علت درد کف پا در کودکان

علت درد کف پا در کودکان ممکن است بیشتر به دلیل رشد فیزیکی و بدنی و تغییرات صفحات رشد آنها باشد با این حال گاهی درد به مشکلات ساختاری پای کودکان مربوط است و تشخیص زودهنگام آن از بروز اختلالات آناتومی روی اندام‌های تحتانی در سنین بزرگسالی گردد. از همین رو ضروری است علت درد کف پا در اسرع وقت تشخیص داده شود تا اقدامات درمانی لازم صورت گیرد.

اغلب کودکان از درد در قسمت کف پا‌ها رنج می‌برند که معمولا والدین آن‌ها اهمیت زیادی قائل نمی‌شوند بدلیل آنکه تصور می­کنند این درد گذرا است و با درمان‌های حمایتی و مراقبتی رفع می‌شود و یا به علت رشد فیزیکی و بدنی است و شروع درد می‌تواند جدی نباشد.

ولی در بعضی موارد تشخیص زودبهنگام و درمان و رسیدگی به موقع به علل درد این ناحیه بسیار الزامی است تا کودک شما در سنین بالاتر دچار اختلالاتی همچون اختلالات آناتومی و ساختاری برای اندام تحتانی نشود.

پس برای والدین شناخت و آگاهی کافی از علت درد کف پا هنگام شب در کودکان بسیار الزامی و ضروری است، اگر علاقه مند به دریافت اطلاعات بیشتر در مورد علت درد کف پا در کودکان هستید با ما در این مطلب همراه باشید.

 

علت درد کف پا در کودکان

درد در قسمت مچ و کف یا سینه پا به علت زیاد بودن فعالیت بدنی و فیزیکی در کودکان بسیار رایج است. از کودک خود بخواهید تا پای خود را در وضعیت های مختلف حرکت دهد در صورتی که احساس هرگونه وضعیت غیر عادی در رفتار حرکتی فرزند خود شدید با پزشک متخصص مشورت کنید. اما در بیشتر موارد علت درد کف پا در کودکان به یکی از موارد زیر است:

• جراحت

در بین کودکان ایجاد ضربات و صدمات فیزیکی بسیار شایع می باشد و هرگونه صدمه فیزیکی از قبیل کشیدگی، پیچ خوردگی، کبودی، جراحات پوستی، شکستگی استخوان ، ایجاد گرمی سرخی و تورم در محل ضربه و یا سایر آسیب ها احتمال دارد علت درد کف پا در کودکان باشد.

در صورتی که کودک شما به هر علت دچار عوارض نام برده در بالا شد ، برای درمان بسرعت اقدام کنید. سپری شدن زمان و عدم مراجعه به کلینیک پا و پزشک و یا انجام اقدامات پزشکی می­تواند موجب آسیب های جبران ناپذیری برای کودک شما شود.

• مشکلات پوستی

عفونت های قارچی یکی از بیماری­های متداول در بین کودکان می باشد. عفونت قارچی می­تواند به علت تماس کودک با فرد آلوده ویا حیوانات خانگی اتفاق بیوفتد. برای دریافت آگاهی لازم از این که علت درد کف پا کودکان به علت  عفونت قارچی است یا خیر به نکات زیر دقت بیشتری کنید:

• از کودک خود بخواهید به آرامی در مکانی بنشیند.
• عفونت قارچی پا در لای انگشتان ایجاد می­شود و به صورت تکه­های قرمز مشاهده می شوند. پس به آرامی پای کودک را گرفته و بین انگشتان او را به دقت بررسی و مشاهده کنید.
• از کودک خود سوال نمایید که آیا در ناحیه پای خود احساس خارش می­کند یا خیر.
• در هنگام مشاهده هرنوع پوسته پوسته شدن در قسمت پا به همراه گلایه کودک به علت خارش در قسمت کف یا سینه پا به پزشک مراجعه کنید. هنگامی که در مراحل ابتدایی بیماری به پزشک مراجعه کنید کودک شما نیز در زمان کوتاه تری بهبودی خواهد یافت.

از دیگر موارد بسیار شایع پوستی که موجب علت درد کف پا در کودکان می‌شود، می توان موارد زیر را نام برد

• انواع گزیدگی ها
• بریدگی ها با اشیاء تیز و برنده
• سوختگی های پوستی
• مشکلات عضلاتی اسکتی
• بیماری سیور

رایج ترین  علت درد کف پا در کودکان را می­توان بیماری سیور دانست. این بیماری نوعی التهاب است که در صفحه رشد استخوان پاشنه پا  به وجود می‌آید. سیور اغلب در قسمت پاشنه پا ظاهر می‌شود، ولی می­تواند به مرور زمان به قسمت کف یا سینه پا نیز منتقل شود.

علت درد پاشنه پا در کودکان در دوران رشد کودک به خصوص کودکانی با فعالیت بدنی بیشتر، نمایان می‌شود. تشخیص این بیماری باید به کمک پزشک از طریق معاینه بیمار انجام شود.

• بیماری کلاب فوت

بیماری کلاب فوت در بدو تولد اتفاق می افتد و معمولا قبل از تولد توسط سونوگرافی قابل شناسایی است. درمان به طور معمول حدودا یک هفته بعد از تولد با روش­های درمانی ویژه برای مدت دو ماه اول انجام می‌شود و پس از درمان اولیه، از کفش‌های مخصوص تا 4 سالگی استفاده می‌شود. بیماری کلاب فوت را اصلی ترین علت درد کف پا در کودکان می­‌توان نام برد.

• صافی کف پا

نوزادان با کف پای صاف متولد می‌شوند و با رشد و افزایش سن، قوس و انحنای سینه پا حالت طبیعی پیدا می‌کند. اما در بعضی موارد احتمالا به علت ضعف عضلات و یا ژنتیک  قوس طبیعی در قسمت کف پای نوزاد اتفاق نیافتد.

کف پای صاف می­تواند علت درد کف پا در کودکان باشد. اگر هر یک از علامت‌های زیر را در کودک خود مشاهده کردید حتما با پزشک کودکان مشورت کنید:

• درد در قسمتسینه پا
• راه رفتن بصورت سخت و دشوار برای کودکان
• احساس خستگی در فعالیت­هایی همانند دویدن

 

در اکثر موارد پزشک تلاش و سعی می­کند تا با راه های غیر جراحی مشکل کف پای صاف را درمان کند. بهره گیری از کفی­ طبی کفش، درمان با انجام حرکات ورزشی و استفاده از کفش­ های طبی ویژه کودکان از اصلی ترین راه­ها برای بهبود درد ناشی از کف پای صاف است.

• بیماری بونیون

اگر کودک شما اغلب از ناحیه قوس کف پا استفاده می کند ، احتمالا بر روی مفصل انگشت بزرگ پا یک بر آمدگی ایجاد شده که  از یک سمت پا بیرون زده باشد. این بیماری احتمالا  به علت هر نوع ناهنجاری پا در زمان تولد یا دلایل ژنتیکی نیز اتفاق می افتد و می­تواند علت درد کف پا کودکان باشد.

اهمیت توجه به علت درد گرفتن کف پا کودکان

بعضی از والدین احتمالا از گلایه کودک خود در مورد احساس درد در این قسمت بدون توجه باشند و نسبت به درمان آن اقدامات لازم را انجام ندهند. این اتفاق در بیشتر موارد به علت عدم آگاهی والدین رخ می‌دهد، چونکه  به اشتباه علت درد کف پا در کودکان را فقط قرار گرفتن در سن رشد می­دانند.

اما شاید این درد یکی از نشانه‌های بیماری خطرناکی باشد که در صورت مشورت و مراجعه سریعتر به پزشک و شروع درمان‌های اولیه قابل پیشگیری و درمان باشد. برای کاهش و یا بهبود درد در کودکان خود می­توانید از راهکارهای زیر کمک بگیرید:

انجام تمرینات ورزشی مخصوص برای کنترل علت درد کف پا در کودکان به اندازه چشم­گیری مفید است. برای انجام حرکات صحیح می­توانید به فیزیوتراپ مراجعه کنید.

در انتخاب کفش مناسب برای کودک خود بیشتر دقت کنید و تلاش کنید کفش مناسب با فرم و شکل پای کودکتان انتخاب کنید.

علت درد کف پا در کودکان با توجه به سن کودک و انواع نشانه های درد می­تواند مختلف باشد. ما در این مطب به علت­های رایج درد کف پای کودکان پرداختیم. در صورتی که با روش­های درمان خانگی موفق به کاهش درد در کودک خود نشدید حتما به پزشک مراجعه کنید. و در ادامه مطلب به درمان علت های درد پای کودکان بیشتر توضیح می‌دهیم.

علت درد پاشنه پا در کودکان و درمان آن چیست؟

درد پاشنه پا بعد از بررسی و معاینه صحیح توسط یک پزشک متخصص کودکان، می‌تواند به سادگی در خانه درمان شود. در طول مراحل رشد یک کودک احتمال دارد با دردها و تنش‌های گوناگونی روبرو شود. از وظایف والدین این است که تا کودکان را به استراحت، درمان و بازیابی مجدد راهنمایی کنید.

هرچند که ورزش و فعالیت های فیزیکی فواید مثبت زیادی دارد اما در بعضی موارد نیز احتمالا دلیل بروز آسیب می‌شود.

در این مطلب چند علت مختلف برای علت درد پاشنه پا در کودکان و راه حل‌هایی برای کمک به درمان بهتر فرزند شما ارائه می‌شود.

• کف پای صاف

داشتن کف پای صاف در کودکان و خردسال بسیار متداول است و حتی در بین برخی  بزرگسالان نیز وجود دارد. اگرچه دلیل اصلی آن احتمالا در بیماران دیگر متفاوت باشد؛ در بعضی موارد این صافی می‌تواند به علت آسیب به ناحیه پا باشد.

کف پای صاف به این شکل است که میزان قوس بین کف پا به طرز کافی رشد نکرده است و اغلب کاملاً صاف، بدون منحنی و یا دارای یک منحنی بسیار اندک در قسمت قوس پا است.

ممکن است بعضی از کودکان در این موقعیت هیچگونه دردی را حس نکنند، ولی برخی دیگر احساس درد، گرفتگی و یا تورم کف پا را داشته باشند. احتمالا از احساس خستگی در ناحیه پاها شکایت کنند ویا لگد بزنند.

بیشتر والدین این علت درد کف پا هنگام شب در کودکان را به «دردهای دوران رشد» مرتبط می‌دانند، بدون آنکه متوجه باشند که احتمالا این دردها به علت مشکلاتی در قسمت فیزیک و استخوان بندی پای کودک باشد.

در برخی موارد شاید کودک از درد کمر، زانو و یا درد در ناحیه پا را نیز تجربه کند و این به علت از بین رفتن قوس کف پا است.

تشخیص و پیگیری سریع با درمان‌های کمتر تهاجمی برای برطرف نمودن مشکل و برای بازگشت به فعالیت‌های طبیعی اهمیت فراوانی دارد و بسیار مفید است. درمان می‌تواند از طریق روش‌های فیزیوتراپی، استفاده از کفی کفش مناسب، کاهش فعالیت‌های فیزیکی و استفاده از برخی داروهای ضدالتهابی باشد.

هر اندازه مدت زمان درگیری بیمار با کف پای صاف بیشتر‌تر باشد، معمولا بهبودی آن نیازمند به درمان‌های شدیدتر همانند عمل های جراحی اصلاحی است. به علت آنکه شاید رباط‌ها و تاندون‌های داخل پای کودک شما با گذشت زمان دچار کشیدگی و سفت شده باشند. متخصصین پا می‌توانند بر اساس شدت عارضه، گزینه‌های درمانی مختلفی را ارائه دهند.

• آپوفیزیت کالکانه

پزشکان، آپوفیزیت کالکانه را یکی از متداول ترین علت درد پاشنه پا در کودکان برای ورزشکاران سنین ۵ تا ۱۱ سال می‌دانند.

این بیماری یک عارضه به علت استفاده حداکثر با ایجاد جراحت‌های متناوب و تکراری در میزان میکرو، در حین انجام ورزش یا دویدن است. گمان می‌رود که این آسیب به علت کشیده شدن تاندون آشیل بر روی استخوان ناحیه پاشنه در حال رشد می‌باشد. علل شایع آن همانند دویدن یا پریدن است که اغلب در بین ورزشکاران بسکتبال، فوتبال و دو میدانی دیده می‌شود.

دختران خردسالی که با طناب ورزش می کنند و طناب می‌زنند هم در معرض عارضه آپوفیزیت کالکانه هستند. این عوارض عبارتند از درد در ناحیه پشت پاشنه و حساسیت در زمان فشار دادن پشت پا. احتمالا با احساس گرما و تورم نیز همراه باشد.

درمان این مدل از دردها شامل قراردادن تکه‌های یخ، کشیدن عضلات ساق و بهره گیری از قرص‌های ضد درد استامینوفن و یا ایبوپروفن. احتمالا از پاشنه‌های مصنوعی نیز برای کاهش درد استفاده شود. اغلب عوارض پس از گذشت دو هفته برطرف می‌شوند و کودک شما می‌تواند بین ۳ الی ۶ هفته به فعالیت خود بازگردد.

• تاندونیت آشیل

تاندونیت آشیل احتمالا بعد از افزایش شدید فعالیت در کودکان رخ می‌دهد. این عوارض احتمالا طی چند هفته از شروع یک فصل ورزشی جدید مشخص می‌شود و نشانه‌های آن مانند درد در ناحیه پاشنه یا قسمت پشت پا است. تاندون آشیل، دو ماهیچه در ناحیه ساق پا را به استخوان پاشنه وصل می کند و به سمت جلو رفتن پا در زمان دویدن و یا راه رفتن کمک بسیاری می‌کند.

التهاب در این ناحیه از تاندون می‌تواند منجر به بروز درد و تورم، احساس گرما و مشکلاتی در راه رفتن شود. شاید شروع عوارض با درد خفیف باشد و به تدریج حادتر شوند. کودکانی که فعالیت‌های زیادی همانند دویدن، پریدن و یا چرخیدن بر روی پاشنه پا را انجام می‌دهند ، معمولا بیشتر دچار عارضه تاندونیت آشیل می‌شوند.

درمان این عارضه عبارت است از استراحت کافی، گذاشتن تکه‌های یخ، بستن پا و بالا بردن ناحیه پاشنه. استفاده از نوار آلاستیک یا بانداژ برای بهبود و کمتر کردن تورم و پشتیبانی بیشتراز تاندون در دوران التهاب اولیه می‌تواند بسیار مفید باشد.

حتی داروهای ضدالتهابی همانند ایبوپروفن می‌توانند، به بهبود و کاهش درد و تورم کمک بسیاری کنند. انجام تمرینات کششی برای قسمت مچ پا و ماهیچه‌های ساق پا هم ممکن است مفید باشد.

جهت جلوگیری از وارد شدن فشار‌های زیاد به ناحیه تاندون، پوشیدن کفش مناسب با پشتیبانی مناسب برای کودک شما الزامی است. درمان سریع و جلوگیری از فعالیت‌های فیزیکی تشدید کننده وضعیت تا زمان بهبودی کامل درد اهمیت فراوانی دارد.

عدم درمان مناسب تاندونیت آشیل می‌تواند منجر به تبدیل شدن آن به یک بیماری مزمن شود و در طول فعالیت‌های فیزیکی روزانه همانند پیاده روی باعث بروز درد گردد.

• فاشئیت پلانتار

فاشئیت پلانتار یکی از آسیب‌های ناشی از استفاده و فشار حداکثری می‌باشد که موجب تحریک فاشیای پلانتار (بافت پیوندی ضخیمی که در طول  قسمت ناحیه جلوی پا از قسمت قوس پا تا ناحیه پاشنه کشیده شده است) می‌باشد. این عارضه در همه افراد در رده‌های سنی مختلف، از جمله کودکان دیده می شود و دلایل آن عبارتند از:

• درد در ناحیه کف پا نزدیک به قسمت پاشنه
• برورز مشکلاتی در زمان راه رفتن
• حساسیت یا احساس سفتی در امتداد قوس ماهیچه کف پا
• این عوارض اغلب صبح‌ها بدتر و در طول روز بهبود می‌یابند.
• نشانه‌های آن همانند تاندونیت آشیل بوده و اغلب به شکل خفیف آغاز می‌شود و با گذشت زمان بدتر می‌شوند. عوامل خطر این عارضه شامل موارد زیر است:
• افزایش ناگهانی فعالیت فیزیکی
• ورزش‌ها و فعالیت هایی همانند دویدن یا پریدن.
• استفاده از کفش‌های فرسوده یا دارای پوشش ضعیف

درمان این عارضه نیز با  استراحت، گذاشتن تکه‌های یخ، ماساژ و بلند کردن پا است. بعد از بهبودی علائم و عوارض، کودکان باید از انجام فعالیت‌های فیزیکی همانند پریدن، پیاده روی‌های طولانی مدت و ایستادن‌های طولانی مدت بپرهیزند.

قراردادن قطعات یخ بر روی ناحیه ملتهب شده می‌تواند به بهبود علائم التهاب کمک بسیاری کند و مصرف داروهای ضدالتهابی نیز در کاهش درد موثر هستند. چرخاندن و غلطاندن یک توپ تنیس در راستای قوس ناحیه پا می‌تواند برای ماساژ این ناحیه موثر باشد و با افزایش گردش خون باعث بهبودی شود.

بعد از تشخیص علت درد کف پا در کودکان در بعضی موارد برای جلوگیری از شروع مجدد این عوارض، کفش‌های مخصوص توصیه می‌شوند.

• شکستگی‌ها

کودکانی که بسیار زیاد بازی می‌کنند یا در جریان ورزش‌های سنگین هستند شاید در معرض عارضه شکستگی پا یا پاشنه پا قرار داشته باشند. هرچند که شکستگی از ناحیه پاشنه پا بسیار کم است ولی احتمالاپس از سقوط یا ضربات ناگهانی ایجاد شود.

علائم و نشانه‌های شکستگی استخوان پاشنه پا:

• احساس درد شدید

• تورم در ناحیه شکسته شده

• کبودی و خونمردگی

• عدم تحمل وزن بدن بر روی پا

یک مقاله که به بررسی عوارض و علایم طولانی مدت شکستگی‌ پاشنه پا در کودکان پرداخته است، نتیجه گیری می‌کند که مدیریت و مراقبت محافظه کارانه اغلب در همه‌ی شکستگی‌های پاشنه پا کودکان باعث کاهش علائم مثبت می‌شود.

برای درمان این مشکل می‌توان ابتدا از درمان‌های مراقبتی همانند قراردادن تکه‌های یخ، استراحت، بی‌حرکت نمودن پای آسیب دیده توسط گچ یا آتل و همچنین استفاده از داروهای مسکن و ضدالتهابی مناسب سن کودکان در صورت تجویز توسط پزشک استفاده کرد است.

همچنین استفاده از کمپرس سرد در 48 ساعت اول و پس از آن کمپرس گرم موثر است. در ضمن تا هنگامی که استخوان آسیب دیده بهبودی کامل پیدا نکرده، کودکان باید از انجام فعالیت‌های ورزشی خودداری کنند.

در صورتی که با انجام درمان‌های حمایتی اشاره شده در بالا بهبودی و درمان برای شکستگی پا حاصل نشد، می‌توان از روش‌های پزشکی دیگری همانند فیزیوتراپی برای بهبودی و بازگشت به فعالیت‌های عادی کودک کمک کند.

معاینه ناحیه آسیب دیده توسط پزشک بسیار ضروری است تا مشخص شود آیا مشکل بعلت شکستگی است و یا ناشی از درد‌های دیگری هستند. احتمالا شکستگی‌های سنگین  به جراحی منجر شود، اما این اتفاق اغلب برای کودکان اتفاق نمی‌افتد.

در چه مواردی علت درد کف پا در کودکان باید توسط پزشک معاینه بشود

زمانیکه احساس درد پای کودک و دلیل درد کف پا کودک شما پس از گذشت حدود یک هفته با درمان‌های حمایتی هیچگونه بهبودی پیدا نکرده است و همچنین هنوز احساس درد بسیار شدید و پیشرونده است و حتی در محل درد میزان تورم و کبودی بیشتر شده و کودک احساس بی قراری، بی اشتهایی و تب دارد باید سریعا بدون اتلاف وقت جهت معاینه و بررسی های بیشتر به پزشک مراجعه شود.

همچنین در صورت بروز شکستگی پا ، تصادف و احساس درد شدید کف پا، باید کودک سریعا توسط پزشک مربوطه معاینه بشود که بعد از تشخیص دلیل درد کف پا کودک، درمان شود.

نشانه‌های همراه دلیل درد کف پا کودک چیست؟

احساس درد در ناحیه کف پای کودکان بسیار متداول است. هرچند به طور معمول ناشی از بیماری حاد و جدی نمی‌باشد، ولی تشخیص درست و درمان سریع آن توصیه می‌شود.

اگر کودک شما با احساس ناراحتی و درد از قسمت پاشنه پا، یا حساسیت در ناحیه پشت یا مچ پا به شما مراجعه کرد، یا لنگ می‌زند یا بر روی پنجه پا راه می‌رود، علت درد کف پا هنگام شب در کودکان احتمالا عارضه و آسیب دیدگی دیگری همانند تاندونیت آشیل یا بیماری سیور داشته باشد.

آسیب‌های پاشنه و پا می‌توانند با گذشت زمان و به مرور زمان ایجاد شوند و اغلب براثر استفاده بیش از حد از پاها هستند. آسیب‌ها و عوارض ناشی به علت استفاده بیش از حد، اغلب رایج است؛ ولی با استراحت و توسط اقدامات پیشگیری بهبود می‌یابد.

علت درد کف پا هنگام شب در کودکان

درد شبانه پای کودک می‌تواند به دلیل ضربات وارده به پای کودک حین بازی و در طول روز باشد. علت دیگر درد شبانه پای کودک به فشار بیش از حدی است که در طول روز و حین فعالیت بدنی و بازی به استخوان‌ها و مفاصل کودک وارد می‌شود که اصطلاحاً به آن بیش کاری یا Overuse هم می گویند.

گروهی دیگر رشد نامتقارن استخوان‌ها و بافت‌های نرم مجاور آنها از جمله عضلات، تاندون‌ها و رباط‌ها را علت بروز درد بدون دلیل پای کودکان در شب تلقی می‌کنند. این مسئله معمولاً در اثر ناهماهنگی رشد استخوان‌ها به دلیل سرعت بالا با رشد کند بافت‌های نرم اطراف آن روی می‌دهد. این ناهماهنگی موجب کوتاهی نسبی بافت‌های نرم اطراف و کشیدگی بیش از حد آنها حین حرکت می‌شود.

اگر این دردها پایدار و مداوم بوده و مربوط به درد رشد نباشد و با علائم دیگری از جمله تورم و قرمزی در ناحیه دردناک، لنگش در حینراه رفتن، تب بالا، كم اشتهایی بدون علت مشخص وكاهش وزن همراه باشد باید جدی تلقی شود.

مشكلاتی از جمله كمبود برخی ویتامین‌ها از جمله D، بیماری نرمی استخوان و یا مفاصل و عضلات ملتهب در آرتریت و میوزیت  ویا وجود توده‌های استخوانی قادرند موجب درد کف پا در کودکان شود.

سخن پایانی

همیشه درمورد دلیل درد کف پا کودک با پزشکان متخصص کودکان مشورت کنید. هرچند اغلب این دردها با تدابیر محافظتی همانند استراحت، گذاشتن تکه‌های یخ و بستن و بلند کردن پا بهبود می‌یابد اما طولانی شدن علت درد پاشنه پا در کودکان، می‌تواند نماینگر علایم و عوارض جدی‌تری باشد.

در صورتی که درمان سریع و به موقع انجام نشود احتمالا موجب مشکلات حادی برای کودک در سنین بالاتر بشود. پس در صورتی که با درمان های حمایتی علت درد کف پا در کودکان بهبود نیافت جهت بررسی‌های تخصصی‌تر مراجعه به دکتر متخصص ارتوپد بیماری‌های اسکلتی- عضلانی کودکان بسیار الزامی است