در جواب این سوال که خارپاشنه چیست؟ باید گفت که؛ خار پاشنه یا التهاب فاشیای کف پا؛ در واقع همان رسوب کلسیم در پاشنه پا است که باعث بیرون زدگی استخوان در قسمت تحتانی استخوان پاشنه پا می شود. خار پاشنه از چند میلی متر تا دو سانتی متر می تواند رشد کند.خارپاشنه در طولانی مدت به دلیل فشار مستقیم به عضلات و رباط ها ایجاد می شود و به مرور زمان بزرگتر می شود.
ممکن است در رادیوگرافی که انجام می گیرد، یک زائده استخوان کوچک یا بزرگ دیده شود که اندازه آن ارتباطی با شدت درد ندارد و شاید برداشتن این زائده نیز در درمان قطعی خار پاشنه تاثیری نداشته باشد. چرا که علت درد خارپاشنه نیست بلکه این درد به دلیل آسیبی است که به بافت نرم پاشنه پا که فاشیا نام دارد وارد شده است، می باشد.
معمولا کسانی که خار پاشنه دارند، دچار اختلالات آناتومیک و اختلالات بیومکانیکی در کف پا و محورهای دیگر پا (مانند مچ پا یا زانو) می شوند، که پس از بررسی پزشک در اکثر مواقع با استفاده از کفش و کفی مناسب این عارضه قابل درمان است.
از جمله سایر روش های درمان التهاب فاشیای کف پا شامل: تزریق های موضعی و ضد التهابی که شامل تزریق کورتون یا PRP است، شرکت در جلسات فیزیوتراپی تحت نظر پزشک متخصص، شاک ویودرمانی و کاهش وزن در درمان این بیماری موثر است.
یکی از شایع ترین دلایل مراجعه بیماران به دکتر فوق تخصص پاشنه پا به دلیل شکایت از درد پاشنه است که خوشبختانه در بیش از 90 درصد بیماران با درمان های محافظه کارانه بهبود پیدا می کنند و نیازی به جراحی پیدا نمی کنند. همچنین بیماران بسیاری به ما مراجعه می کنند که همه روش های درمانی خارپاشنه را امتحان کرده اند ولی جوابی نگرفته اند اما پزشکان متبحر ما با در نظر گرفتن نکاتی مانند علت نهفته این بیماری و تکنیک های درست و به کار بردن جدید ترین شیوه های درمانی، درمان خارپاشنه را در کوتاه ترین زمان ممکن و بدون نیاز به جراحی انجام داده اند.
فهرست مطالب
دلیل به وجود آمد خارپاشنه چیست؟
خار پاشنه زمانی تشکیل می شود که رسوبات کلسیم در زیر استخوان پاشنه پا جمع شوند. خارپاشنه به مرور زمان و به دلایل مختلفی ایجاد می شود و در اکثر مواقع به دلیلی فشاری که به عضلات و تاندون ها وارد می شود، کشش عضلات پا و از بین رفتن غشای استخوان پاشنه پا ایجاد می شود. اکثر ورزشکارانی که مدت زمان طولانی در حال دویدن هستند به خار پاشنه مبتلا می شوند.
مواردی که باعث به وجود آمدن التهاب فاشیای کف پا می شوند عبارتند از:
- دویدن طولانی مدت؛
- پریدن مکرر روی سطوح سفت و سخت؛
- اضافه وزن؛
- پوشیدن کفش های غیر استاندارد؛
- دیابت؛
- ناهنجاری های راه رفتن، فشار شدید بر پاشنه ها، عصب های نزدیک پاشنه و رباط های پا؛
- ایستادن طولانی مدت؛
- فعالیت های بدنی شدید؛
- افزایش سن؛
نشانه های وجود خار پاشنه چیست؟
اکثر افرادی که خارپاشنه دارند از وجود این عارضه اطلاعی ندارند و در تصاویر رادیوگرافی وجود خار پاشنه مشخص می شود، اما گاها این بیماری می تواند باعث ایجاد درد متناوب و مزمن شود که این درد در هنگام دویدن و راه رفتن تشدید پیدا می کند. البته علت درد خار پاشنه نیست بلکه آسیب به بافت نرمی پاشنه پا که فاشیا نامیده می شود است. از جمله علائم وجود خارپاشنه عبارتند از:
- احساس درد در زیر پاشنه که مانند فرو رفتن جسمی تیز در پا است.
- درد شدیدی در هنگام بیدار شدن از خواب احساس می شود.
- احساس درد شدید پس از نشستن طولانی مدت؛
- احساس درد شدید که در طول روز کاسته شده و با نزدیک تر شدن به شب شدت می یابد.
- احساس خستگی مفرط پاها در هنگام شب؛
- احساس درد در زیر پاشنه پا در هنگام راه رفتن روی سطوح سفت و سخت؛
تشخیص خارپاشنه چیست؟
همان طور که قبلا هم گفتیم وجود خارپاشنه اصولا بدون علامت و درد است اما گاهی نیز می تواند همراه با درد باشد. پزشک متخصص ارتوپدی می تواند با معاینه فیزیکی و شرح حالی که بیمار ارائه می دهد به وجود خار پاشنه پی ببرد.
روش های درمان خارپاشنه
در مرحله اول با تغییر سبک زندگی و استراحت کردن می توانید خارپاشنه را درمان کنید. اما در صورتی که با استراحت کردن این عارضه بهبود پیدا نکرد و درد بیش از یک ماه ادامه پیدا کرد نیاز است که به یک کلینیک پا مراجعه کنید.
بهترین متخصص ارتوپد با توصیه موارد زیر تا حد زیادی می تواند در درمان خار پاشنه موثر باشد:
- انجام ورزش های کششی پا؛
- شرکت در جلسات فیزیوتراپی؛
- پوشیدن های کفش های استاندارد و مخصوص؛
- ماساژ خار پاشنه؛
- گذاشتن روزانه کمپرس سرد به مدت 15 دقیقه روی محلی که احساس درد دارید. این روش باعث بی حسی موقت محل درد می شود و همچنین باعث کاهش التهاب نیز می گردد.
- پوشیدن پابندهای مخصوص شب؛
- سونوگرافی کرایو(سنگ شکن) یک گزینه کارآمد برای درمان خارپاشنه است. در این روش توسط ترکیبی از سرمادرمانی و انرژی الکترومغناطیسی برای تسکین درد استفاده می شود.
- همچنین در صورتی که درد پاشنه پا شدید باشد با مصرف برخی مسکن ها مانند استامینوفن می توان درد را کاهش دارد و گاهی نیز پزشک با تزریق پی آر پی یا کورتیکواستروئیدها می تواند موجب تسکین درد پاشنه پا شود.
- شاک ویوتراپی یکی از مدرن ترین روش های درمانی التهاب فاشیای کف پا است که در این روش امواج صوتی با انرژی بسیار بالا به ناحیه ای که دچار آسیب شده است تابانده می شود. شاک ویوتراپی باعث تغییراتی پاتولوژیکی در رباط ها، تاندون ها، کپسول های عضلات و استخوان ها می شود و درد ناشی از خارپاشنه را برطرف می کند. نتایج شاک ویوتراپی پس از 3 الی 4 جلسه درمانی مشهود می شود و علاوه بر تسکین درد موجب بازیابی دامنه حرکتی پاها نیز می شود.
عمل جراحی خارپاشنه
اصولا در اکثر مواقع خار پاشنه با روش های غیرجراحی درمان می شوند. اما چنانچه پس از گذشت 9 الی 12 ماه همچنان علائم خارپاشنه پابرجا باشند و درد بیمار کمتر نشود با صلاحدید پزشک متخصص ارتوپد جراحی انجام می گیرد.
نکاتی که پس از جراحی خارپاشنه باید رعایت کنید
- تا مدت زمانی که پزشکتان گفته است استراحت کنید.
- استفاده از کمپرس یخ؛
- در زیر پاهایتان چند بالش قرار دهید تا بالاتر از سطح بدن قرار بگیرند.
- در صورتی که پزشک تجویز کرده باشد نیاز است از عصا، باند یا کفش مخصوص استفاده کنید.
عوارض عمل جراحی خارپاشنه چیست؟
عوارض احتمالی جراحی خارپاشنه عبارتند از:
- درد پاشنه پا؛
- درد مکرر عصب؛
- بی حسی محل جراحی شده؛
- ایجاد عفونت و زخم در محل جراحی شده؛
- گرفتگی پا؛
- اختلال در حرکت؛
روش های پیشگیری از به‌وجود آمدن خار پاشنه
- مهم ترین عاملی که می تواند در پیشگیری از به وجود آمدن خارپاشنه موثر باشد پوشیدن کفش مناسب و استاندارد است. کفش هایی که استاندارد باشند شوک حاصل از اصطکاک پاشنه پا به زمین را خنثی می کنند و در نتیجه پاشنه و کف پا آسیبی نمی بیند.
- قبل از انجام هر گونه فعالیت بدنی شدید حتما بدن خود را گرم کنید و در طول فعالیت تمرینات کششی را نیز انجام دهید.
- از پوشیدن کفش های پاشنه بلند، کف صاف و بدون قوس برای مدت زمان طولانی پرهیز کنید.
- چنانچه اضافه وزن دارید سعی کنید وزنتان را کاهش دهید تا در معرض ابتلا به این عارضه قرار نگیرید.
در آخر
خار پاشنه یک زائده از جنس استخوان است که در قسمت زیرین استخوان پاشنه پا به وجود می آید. تشکیل این زائده استخوانی در مدت زمان طولانی اتفاق می افتد و به هیچ عنوان به یکباره در پاشنه پا ظاهر نمی شود.
خارپاشنه در اکثر مواقع بدون علامت و درد است اما گاهی نیز ممکن است دردناک باشد و بیمار به دلیل احساس درد به پزشک ارتوپد مراجعه کند. بهترین متخصص ارتوپدی پس از اطمینان از وجود خارپاشنه روش های درمانی مانند فیزیوتراپی، شاک ویوتراپی، تزریق کورتون، ماساژ درمانی، استراحت و …. را تجویز می کند و در موارد بسیار جزئی این بیماری نیاز به جراحی پیدا می کند.
در صورتی که در پایتان احساس درد دارید، متخصصین ارتوپدی ما می توانند با ارزیابی دقیق وضعیت و شرایط شما، تشخیص صحیح از بیماری شما و ارائه بهترین روش درمانی متناسب به شما را بدهند که دوباره سلامت کامل پای خود را به دست بیاورید.
شما می توانید برای رزو وقت مشاوره با متخصص ارتوپدی ما می توانید با شماره های درج شده در قسمت تماس با ما تماس حاصل فرمایید.
