درمان قطعی پوکی استخوان در طب سنتی

درمان قطعی پوکی استخوان در طب سنتی؛ پیشگیری و مدیریت بیماری با تغذیه مناسب، سبک زندگی سالم و فعالیت جسمی منظم

پوکی استخوان یکی از بیماری‌های مرتبط با سن است که طی آن استخوان‌ها دچار ناپایداری و کاهش تراکم خواهند شد و ممکن است در اثر آن شکستگی‌های متعددی رخ دهد. لازم به ذکر است که چیزی به عنوان درمان قطعی پوکی استخوان در طب سنتی یا طب نوین وجود ندارد و بیشتر روش‌ها برای بهبود وضعیت استخوان‌ها و کاهش خطر شکستگی در بیماران مبتلا به پوکی استخوان، از طریق پیشگیری و مدیریت بیماری انجام می‌شود. در کل می‌توان گفت پزشکان برای درمان بر پایه تغذیه، زندگی سالم و فعالیت جسمانی منظم تأکید دارند.

مفهوم پوکی استخوان و علل بوجود آورنده آن کدامند؟

پیش از آنکه بخواهیم در مورد درمان قطعی پوکی استخوان در طب سنتی چیزی بگوییم، ابتدا باید با مفهوم این بیماری و علل بروز آن آشنا شویم.
پوکی استخوان بیماری است که به دلیل کاهش چگالی استخوان و تحلیل قابل توجه استخوان‌ها شناخته می‌شود. این بیماری به علت تخریب بیش از حد بافت استخوانی و عدم تولید کافی بافت جدید توسط سلول‌های استخوانی در بدن ایجاد می‌شود. بروز پوکی استخوان بیشتر در افراد بالای 50 سال، به خصوص زنان پس از یائسگی، شایع است.
عواملی که می‌توانند باعث پوکی استخوان شوند و فرد را مجبور به مراجعه به کلینیک فوق تخصصی پوکی استخوان می‌کنند، عبارتند از:

1. ژنتیک: داشتن سوابق خانوادگی ابتلا به پوکی استخوان یک عامل خطر برای احتمال مبتلا شدن به این بیماری است.
2. پایین بودن سطح کلسیم و ویتامین: D کافی بودن میزان کلسیم و ویتامین D در بدن برای کمک به حفظ سلامت استخوان‌ها امری ضروری است. کمبود هر دوی این مواد در بدن می‌تواند باعث پوک شدن تدریجی استخوان‌ها شود.
3. سن: با سن بالا، سلول‌های استخوانی فرآیند استخوان‌سازی خود را کاهش می‌دهند و استخوان‌ها ضعیف تر می‌شوند.
4. جنسیت: زنان پس از یائسگی، به دلیل کاهش هورمون‌های جنسی (استروژن)، در معرض خطر بیشتری برای پوکی استخوان هستند.
5. عدم فعالیت جسمانی: فعالیت جسمانی می‌تواند به حفظ سلامتی استخوان‌ها کمک کند. حال آنکه عدم فعالیت جسمانی می‌تواند باعث پوکی استخوان شود.
6. مصرف سیگار و الکل: مصرف بیش از حد الکل و سیگار می‌تواند به استخوان‌ها آسیب برساند و باعث پوکی استخوان شود.
7. برخی داروها: مصرف بعضی داروها نیز می‌توانند به پوکی استخوان منجر شوند. به عنوان مثال، کورتیکواستروئیدها، که برای کنترل التهابات عضلانی- اسکلتی استفاده می‌شوند، ممکن است باعث کاهش چگالی استخوان شوند.

علائم و نشانه‌های پوکی استخوان شامل چه مواردی است؟

پیش از اتخاذ بهترین درمان پوکی استخوان از طریق طب سنتی یا روش‌های درمان طب نوین، باید با علائم پوکی استخوان آشنا شویم. نشانه‌های پوکی استخوان معمولا در مراحل اولیه آن به راحتی قابل تشخیص نیستند، و تا زمانی که استخوان‌ها خیلی ضعیف و پوک نشده باشند، معمولاً هیچ علائمی ندارد. با این حال، مراحل شدید ابتلا به پوکی استخوان، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ♦ درد استخوان: این درد ممکن است در مناطقی که پوکی استخوان بیشتر است به وجود بیاید، به عنوان مثال در ناحیه پایینی پشت و گردن فمور استخوان.
• ♦ ضعف عضلانی: پوکی استخوان ممکن است باعث ضعف عضلانی شود، به خصوص در ناحیه هایی که استخوان آسیب دیده است.
• ♦ تحلیل استخوان: پوکی استخوان ممکن است باعث تحلیل بیشتر شود، به عنوان مثال، افتادگی شکم یا افتادگی دیسک‌های مهره ای.
• ♦ شکستگی: پوکی استخوان ممکن است باعث شکستگی‌های خود به خود استخوان‌ها شود، به خصوص در مناطقی مانند مچ دست، آرنج، ستون فقرات و پایین ترین قسمت شکم که پوکی استخوان بیشتر است.
• ♦ کاهش قد: پوکی استخوان ممکن است باعث کاهش قد به خصوص در سالمندان شود.
  در صورت بروز هر یک از این علائم، بهتر است به پزشک معالج خود مراجعه کنید.

علائم پوکی استخوان معمولاً در مراحل اولیه آن قابل تشخیص نیستند ولی با گذر زمان، تحلیل قابل توجه استخوان‌ها و شکستگی‌های متعدد به وجود می‌آیند. شکستگی‌های پوکی استخوان معمولاً در قسمت‌هایی از استخوان‌ها که تحت فشار و وزن قرار دارند، مانند ستون فقرات، پایین ترین قسمت شکم، پاها و مچ دست رخ می‌دهند.

روش‌های کمک تشخیصی برای درمان پوکی استخوان با طب سنتی کدامند؟

روش‌های پیشگیری از پوکی استخوان چگونه است؟

معضل پوکی استخوان با نام علمی اُستئو پروز، بیماریی است که طی آن استخوان‌های فرد مبتلا به دلیل کاهش تراکم استخوانی و نقص و پوسیدگی در ساختار، ضعیف و شکننده می‌شوند. برای پیشگیری از پوکی استخوان، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

• ♦ مصرف منابع غنی از کلسیم و ویتامین D: مصرف چنین مواد غذایی مثل شیر و فرآورده‌های لبنی، بادام، گردو، ماهی، تخم مرغ و تخم مرغ آب پز را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانید.
• ♦ تغذیه سالم: مصرف غذاهای پر از آهن، فسفر، پروتئین و ویتامین‌های دیگر می‌تواند به جلوگیری از پوکی استخوان کمک کند.
• ♦ ورزش: ورزش‌های سبک و ملایمی مانند پیاده‌روی، شنا، دوچرخه‌سواری و تمرینات مقاومتی می‌توانند به سلامتی استخوان‌ها کمک کنند.
• ♦ جلوگیری از سیگار: سیگار باعث کاهش تراکم استخوانی می‌شود و باید از مصرف بی رویه آن خودداری شود.
• ♦ مصرف الکل: مصرف بیش از حد الکل نیز باعث کاهش تراکم استخوانی می‌شود و باید از مصرف آن خودداری شود.
• ♦ بررسی اولیه: برای جلوگیری از پوکی استخوان، باید در صورت داشتن فاکتورهای خطر، مانند سن بالای ۵۰ سال، سابقه شکستگی استخوانی، کاهش قد، کاهش وزن، عدم ورزش، مصرف بیش از حد الکل و سیگار، به پزشک مراجعه کرد و مشاوره گرفت.
• ♦ پرهیز از مصرف داروهایی که ممکن است باعث کاهش تراکم استخوانی شوند: برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها، ضد افسردگی‌ها، آنتی‌استروژن‌ها و آنتی‌آندروژن‌ها می‌توانند بتدریج باعث کاهش تراکم استخوانی شوند، بنابراین پیش از مصرف هرگونه دارو با پزشک خود مشورت کنید.
• ♦ مصرف مکمل‌های مغذی: برخی مکمل‌های مغذی مانند کلسیم، ویتامین D و مکمل‌های مولتی ‌ویتامین می‌توانند به جلوگیری از پوکی استخوان کمک کنند. پیش از اقدام به مصرف هرنوع مکمل تقویتی، با پزشک متخصص خود در مورد آن مشورت کنید.
• ♦ بررسی منظم: اگر در معرض خطر پوکی استخوان هستید، باید به طور منظم برای بررسی کردن تراکم استخوانی خود به پزشک مراجعه کنید.

در نهایت، برای جلوگیری از پوکی استخوان و عدم نیاز به درمان پوکی استخوان در طب سنتی یا پیگیری طب نوین، باید یک سبک زندگی سالم داشته باشید که شامل تغذیه سالم، ورزش منظم، پرهیز از استعمال دخانیات و مصرف الکل بیش از حد، بررسی منظم تراکم استخوانی و پرهیز از مصرف داروهای موثر در کاهش تراکم استخوان می‌باشد.

کدام راهکار‌ها برای درمان قطعی پوکی استخوان در طب سنتی موثرند؟

در طب سنتی، چندین گیاه و عصاره معدنی برای درمان پوکی استخوان استفاده می‌شود. معمولاً این گیاهان و عصاره‌ها شامل موادی هستند که می‌توانند به تراکم استخوانی کمک کنند و یا فرآیند جذب کلسیم را افزایش دهند. در ادامه به درمان قطعی پوکی استخوان در طب سنتی بواسطه برخی گیاهان و عصاره‌ها اشاره شده است:

• ♦ کرفس: کرفس یکی از بهترین منابع کلسیم و ویتامین K است و به طور معمول برای بهبود تراکم استخوانی استفاده می‌شود.
• ♦ گیاهان خانواده بومادران: گیاهان خانواده بومادران، مانند گل‌گاوزبان، پیازچه، خاکشیر و گل نرگس، معمولاً برای درمان پوکی استخوان استفاده می‌شوند. این گیاهان دارای عناصری مانند کلسیم، پتاسیم، منیزیم و فسفر هستند که می‌توانند به سلامت استخوان‌ها کمک کنند.
• ♦ سویا: سویا دارای یک گروه از ترکیبات موسوم به ایزوفلاون‌ها است که به عنوان فیتواستروژن‌ها شناخته می‌شوند و ممکن است به جلوگیری از کاهش تراکم استخوانی کمک کنند.
• ♦ سیاه‌دانه: سیاهدانه دارای مقدار زیادی کلسیم و ویتامین K است و می‌تواند به جلوگیری از پوکی استخوان کمک کند.
• ♦ عصاره‌های معدنی: عصاره‌های معدنی مانند کلسیم، منیزیم، روی، زنیک، سلنیوم و مس می‌توانند به جلوگیری از پوکی استخوان کمک کنند. عصاره‌های معدنی ممکن است در قالب مکمل‌های غذایی یا به صورت غذاهایی مثل ماهی، تخم مرغ، گردو، بادام و برنج نیز وجود داشته باشند.

در طب سنتی، همچنین از روش‌هایی مانند ماساژ، تمرینات ورزشی، تمرینات مقاومتی و یوگا برای بهبود سلامت استخوان‌ها استفاده می‌شود. به عنوان مثال، تمرینات مقاومتی و ورزش‌های سنگین با وزنه می‌توانند به افزایش تراکم استخوانی کمک کنند.
هر چند، قبل از استفاده از هرگونه روش درمانی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا راهکارهای مناسب برای شما تعیین شود و بر اساس وضعیت شخصی شما، درمان مناسب برای شما تجویز گردد.
درمان قطعی پوکی استخوان در طب سنتی و نوین معمولاً شامل ترکیبی از تغذیه مناسب، ورزش، مصرف مکمل‌های معدنی و ویتامین ها و داروهای است که به حفظ چگالی استخوان کمک می‌کنند، این روش‌های ترکیبی شامل بیسفوسفونات‌ها و هورمون‌های جنسی (استروژن در زنان و تستوسترون در مردان) می‌باشد.
در صورتی که پوکی استخوان شدید باشد و به شکستگی‌های متعدد منجر شده باشد، ممکن است جراحی به عنوان گزینه درمانی در نظر گرفته شود. به همین دلیل، در صورت تشخیص پوکی استخوان، بهتر است با پزشک خود در مورد روش‌های درمانی مطمئن مشورت کرده و اطمینان حاصل نمایید.

میزان اثربخشی درمان پوکی استخوان در طب سنتی

میزان تأثیر درمان پوکی استخوان با طب سنتی متغیر است و بستگی به نوع درمان، شدت پوکی استخوان و وضعیت جسمانی فرد دارد. بعضی از درمان‌های طب سنتی ممکن است به تنهایی نتایج مطلوبی در بهبود پوکی استخوان داشته باشند، اما در برخی موارد، نیاز به ترکیب درمان‌های مختلف و همکاری با پزشک متخصص است.
با این حال، مصرف برخی گیاهان دارویی مانند شوید، جوزهندی و نعناع هندی می‌تواند به عنوان یک درمان طب سنتی برای کاهش علائم پوکی استخوان مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین، تمرینات ورزشی، تمرینات مقاومتی و یوگا نیز می‌توانند بهبود سلامت استخوان‌ها را تقویت کنند. با این حال، برای استفاده از هرگونه درمان طب سنتی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا راهکارهای مناسب برای درمان پوکی استخوان از طریق طب سنتی تعیین شود.

عوارض عدم درمان قطعی پوکی استخوان در طب سنتی و نوین

عدم درمان قطعی پوکی استخوان در طب سنتی و عدم رعایت توصیه‌های پزشکی می‌تواند به شکستگی استخوان، درد شدید، کاهش انعطاف پذیری استخوان، افزایش خطر سرطان استخوان و سایر عوارض جدی منجر شود. همچنین، در صورت تداوم این بیماری بدون پیگیری لازم برای درمان، ممکن است نیاز به درمان‌های پیچیده و هزینه بر افزایش یابد.
بنابراین، بهتر است در صورت مشاهده علائم پوکی استخوان، به پزشک متخصص مراجعه کرده و با توجه به وضعیت فرد، درمان مناسب را شروع کنید. این درمان ممکن است شامل مصرف برخی مکمل‌ها، کاهش برخی مواد غذایی مضر، داروهای تقویت کننده و… باشد.

جایگزین طب نوین برای درمان پوکی استخوان از طریق طب سنتی

درمان‌های پزشکی موجود برای پوکی استخوان که می‌توانند به عنوان جایگزین طب سنتی استفاده شوند، شامل روش‌های زیر می‌باشد:

• ♦ بیسفوسفونات‌ها: این داروها به منظور کاهش فرسایش استخوان‌ها و افزایش دوباره استحکام آن‌ها مصرف می‌شوند. بیسفوسفونات‌ها معمولاً به صورت قرص یا تزریق تجویز می‌شوند.
• ♦ هورمون‌های جنسی: این داروها به منظور افزایش سطح استروژن و تستوسترون در بدن استفاده می‌شوند، که می‌تواند به کاهش فرسایش استخوان‌ها و افزایش استحکام آن‌ها کمک کند.
• ♦ ترکیبات کلسیم و ویتامین D: مصرف کلسیم و ویتامین D می‌تواند به تقویت استخوان‌ها و کاهش خطر شکستگی آن‌ها کمک کند. این ترکیبات در قرص‌های دارویی یا به صورت مکمل‌های غذایی موجود می‌باشند.
• ♦ هورمون پاراتورمون: این دارو به منظور افزایش جذب کلسیم توسط استخوان‌ها استفاده می‌شود. هورمون پاراتورمون به صورت تزریق تجویز می‌شود.
• ♦ داروهای مخصوص استحکام بخشی به ساختار اسکلتی بدن: داروهایی که به منظور کاهش فرسایش استخوان‌ها و افزایش استحکام آن‌ها استفاده می‌شوند نیز به عنوان درمان پزشکی نوین مورد تائید هستند. مثال‌هایی از این داروها شامل رالوکسیفن و دنوسوماب می‌باشند.

در موارد شدید که پوکی استخوان در حادترین حالت خود است، ممکن است برای پیشگیری از شکستگی استخوان‌ها، جراحی برای تزریق مواد تقویتی به استخوان یا جایگزینی استخوان مجروح با استخوان سالم، نیاز باشد.
در کل، برای درمان پوکی استخوان، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و برای تعیین راه درمان مناسب، ممکن است نیاز باشد تست‌های انجام دهید که به برخی از آنها در پخش روش‌های کمک تشخیصی اشاره شده است. همچنین، باید توجه داشت که پیشگیری از پوکی استخوان می‌بایست از دوران کودکی و نوجوانی شروع شود تا با رعایت سبک زندگی سالم و مصرف مواد مغذی مناسب، خطر ابتلای فرد به پوکی استخوان در سنین بالاتر کاهش یابد.

سخن پایانی

در حال حاضر، درمان قطعی پوکی استخوان در طب سنتی و یا طب نوین وجود ندارد، بلکه هدف از درمان پوکی استخوان، کاهش خطر شکستگی و بهبود وضعیت استخوان‌ها است. اکثر روش‌های درمانی شامل تغییرات در سبک زندگی، تغییر در رژیم غذایی، ورزش و فعالیت بدنی منظم، مصرف مکمل‌های حاوی کلسیم و ویتامین D و در صورت لزوم، داروهایی مانند بیسفوسفونات هستند.
همچنین، در صورت وجود بیماری‌هایی مانند هیپرپاراتیروئیدیسم، کم کاری تیروئید، کمبود ویتامین D، مصرف بیش از حد قهوه و الکل و سیگار، انواع داروها و… درمان این بیماری‌ها نیز می‌تواند بهبود وضعیت پوکی استخوان را در بر داشته باشد.
بنابراین، درمان پوکی استخوان متناسب با علت اصلی آن متفاوت خواهد بود و بهترین روش درمان را پزشک متخصص پس از بررسی و ارزیابی وضعیت بیمار، مشخص می کند.