پاشنه پا

پاشنه پا برخلاف تصور بسیاری عضو مهمی است و بخش زیادی از وزن بدن را تحمل می‌کند. به همین دلیل احتمالاً مورد آسیب‌های محیطی و داخلی مختلفی قرار بگیرد. درصورتی‌که در پاشنه پا درد یا علائمی را احساس کردید که بعد از چند روز با استراحت بهبود پیدا نکرد، ممکن است برایتان سوال پیش بیاید که برای درد پاشنه پا به کدام دکتر مراجعه کنیم. بنابراین حتماً باید به مرکز تخصصی ارتوپدی و یا متخصص مراجعه نمایید تا با ارزیابی‌های کامل علت آن مشخص ‌شده و درمان‌های لازم انجام شود.
در ادامه با ما همراه باشید تا شما را بیشتر با آسیب‌هایی که ممکن است در پاشنه پا ایجاد شود و نحوه درمان آن‌ها آشنا کنیم.

 

 

علت درد پاشنه پا چیست؟

پا و مچ پا قسمت‌های بسیار پیچیده‌ای هستند که از ۲۶ استخوان، ۳۳ مفصل و بیش از ۱۰۰ نوع تاندون تشکیل شده‌اند. پاشنه پا نیز بزرگ‌ترین استخوان قسمت پایین پای شماست.
اگر به دلیل برخی از فعالیت‌های شدید و یا برخی از ورزش‌های سنگین، بیش‌ازحد از پاشنه استفاده کنید و یا آسیب‌های خارجی ناشی از تصادف، سقوط و… به آن وارد شود، درد پاشنه پا را احساس خواهید کرد.
درد در این ناحیه بسته به علت ایجاد علائم ممکن است از یک درد خفیف و زودگذر که تنها با استراحت و دارو‌های خانگی برطرف می‌شود تا یک درد شدید و ناتوان‌کننده که برای درمان آن حتماً باید به متخصص ارتوپد مراجعه نمایید، متفاوت باشد.
در کودکان نیز اگر متوجه شدید که فرزندتان در این ناحیه از پا دچار درد و ناراحتی شده است، می‌توانید ابتدا به متخصص اطفال او مراجعه کنید و متخصص اطفال در صورت نیاز شما را به متخصص ارتوپد و یک کلینیک پا ارجاع خواهد داد.

 

دلایل شایع درد پاشنه پا چیست؟

دلایل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد درد در این ناحیه شوند. از جمله شایع‌ترین دلایل درد پاشنه پا عبارت‌اند از:

• التهاب کف پا یا فاشیای پلانتار

  این آسیب زمانی رخ می‌دهد که فشار بیش‌ازاندازه طبیعی روی پا‌های شما به رباط کف پا آسیب بزند که باعث علائمی مانند درد و سفتی در این ناحیه می‌شود. معمولاً در این شرایط کاهش وزن و استفاده از کفی‌ها و کفش‌های طبی می‌تواند تا حد زیادی این فشار را کاهش دهد و درد را کم کند.

• پیچ‌خوردگی و کشیدگی

پیچ‌خوردگی یا رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات از آسیب‌هایی در بدن است که اغلب به‌صورت ناخواسته و ناگهانی در اثر فعالیت بدنی ایجاد می‌شود. این آسیب‌ها در تمام سنین بسیار شایع هستند و بسته به حادثه‌ای که رخ داده است، می‌توانند از خفیف تا شدید متفاوت باشند.

• شکستگی

  بااینکه استخوان پاشنه پا استخوان بزرگ و محکمی است و به‌راحتی دچار شکستگی نمی‌شود، اما در صورت آسیب‌های شدید مثلاً در تصادفات امکان شکستگی این استخوان نیز وجود دارد.
  شکستگی استخوان همیشه یک وضعیت اورژانسی پزشکی است و حتی اگر علائم شکستگی مانند درد شدید، تورم، کبودی، عدم توانایی راه رفتن و… هم مشخص نبودند، اما شما شک داشتید که شکستگی اتفاق افتاده است یا خیر، حتماً به اورژانس مراجعه کنید و یک عکس‌برداری با اشعه ایکس انجام دهید؛ زیرا ممکن است استخوان پاشنه پا دچار ترک شده و نیاز به درمان فوری داشته باشد.
  در چنین مواردی اگر شکستگی به‌موقع درمان نشود، می‌تواند در آینده عوارضی مانند درد‌های پایدار را ایجاد کند.

• تاندونیت آشیل

آسیب تاندونیت آشیل زمانی رخ می‌دهد که تاندونی که ماهیچه‌های ساق پا را به پاشنه وصل می‌کند، در اثر صدماتی بیش‌ازحد ملتهب یا دردناک شود. تشخیص این بیماری تنها توسط متخصصین متبحر در مراکز ارتوپدی مجهز امکان‌پذیر است.

• بورسیت

بورس‌ها کیسه‌هایی پر از مایع هستند که در ناحیه مفصل‌ها قرار دارند و حرکت آن‌ها را راحت‌تر می‌کنند. آن‌ها مناطقی را که تاندون‌ها، پوست و بافت‌های عضلانی با استخوان‌ها پیوند می‌خورند را احاطه می‌کنند. آسیب به بورسیت می‌تواند دردی را در پا ایجاد کند که به پاشنه پا نیز کشیده شود.

• اسپوندیلیت آنکیلوزان

این بیماری یکی از انواع بیماری‌های آرتریت است که در درجه اول ستون فقرات شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. درواقع این آسیب باعث التهاب شدید مهره‌ها شده و درنهایت ممکن است منجر به درد مزمن و ناتوان کننده در هر قسمت از استخوان‌های بدن حتی پاشنه پا شود.

• پوکی استخوان

پوکی استخوان یکی از بیماری‌های شایع در سنین بالا است و در موارد نادری ممکن است افراد در سنین پایین را نیز به دلایلی مثل تغذیه نامناسب درگیر کند. اختلال پوکی استخوان به‌طور مستقیم بر رشد استخوان در افراد مبتلا تأثیر می‌گذارد و می‌تواند حتی باعث درد در ناحیه پاشنه پا شود.

• آرتریت واکنشی

آرتریت واکنشی نوعی عفونت در بدن است که باعث ورم مفاصل می‌شود و می‌تواند درد را در قسمت‌های مختلف بدن ایجاد نماید که پاشنه پا نیز از آن مستثنی نخواهد بود.

 

چه زمانی باید برای آسیب‌های پاشنه به پزشک مراجعه کرد؟

اگر در پاشنه پا احساس درد ایجاد شد، ممکن است ابتدا برخی از درمان‌های خانگی مانند استراحت یا استفاده از مسکن برایتان مناسب باشد.
با این حال اگر درد پاشنه پا بعد از یک هفته بهبود نیافت، باید حتماً به یک متخصص ارتوپد خوب یا مراکز تخصصی ارتوپدی مراجعه نمایید تا با ارزیابی‌های کامل مشخص کنند که علت درد چیست و درمان مناسب برای شما انجام شود.
در صورت مشاهده موارد زیر نیز باید فوراً به اورژانس مراجعه کنید:

• درد شما شدید و غیرقابل‌ تحمل است.
• درد به‌صورت ناگهانی شروع می‌شود.
• درد پاشنه که همراه با التهاب و قرمزی است.
• درد پاشنه که همراه با تورم است.
• درصورتی‌که درد در حدی باشد که نتوانید روی پای خود راه بروید.

 

روش‌های درمان درد پاشنه پا

اگر در ناحیه پاشنه پا دچار دردی شده‌اید که می‌دانید احتمال شکستگی به‌هیچ‌وجه وجود ندارد، می‌توانید این روش‌ها را در خانه امتحان کنید تا ناراحتی شما کم شود:

• تا جایی که امکان دارد استراحت کنید و از ایستادن روی پای خود اجتناب نمایید.
• دو بار در روز کمپرس یخ یا کیسه سبزیجات یخ‌زده را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی پاشنه بگذارید.
• در صورت وجود درد‌های خفیف می‌توانید از مسکن‌های بدون نیاز به نسخه مانند ایبوپروفن استفاده کنید.
• از کفش‌ها و کفی‌های طبی مناسب استفاده کنید. خوشبختانه در مرکز تخصصی ارتوپدی ما شما می‌توانید به این ابزار کمکی دسترسی داشته باشید.
• استفاده از آتل به‌صورت شبانه نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.

اگر این راهکار‌های مراقبتی در منزل درد شما را کاهش ندادند، باید در اسرع وقت به یک متخصص ارتوپد خوب مراجعه کنید.
متخصص ارتوپد یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و از شما در مورد علائم و زمان شروع آن‌ها می‌پرسد. پزشک همچنین ممکن است از تصویربرداری با اشعه ایکس برای تعیین دقیق‌تر علت درد پاشنه شما استفاده کند.
یک متخصص ارتوپد خوب بعد از بررسی‌ها و تشخیص نهایی دقیق، می‌تواند بهترین روش درمان را به شما ارائه دهد.
در بسیاری از موارد، متخصص ممکن است فیزیوتراپی را نیز برای شما تجویز کند؛ زیرا این روش درمانی می‌تواند ماهیچه‌ها و تاندون‌های پای شما را تقویت کند تا از آسیب‌های بیشتر جلوگیری شود.
اگر درد شما شدید باشد، پزشک ممکن است دارو‌های ضدالتهابی را برایتان تجویز کند. این دارو‌ها را می‌توان به پا تزریق کرد یا به‌صورت خوراکی مصرف نمود که بسته به نظر متخصص شما باید تهیه شود.
در موارد بسیار نادر، ممکن است متخصص برای رفع مشکل پاشنه پا روش درمانی جراحی را نیز توصیه کند، اما جراحی پاشنه پا معمولا به زمان بهبودی طولانی و مراقبت زیاد نیاز دارد و بیشتر پزشکان سعی می‌کنند تا جایی که ممکن است با روش‌های غیر جراحی این آسیب‌ها را برطرف کنند.

 

درد پاشنه پا چه عوارضی دارد؟

درد پاشنه پا در موارد شدید می‌تواند ناتوان‌کننده باشد و حرکات روزانه شما را نیز تحت تأثیر قرار دهد و اجازه نمی‌دهد حتی کار‌های روزمره خود را به‌راحتی انجام دهید. همچنین ممکن است نحوه راه رفتن شما را تغییر دهد که در طولانی مدت آسیب‌های دیگری ایجاد خواهد کرد.
همچنین اگر این شرایط ایجاد شود، احتمال اینکه تعادل خود را از دست بدهید و زمین بخورید بیشتر است و درنتیجه شما را مستعد آسیب‌های دیگری مانند دررفتگی مچ پا، شکستگی پا و… می‌کند.

 

چگونه می‌توانید از درد پاشنه جلوگیری کنید؟

ممکن است پیشگیری از همه موارد درد پاشنه مانند تصادفات امکان‌پذیر نباشد، اما توجه به برخی از اقدامات شدنی و آسان می‌تواند تا حد زیادی از آسیب به این ناحیه جلوگیری کند. از جمله این موارد عبارت‌اند از:

• کفش‌ها و کفی‌های طبی و مناسب بپوشید که به‌خوبی از پا محافظت کرده و فشار‌های اضافی را کاهش دهند.
• برای فعالیت بدنی خاص مانند ورزش‌های مختلف، از کفش مناسب استفاده کنید.
• قبل از ورزش با حرکات کششی ماهیچه‌های خود را آماده کنید.
• هنگام فعالیت بدنی زیاد، به خودتان استراحت دهید.
• از یک رژیم غذایی مقوی و سالم پیروی کنید.
• زمانی که احساس خستگی می‌کنید یا وقتی عضلات شما درد می‌کنند، کمی استراحت کنید.
• وزن سالم و‌ ایده‌آل خود را حفظ کنید.

 

آیا درد پاشنه پا خطرناک است؟

در پاسخ به این پرسش که آیا درد پاشنه پا خطرناک است یا خیر باید بگوییم که بسته به اینکه علت درد پاشنه چه عاملی باشد ممکن است این درد خطرناک باشد و یا در آینده ایجاد مشکل نماید.
هر نوع درد در صورتی که به خوبی تحت درمان قرار نگیرد می‌تواند تشدید شده و عامل بروز مشکلات جدی‌تری در آینده گردد.
بنابراین باید در این خصوص خطرناک بودن درد در پاشنه پا بگوییم که بله برخی عوامل درد از جمله شکستگی، پیچ خوردگی و حتی التهاب می‌تواند در صورت درمان نادرست یا سهل انگاری بحران آفرین شود.

 

بهترین مسکن برای درد پاشنه پا

بهترین مسکن برای درد پاشنه پا شامل داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی خواهد بود. پزشک متخصص برای تسکین درد پاشنه ممکن است در مرحله نخست مسکن‌های ساده‌ای چون ایپبروفن و کدئین را تجویز نماید و در صورتی که درد همچنان ادامه داشت و تسکین نیافت پزشک متخصص سلکوکسیب، ناپروکسن، دیکلوفناک، پیروکسیکام و غیره را برای مدت 6 تا 8 هفته به منظور کاهش درد و التهاب بیمار تجویز خواهد کرد.
پیش از آنکه به شکل خودسرانه این داروها را مصرف نمایید حتما با پزشک متخصص خود در خصوص بهترین مسکن‌های درد در پاشنه پا مشورت کنید و حتما از وی در خصوص دوز مناسب کسب اطلاع نمایید.

 

درمان درد پاشنه پا در منزل

ممکن است پزشک از مراجعه به پزشک قصد داشته باشید از روش درمان درد پاشنه پا در منزل استفاده کنید. رویکردهای درمانی خانگی احتمالاً شامل مصرف داروهای بدون نسخه، بستن آتل در حین خواب، پرهیز از ایستادن یا دویدن برای مدت طولانی، استفاده از کفش‌های مناسب و استاندارد، استفاده از کفی مناسب در کفش، مصرف برخی ویتامین‌ها از جمله ویتامین ب، ماساژ پا، نرمش و ورزش، کمپرس یخ و غیره خواهد بود.
درمان خانگی درد در پاشنه پا قطعاً درمان موقتی محسوب می‌شود و برای بهبودی کامل باید حتما در اسرع وقت به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه نمایید.

 

سخن پایانی

درد پاشنه ممکن است از یک درد ساده تا درد‌های شدید و ناتوان‌کننده متفاوت باشد. اگر درد تنها به دلیل فعالیت زیاد یا استفاده از کفش‌ها و کفی‌های نامناسب باشد، با استراحت و استفاده از کفش‌های مناسب این درد به‌راحتی برطرف می‌شود.