داروی پوکی استخوان؛ کمک به افزایش استحکام و تراکم استخوان، کاهش خطر شکستگی، کاهش درد و ناتوانی

پوکی استخوان، یک بیماری خطرناک است که می‌تواند باعث کاهش چشمگیر استحکام و سلامت استخوان‌های بدن شود. اگرچه برخی از علائم پوکی استخوان به راحتی تشخیص داده می‌شوند، اما بسیاری از افراد آثاری از این بیماری را ندارند تا زمانی که بیماری به حدی پیشرفت می‌کند که استخوان‌ها آسیب دیده و شکسته می‌شوند. بهترین راه برای تشخیص زودهنگام پوکی استخوان، مراجعه به پزشک است. در این مقاله به بررسی داروی پوکی استخوان و اهمیت مراجعه به کلینیک فوق تخصصی پوکی استخوان می‌پردازیم.

 

 

محبوب‌ترین داروی پوکی استخوان چیست؟

معمولاً برای درمان پوکی استخوان از چندین داروی متنوع استفاده می‌شود. برخی از مشهورترین داروی پوکی استخوان عبارتند از:

• بیس‌فسفونات‌ها

این دارو یکی از رایج‌ترین داروهای تجویز شده برای پوکی استخوان است. این قرص پوکی استخوانبا کاهش فعالیت سلول‌های تخریب کننده استخوان، موسوم به استئوکلاست‌ها، از سرعت تجزیه بافت استخوانی کاسته و می‌تواند به جلوگیری از آسیب بیشتر استخوان کمک کند.

کم کردن فعالیت سلول‌های مخرب در کند کردن سرعت کاهش تراکم استخوان نقش مهمی داشته و در برخی موارد حتی می‌توانند موجب افزایش تراکم استخوان شوند. نمونه‌هایی از بیس فسفونات‌ها شامل آلندرونات، ریزدرونات، زولدرونیک اسید و ایباندرونات می‌باشند.

این داروها در قالب قرص‌های خوراکی یا به صورت داروهای تزریقی در دسترس عموم قرار دارند. از شایع‌ترین عوارض جانبی بیس فسفونات‌ها می‌توان به مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع، سوزش سر دل و یک عارضه جانبی نادر اما جدی به نام استئونکروز فک اشاره کرد.

• دنوزومب

این دارو یکی از جدید‌ترین داروهای آنتی بادی مونوکلونال، با قابلیت مهار پروتئینی به نام لیگاند است که عامل افزایش تحلیل رفتن استخوان به حساب می‌آید. نقش مهار کننده این دارو در کاهش ریسک شکستگی استخوان به اثبات رسیده است.

این دارو هر شش ماه یکبار به صورت تزریقی زیر جلدی قابل تجویز است. از جمله عوارض جانبی احتمالی دنوزومب می‌توان به واکنش‌های پوستی در محل تزریق، میزان کم کلسیم در خون و افزایش احتمال عفونت اشاره کرد.

• تری پاراتید

فرم مصنوعی هورمون پاراتیروئید که در قالب این دارو استفاده می‌شود به تنظیم متابولیسم کلسیم استخوان کمک شایانی می‌نماید. این داروی هورمونی منجر به تحریک رشد بافت استخوانی جدید به واسطه تحریک سلول‌های استخوان ساز موسوم به استئوبلاست خواهد شد.

این دارو با بالا بردن تراکم استخوان مانع شکست آنها می‌شود. تجویز این دارو به صورت تزریق روزانه انجام می‌شود. از عوارض جانبی این دارو می‌توان به حالت تهوع، سرگیجه و خطر ابتلا به سرطان استخوان اشاره کرد.

• رالوکسیفن

یک تعدیل کننده انتخابی گیرنده استروژن است که با تقلید اثرات استروژن در برخی از قسمت‌های بدن مانند استخوان‌ها عمل می‌کند. رالوکسیفن می‌تواند به افزایش تراکم استخوان و کاهش خطر شکستگی کمک کند و همچنین ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را در برخی از زنان کاهش دهد.

این قرص پوکی استخوان خارجی با جلوگیری از تحلیل استخوان یکی از متداول‌ترین داروی پوکی استخوان می‌باشد. این دارو در قالب قرص و به شکل روزانه مصرف می‌شود. از عوارض احتمالی این دارو می‌توان به گرفتگی عضلات پا و افزایش خطر لخته شدن خون اشاره کرد.

• کلسی تونین

یک نوع داروی هورمونی است که در کاهش سرعت تحلیل استخوان نقش دارد و به صورت اسپری بینی یا تزریقی قابل استفاده است.

این دارو با مهار فعالیت استئوکلاست‌ها به تنظیم کلسیم و متابولیسم استخوان کمک می‌کند. از عوارض احتمالی کلسی تونین می‌توان به تحریک و احتقان بینی و افزایش خطر ابتلا به سرطان در برخی بیماران اشاره کرد.

لازم به ذکر است که در انتخاب داروی پوکی استخوان عوامل مختلفی از جمله شدت پوکی استخوان، سن و سلامت کلی بیمار و سایر داروهای پزشکی بیمار و غیره اثر گذار می‌باشند. بهتر است برای مشاوره شخصی در مورد بهترین گزینه‌های درمانی با یک پزشک متخصص مشورت کنید.

مهمترین فواید داروی پوکی استخوان چیست؟

فواید داروهایی که معمولاً برای درمان پوکی استخوان استفاده می‌شوند بسته به داروهای خاص و نیازهای هر بیمار می‌تواند متفاوت باشد. با این حال، در ادامه به برخی از مزایای کلی هر داروی پوکی استخوان اشاره شده است:

• بیس فسفونات‌ها: این داروها در کاهش سرعت تحلیل استخوان موثر هستند و حتی در برخی موارد می‌توانند تراکم استخوان را افزایش دهند. طبق تحقیقات صورت گرفته بیس فسفونات‌ها خطر شکستگی بیماران مبتلا به پوکی استخوان از جمله شکستگی لگن و شکستگی ستون فقرات را کاهش می‌دهند.

علاوه بر این، آنها نیمه عمر نسبتاً طولانی دارند، به این معنی که می‌توانند با دوز یک بار در هفته یا یک بار در ماه، محافظت طولانی مدتی در برابر تحلیل استخوان ارائه دهند.

• دنوزوماب: این دارو در کاهش سرعت تحلیل استخوان موثر است و در برخی موارد به افزایش تراکم استخوان کمک می‌کند. طبق تحقیقات صورت گرفته دنوزوماب خطر شکستگی در بیماران مبتلا به پوکی استخوان از جمله شکستگی لگن و شکستگی ستون فقرات را کاهش می‌دهد.

همانطور که پیشتر اشاره کردیم این دارو به صورت تزریق زیر جلدی هر شش ماه یکبار تجویز می‌شود و برای بیمارانی که ترجیح می‌دهند از داروهای خوراکی استفاده نکنند، گزینه مناسبی است.

• تری پاراتید: این دارو در افزایش تراکم استخوان و کاهش خطر شکستگی در بیماران مبتلا به پوکی استخوان شدید، بسیار موثر است. تری پاراتید از این نظر منحصر به فرد است که فعالیت استئوبلاست‌ها را تحریک و به ساخت بافت استخوانی جدید کمک می‌کند. این دارو به صورت تزریق زیر جلدی روزانه تا دو سال تجویز می‌شود.
• رالوکسیفن: این دارو در کاهش خطر شکستگی در بیماران مبتلا به پوکی استخوان از جمله شکستگی ستون فقرات موثر است. همچنین طبق تحقیقات انجام شده، خطر ابتلا به سرطان سینه را در برخی از زنان کاهش می‌دهد. رالوکسیفن به صورت خوراکی یک بار در روز مصرف می‌شود، و این دارو هام برای بیمارانی که ترجیح می‌دهند از تزریق استفاده نکنند گزینه مناسبی خواهد بود.
• کلسی تونین: این دارو در کاهش سرعت تحلیل استخوان موثر است و می‌تواند به تسکین درد ناشی از شکستگی ستون فقرات کمک کند. کلسی تونین به صورت اسپری بینی یا تزریقی موجود است که آن را به یک گزینه درمانی انعطاف پذیر تبدیل می‌کند.

به طور کلی، داروهای مورد استفاده برای درمان پوکی استخوان می‌‌توانند به کاهش سرعت تحلیل استخوان، افزایش تراکم استخوان و کاهش خطر شکستگی کمک کنند. با این حال، توجه به این نکته مهم است که این داروها ممکن است برای همه مناسب نباشند، و مزایا و خطرات هر دارو برای هر بیمار باید با مشورت با یک متخصص به دقت سنجیده شود.

هر چند وقت یکبار باید داروی پوکی استخوان مصرف کنیم؟

دفعات مصرف داروی پوکی استخوان بستگی به داروهای خاصی دارد که پزشک تجویز کرده است. برخی از داروهای پوکی استخوان مانند آلندرونات، ریزدرونات و ایباندرونات به صورت روزانه مصرف می‌شوند. برخی دیگر مانند زولدرونیک اسید از طریق تزریق سالی یک بار تزریق می‌شوند.

رعایت دقیق دستورالعمل‌های پزشک از جمله دوز توصیه شده و دفعات مصرف بهترین قرص برای پوکی استخوان ضروری است. همچنین حضور در جلسات ویزیت بعدی جهت نظارت بر اثربخشی درمان و شناسایی هرگونه عوارض جانبی احتمالی بسیار حائز اهمیت می‌باشد.

اثرات داروی پوکی استخوان شامل چه مواردی است؟

اثرات داروی پوکی استخوان بسته به داروهای خاصی که پزشک شما تجویز می‌کند می‌تواند متفاوت باشد. با این حال، برخی از اثرات کلی که می‌توان از داروهای پوکی استخوان انتظار داشت شامل موارد ذیل است:

• افزایش تراکم استخوان

داروهای پوکی استخوان به افزایش تراکم استخوان کمک کرده و استخوان‌ها را قوی‌تر ساخته و به گونه‌ای عمل می‌کنند که استخوان کمتر دچار شکستگی خواهد شد.

• کاهش خطر شکستگی

با بهبود تراکم استخوان، داروهای پوکی استخوان همچنین می‌توانند خطر شکستگی، به ویژه در ستون فقرات، لگن و مچ دست را کاهش دهند.

• تحلیل آهسته‌تر استخوان

برخی داروها می‌توانند سرعت از دست رفتن تراکم استخوانی و تحلیل استخوان را کاهش دهند و از آسیب بیشتر به استخوان‌ها جلوگیری کنند.

• کاهش درد و ناتوانی

با پیشگیری از شکستگی، داروی پوکی استخوان می‌تواند به کاهش درد، ناتوانی و سایر عوارض مرتبط با شکستگی استخوان کمک کرد.

• بهبود کیفیت زندگی

با کاهش خطر شکستگی و بهبود تراکم استخوان، داروهای پوکی استخوان می‌توانند به بهبود کیفیت کلی زندگی افراد مبتلا به پوکی استخوان کمک کنند.

توجه به این نکته ضروری است که داروی پوکی استخوان می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند و همه داروها برای همه مناسب نیستند. ضروری است قبل از شروع درمان در مورد مزایا و خطرات احتمالی دارو با پزشک خود صحبت کنید.

چگونه پزشک داروی پوکی استخوان را تجویز می‌کند؟

برای تجویز داروهای پوکی استخوان، پزشک معمولاً خطر ابتلا به شکستگی بیمار را بر اساس عواملی مانند سن، جنسیت، نتایج تست تراکم استخوان و سابقه پزشکی ارزیابی می‌کند.

اگر بیمار در معرض خطر بالای شکستگی در نظر گرفته شود، پزشک احتمالاً داروهای پوکی استخوان را توصیه می‌کند. نوع داروی تجویز شده به عوامل مختلفی مانند سن، جنس و سلامت کلی بیمار و همچنین شدت پوکی استخوان بستگی دارد.

پزشک همچنین داروهای دیگری را که بیمار مصرف می‌کند در نظر می‌گیرد، زیرا برخی از داروها می‌توانند با داروی پوکی استخوان تداخل داشته باشند یا خطر عوارض جانبی را افزایش دهند.

پس از تجویز داروهای پوکی استخوان، پزشک معمولاً پاسخ بیمار به درمان را کنترل می‌کند و در صورت لزوم نوع یا دوز داروی پوکی استخوان را تنظیم می‌کند.

مهم است که دستورالعمل‌های پزشک در خصوص مصرف منظم قرص برای پوکی استخوان مطابق دستور پزشک و همچنین شرکت در ویزیت‌های بعدی و بررسی هرگونه عوارض جانبی احتمالی را جدی بگیرید.

بهترین درمان گیاهی برای پوکی استخوان کدام است؟

پوکی استخوان یک بیماری است که در آن استخوان‌ها ضعیف و شکننده می‌شوند. برای درمان پوکی استخوان، تغذیه مناسب، ورزش، مکمل‌های معدنی و ویتامینی و در برخی موارد داروهای تسریع کننده روند بهبودی وضعیت استخوان‌ها توصیه می‌شوند.

همچنین برخی گیاهان دارای خواصی هستند که می‌توانند به عنوان درمان گیاهی مناسب پوکی استخوان مفید باشند. در ادامه به برخی از گیاهانی که می‌توانند به عنوان بهترین درمان گیاهی برای پوکی استخوان مورد استفاده قرار گیرند، اشاره می‌کنیم:

• آویشن

این گیاه دارای عناصری مانند کلسیم، منیزیم و فسفر است که به استخوان‌ها کمک می‌کنند. همچنین، آویشن حاوی اسید اورسولیک است که به عنوان یک تغذیه کننده طبیعی استخوان‌ها و داروی پوکی استخوان گیاهی شناخته شده است.

• شنبلیله

شنبلیله یک گیاه دیگر است که به عنوان درمان گیاهی برای پوکی استخوان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه حاوی فیتواستروژن‌ها است که بهبود وضعیت استخوان‌ها را تسریع می‌کنند.

• جینکو بیلوبا

این گیاه دارای آنتی اکسیدان‌های قوی است که به حفظ سلامتی استخوان‌ها کمک می‌کند. همچنین، این ماده گیاهی باعث تحریک رشد سلول‌های استخوانی می‌شود.

• زرشک

از آنجا که زرشک در ترکیبات خود حاوی اسید فولیک و ویتامین D می‌باشد به تقویت استخوان‌ها کمک می‌کند. زرشک به دلیل داشتن اسیدهای چرب امگا-۳ بهبود وضعیت استخوان ها را تسریع کرده و می‌تواند به عنوان درمان گیاهی برای پوکی استخوان مفید باشد.

• شیرین بیان

این گیاه به دلیل آنکه حاوی فیتواستروژن‌ها و اسید فولیک است به استخوان‌ها کمک می‌کند. همچنین، شیرین بیان می‌تواند باعث تحریک رشد سلول‌های استخوانی شود.

• زعفران

زعفران حاوی کرسین، یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به استخوان‌ها کمک می‌کند. به علاوه زعفران به دلیل خواص خود قادر به افزایش سطح کلسیم و ویتامین D در بدن می‌باشد، این ویتامین‌ها برای سلامتی استخوان‌ها مفید هستند.

اگرچه استفاده از این گیاهان به عنوان بهترین درمان گیاهی برای پوکی استخوان مفید است، اما همیشه بهتر است قبل از استفاده از هر گیاهی با پزشک خود مشورت کنید، و با توجه به ویتامین‌ها و مکمل‌های دیگر و همچنین تغذیه سالم و ورزش منظم به بهبود خود کمک کنید.

لازم به ذکر است که با توجه به خاصیت پیشرونده بودن پوکی استخوان و پیچیدگی آن و همچنین نقش فاکتورهای مختلف از جمله سن، ژنتیک، جنسیت و سبک زندگی افراد، بهتر است برای کسب نتیجه بهتر حتما به یک متخصص مراجعه کرده و از ساده انگاری این معضل جدا اجتناب نمایید.

آیا درمان قطعی پوکی استخوان وجود دارد؟

پوکی استخوان یا اُستئو پروزیس یک بیماری شایع استخوانی است که به دلیل کاهش جذب کلسیم و کاهش تولید استخوان توسط سلول‌های استخوانی ایجاد می‌شود. این بیماری معمولاً در سنین بالای 50 سال اتفاق می‌افتد و می‌تواند منجر به شکستگی استخوان‌ها و کاهش کیفیت زندگی شخص مبتلا شود.

هرچند که درمان قطعی پوکی استخوان امکان پذیر نیست، اما بکارگیری ترکیبی از راهکارها از جمله رژیم غذایی، ورزش منظم، مکمل‌های ویتامینی و معدنی، داروهای مختلف و درمان‌های تزریقی برای کنترل بیماری و کاهش خطر شکستگی استخوان‌ها می‌توانند اثرگذار باشند.

این درمان‌ها می‌توانند تشدید بیماری جلوگیری و به بهبود کیفیت زندگی شخص مبتلا کمک کنند. به همین دلیل، می‌توان گفت پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان از خود درمان اهمیت بالاتری دارد. به عنوان مثال، مصرف منابع غنی از کلسیم و ویتامین D و انجام تمرینات خاص می‌توانند موجب تقویت استخوان‌ها و کاهش احتمال پوک شدن آن‌ها شوند.

در مقاله حاضر تلاش کردیم در مورد انواع داروهای موثر در بهبود بیماران پوکی استخوان اطلاعاتی ارائه دهیم با این حال همانطور که گفتیم درمان قطعی این بیماری ترکیبی از اقدامات پیشگیرانه، تغذیه و روش‌های کنترل کننده خواهد بود.

مصرف کدام ویتامین برای پوکی استخوان مفید و موثر است؟

مصرف ویتامین D برای جلوگیری از ریسک پوکی استخوان بسیار مهم است. این ویتامین با کمک به جذب کلسیم در بدن، موجب تقویت استخوان‌ها می‌شود. اغلب مردم از قرار گرفتن در معرض نور خورشید و مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین D برای آنکه سطح این ویتامین را در بدن خود به میزان قابل توجهی بالا ببرند، استفاده می‌کنند.

با این حال گاهی، برای جبران کسری این ویتامین مصرف مکمل ویتامین D نیز مفید است، خصوصاً در شرایطی که افراد قادر به استفاده کافی از نور خورشید نباشند. مصرف مکمل‌های ویتامین D باید حتما طبق دستورالعمل‌های تجویزی پزشک و بر اساس دوزهای توصیه شده باشد.

ضمن اینکه، ویتامین K نیز برای تقویت استخوان‌ها مفید است، زیرا این ویتامین به جذب کلسیم در استخوان‌ها کمک می‌کند. به علاوه، ویتامین C و بتاکاروتن نیز به عنوان آنتی‌اکسیدان‌ها و مهارکننده‌های التهاب، می‌توانند به بهبود سلامت استخوان‌ها کمک کنند.

اما برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان، نباید فقط بر روی مصرف ویتامین‌ها اتکا کرد، بلکه باید در کنار آن‌ها به تغذیه سالم، ورزش منظم و استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک نیز توجه ویژه داشت.

 

 

سخن پایانی

پوکی استخوان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های استخوانی است که به دلیل کاهش چگالی استخوان‌ها، خطر شکستگی آنها را افزایش می‌دهد. این بیماری معمولاً در افراد بالای 50 سال و خصوصا در خانم‌ها به دلیل کاهش سطح استروژن از سنین یائسگی اتفاق می‌افتد، اما ممکن است در افراد جوانتر نیز رخ دهد.

برای درمان پوکی استخوان، داروهایی همچون بیسفوسفونات‌ها، هورمون‌های جنسی و غیره توسط پزشکان تجویز می‌شوند. استفاده از داروی پوکی استخوان باید تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا ممکن است باعث آسیب جدی در افراد مبتلا به این بیماری شود.

لازم به ذکر است مبتلایان به پوکی استخوان نباید از فعالیت‌های ورزشی سبک صرف نظر کنند، زیرا ترکیب درمان‌های دارویی و تغذیه مناسب با فعالیت‌های ورزشی منظم، می‌توانند بهبود وضعیت استخوان را تسریع کرده و ریسک شکستگی را کاهش دهند.