آرتروز پا و درمان آن

از آنجاییکه بیماری آرتروز پا شایع است کسب آگاهی درباره علائم آرتروز پا و درمان آن ضروری است. در این مطلب 14 راه برای پیشگیری و درمان آرتروز پا ارائه می دهیم.

درد و سفتی مفاصل که در سنین بالا ممکن است در پاهایتان احساس کنید، می تواند نشانه ای از آرتروز پا باشد. با وجود شایع بودن این بیماری هنوز بسیاری از افراد اطلاعات کافی درباره آن ندارند و با نشانه های و علائم آرتروز پا آشنا نیستند. بنابراین در این متن می خواهیم اطلاعات جامعی درباره بیماری آرتروز پا و درمان آن در اختیار شما قرار دهیم. آنچه در ادامه می خوانید:

 

 

 

آرتروز پا چیست؟

آرتروز پا، بیماری مربوط به مفصل پا است و از علائم آن سفت شدن و درد مفصل است. پای ما بیش از 30 مفصل دارد و هر کدام از این مفاصل می تواند درگیر این بیماری شوند. این مفاصل استخوان های پا را به هم وصل می کنند و وظیفه شان ایجاد برقرای تعادل، هنگام ایستادن و راه رفتن و دیگر فعالیتها است.

درد آرتروز پا در صورتیکه درمان نشود به تدریج بدتر می شود و باعث محدودیت تحرک شما می شود. اگر آرتروز پیشرفت کند به غضروف آسیب می زند. غضروف یک ماده نرم در انتهای لبه استخوانهاست که مانع از اصطکاک و ساییده شدن استخوانهای پا می شود. وقتی غضروف آسیب می بیند استخوانها روی هم مالیده می شوند و حرکت مفصل را دچار مشکل می کنند.

آسیبی که به مفصل وارد می شود به مرور زمان باعث تغییر شکل و سفت شدن پا می شود و حرکت را مشکل می کند. درست است که روشی برای رفع کامل علائم آرتروز پا و درمان آن وجود ندارد، اما با تشخیص و درمان به موقع، می توان تا حد زیادی درد آن را کنترل و کیفیت زندگی را بهتر کرد.

 

 

انواع آرتروز پا و مچ پا

آرتروز انواع مختلفی دارد. آرتروز پا معمولاً جزو یکی از سه نوع زیر است:

استئوآرتریت، آرتروز روماتوئید و آرتروز ناشی از ضربه و جراحت

• استئوآرتریت

این نوع آرتروز بیشتر در سنین بالای 50 سال دیده می شود. در این نوع از آرتروز، فرسودگی غضروف به مرور باعث سفتی و درد مفاصل می شود. این نوع از آرتروز پا متقارن نیست یعنی ممکن است در مفصل یک پا دیده شود اما در پای دیگر نه.  

• آرتروز روماتوئید

 نوعی بیماری خود ایمنی است که در آن بدن بافتهای خود را به اشتباه مورد حمله قرار می دهد. در این حالت با از بین رفتن بافت نرم مفاصل (سینوویوم) در پا و مچ پا، احساس درد ایجاد می شود. دیگر علائم آرتروز پا در این نوع آرتروز، سفت شدن، تورم، گرما و قرمزی مفاصل می باشد. آرتروز روماتوئید به صورت متقارن در پاها دیده می شود یعنی اگر مفصلی در یک پا درگیر شود در پای دیگر نیز همان مفصل درگیر خواهد شد.

• آرتروز ناشی از ضربه

 همانطور که از اسمش پیداست در اثر جراحت و  آسیب دیدگی پا و یا مچ پا بوجود می آید. این نوع از آرتروز پا می تواند حتی مدتها بعد از جراحت ظاهر شود. یعنی ممکن است یک در رفتگی و یا شکستگی در پا یا مچ پا به غضروف آسیب بزند و باعث از بین رفتن زود هنگام مفصل شود، اما علائم و درد آن سالها و حتی دهه ها بعد خود را نشان می دهد.

 

 

محل شکل گرفتن آرتروز پا و مچ پا

چهار بخش از پا بیشتر از بقیه نقاط در معرض بیماری آرتروز پا قرار می گیرد؛

• آرتروز انگشت بزرگ پا

آرتروز در انگشت بزرگ پا شایع است. این نوع آرتروز مربوط به اولین مفصل متاتارسوفاژانژال است که در پایه انگشت بزرگ قرار دارد و انگشت را به بقیه پا وصل می کند. این مفصل وزن بدن شما را هنگام راه رفتن نگه می دارد. بنابراین این نوع از آرتروز  پا می تواند به میزان بالایی در حرکت شما محدودیت ایجاد کند.

• آرتروز در میانه پا

مفصلهای میانه پا که مفاصل تارسومتریال ( tarsometatarsal ) نام دارد تقریباً در وسط انگشتان پا و مچ پا قرار دارند و اندکی به مچ پا نزدیکترند. این مفاصل استخوان های بلندی را که قوس پا را شکل می دهد به بخش استخوانی جلوی مچ پا وصل می کند. آرتروز پا در این بخش ممکن است چندین مفصل از این مفاصل را درگیر کند که باعث می شود موقع راه رفتن یا بلند کردن پا احساس درد کنید.

• آرتروز در پشت پا

آرتروز پشت پا مربوط به ورم سه مفصل (سابتالار، تالوناویکولار و کالکانوکوبوئید) در زیر مچ پا و بالای پاشنه است. این مفاصل به پا امکان حرکت به طرفین را می دهند. درد پاشنه می تواند از این نوع آرتروز باشد.

• آرتروز در مچ پا

مفصل مچ پا، ساق پا را به پا متصل می کند. آرتروز مچ پا با محدود کردن حرکت پا می تواند هنگام حرکت دادن آن، درد زیادی را ایجاد کند.

 

 

عوامل ایجاد و تشدید آرتروز پا و درمان آن

عوامل ایجاد بیماری آرتروز پا به دو دسته تقسیم بندی می شوند. دسته اول مربوط به فعالیت هایی است که این بیماری را در افراد به وجود می آورد. دسته دوم هم عواملی هستند که آرتروز پا را در بدن بیمار تشدید می نمایند. در این بخش به عوامل مختلف شکل گیری بیماری آرتروز پا می پردازیم. در بخشهای بعدی راه درمان آنها را بیان می کنیم. این عوامل علت بوجود آمدن آرتروز در دیگر مفاصل بدن نیز هستند.

• اضافه وزن

اضافه وزن و چاقی هم در ایجاد بیماری آرتروز پا و هم برای تشدید آن می تواند یک عامل باشد. افزایش وزن باعث ایجاد فشار زیاد روی پاها و زانوها شده و باعث بروز آرتروز در نواحی ستون فقرات، زانوها و پاها می شود.

• افزایش سن

بروز آرتروز در جوان ها تقریباً نادر است و این بیماری بیشتر، از سن 40 سالگی به بعد خود را نشان می دهد. هیچ دلیل منطقی برای افزایش مبتلایان به آرتروز پا در سنین بالا مشخص نشده است. اما افزایش سن و تغییرات در استخوان بندی و ضعیف شدن آنها عمده ترین دلیل ایجاد علائم آرتروز پا در سالمندان ذکر شده است.

• آسیب دیدگی مفاصل

آسیب دیدگی ناشی از تصادف و یا هر علت دیگری و حتی عمل جراحی بر روی مفاصل پا ممکن است در سنین بالا باعث ایجاد آرتروز پا شود. فعالیت های بدنی و ورزش طبیعی عامل ایجاد بیماری آرتروز پا نیستند. اما انجام یک حرکت تکراری سنگین می تواند دلیلی برای بروز آرتروز پا باشد.

• وراثت

یکی از شایع ترین دلایل ایجاد آرتروز در افراد دلایل ژنتیکی و وراثتی است. البته همه انواع آرتروز با وراثت منتقل نشده و تعداد کمی از آنها ارثی هستند.

• جنسیت

آرتروز پا در خانم ها بیشتر از سایرین شایع بوده و بیشتر نیز بعد از یائسگی شاهد بروز این بیماری هستیم. همچنین آرتروز در دست ها و زانوها بیشتر در خانمها دیده می شود.

از دیگر عواملی که باعث بروز نشانه های آرتروز پا هستند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پیوندهایی که به درستی شکل نگرفته باشند
• نقص ژنتیکی در غضروف مفاصل
• فشار زیاد وارد شده روی مفاصل، ناشی از شغل نامناسب

علائم و نشانه های آرتروز پا

برای تشخیص و درمان آرتروز پا ابتدا لازم است علائم و نشانه های آن را بشناسیم. علائم و نشانه های آرتروز پا در روزهای ابتدایی به قدری خفیف است که تشخیص آن به این آسانی ها نخواهد بود. سفت شدن و درد در مفاصل، از اصلی ترین علائم آرتروز پا هستند. علائم آرتروز پا بسته به سن و شدت آن می تواند متفاوت بوده و زمان به طول انجامیدن این علائم نیز در افراد، متفاوت خواهد بود. موارد زیر از نشانه های آرتروز پا در افراد می باشد:

• سفتی مفاصل
• درد در ناحیه مفاصل
• دردی که با انجام فعالیت بیشتر و شدیدتر می شود
• تورم در مفاصل
• محدود شدن حرکت در ناحیه مفاصل

روش تشخیص آرتروز پا و درمان آن

برای درمان هر مشکلی ابتدا باید آن را به درستی تشخیص داد. متأسفانه امکان تشخیص سریع بیماری آرتروز پا بسیار مشکل می باشد. حتی می توان ادعا کرد که امکان تشخیص این بیماری برای افراد معمولی تقریباً ممکن نیست. اما بلافاصله بعد از احساس سفتی و درد در ناحیه مفاصل باید برای تشخیص بهتر به پزشک ارتوپد مراجعه کنید. پزشک بعد از انجام معاینات اولیه سعی در تشخیص این بیماری داشته و اگر به این روش موفق به تشخیص کامل نشود، روش هایی مانند اشعه ایکس و MRI می تواند راهکاری برای تشخیص بیماری آرتروز پا باشد.

 

 

بیماری آرتروز پا چه اثری بر روی پا دارد؟

انواع آرتروز تأثیرات مختلفی روی بدن افراد بیمار دارد و بسته به نوع آن این تأثیرات نیز می تواند متفاوت باشد. بیماری آرتروز پا پیامدهای زیر را به دنبال دارد:

• شکسته شدن غضروف در ناحیه درگیر
• تغییر شکل استخوان ها در ناحیه اتصال
• آسیب رسیدن به تاندون ها و رباط های پا
• التهاب در ناحیه مفاصل پا

برای پیشگیری از بیماری آرتروز پا و درمان آن چه اقداماتی می توان انجام داد؟

از آنجاییکه برای درمان آرتروز پا روش قطعی وجود ندارد، پیشگیری از آن لازم است. برای این منظور، انجام برخی از حرکات در طول روز می تواند تاثیر بسزایی در کاهش میزان ابتلا به آرتروز پا داشته باشد. از جمله، موارد زیر بسیار در پیشگیری بیماری آرتروز پا موثر هستند.

• ورزش های سبک و همیشگی

فعالیت های سبک ورزشی در طول روز و به طور مکرر می تواند اصلی ترین روش پیشگیری از ابتلا به آرتروز پا باشد.

• کم کردن وزن

اگر اضافه وزن دارید از همین امروز تمرین های لازم را برای کاهش وزن شروع کنید. وزن اضافی بدن فشار مضاعفی را روی پا می اندازد که ممکن است مفصل پا آن را تحمل نکند.

• مصرف نکردن الکل

این مورد مخصوصاً برای کسانی که به نقرس دچار می شوند لازم و ضروری خواهد بود.

14 راه برای آرتروز پا و درمان آن

همانطور که گفتیم درمان کامل برای آرتروز پا وجود ندارد و روش های درمانی مختلف تنها می توانند شدت و میزان این بیماری را در فرد کنترل کرده و علائم آن را کاهش دهند. یک روش درمان آرتروز پا تغذیه سالم و خوردن خوراکیهایی مانند ماهی، کلم بروکلی، فیبر، سیر، مصرف چای سبز، مرکبات، گوشت و مرغ و سبزیجات و ماست و لبنیات است. علاوه بر آن انجام برخی از تمارین و دستورالعمل می توانند علائم آرتروز پا را در شما کاهش دهد. این دستور العمل ها عبارتند از:

• انجام تمرین های سبک ورزشی و فعالیت

یک تصور بسیار غلط درباره درمان آرتروز پا، بی حرکت کردن و بستن مفصل آسیب دیده است. این تصور در قدیم بسیار شایع بوده است. اما امروز پزشکان ثابت کرده اند که حرکت و فعالیت های سبک بهتر از بی حرکت شدن مفصل عمل خواهد کرد.

• فیزیوتراپی

ورزش و فیزیوتراپی می توانند به مدیریت و کنترل علائم و نشانه های آرتروز پا کمک کنند. در فیزیوتراپی با انجام حرکات ورزشی ساده و مؤثر، درد کنترل شده و به مرور تسکین می یابد. حرکات مفصل کم کم محدودیت های خود را از دست داده و عضلات نیز تقویت می شوند.

•  آب درمانی

شنا کردن در استخر و قدم زدن در آب یک روش مناسب یرای کاهش درد و کم کردن علائم آرتروز پا و درمان آن می باشد.

• کمپرس سرد

کمپرس سرد یک روش کاربردی برای کاهش درد و التهاب در بسیاری از بیماریهای مفصلی است. این روش در کاهش علائم آرتروز پا و درمان آن نقش بسزایی دارد. کمپرس آب سرد با بهبود جریان گردش خون باعث تقویت عضلات در آن نواحی می شود.

• درست نشستن

به هنگام نشستن حتماً مفاصل را در وضعیت درست قرار داده و از آنها مراقبت نمایید. قرار گیری در وضعیت نامناسب و فشار بر روی پا به مفاصل شما آسیب می رساند و به مرور باعث ایجاد آرتروز پا می شود. توجه به نحوه صحیح نشستن و خوابیدن، در کاهش درد و دیگر علائم آرتروز پا و درمان آن بسیار کمک کننده خواهد بود.

• از انجام حرکات سنگین و تکراری روی مفاصل خود خودداری نمایید.
• اگر اضافه وزن دارید حتماً وزن خود را کاهش دهید.

اگر تغییر در سبک زندگی و رعایت موارد فوق در درمان بیماری آرتروز پا موثر نباشد از راههای درمان دارویی برای رفع علائم آرتروز پا و درمان آن استفاده می شود. روشهای دارویی و دیگر راههای پزشکی درمان بیماری آرتروز پا شامل موارد زیر هستند.

• داروهای مسکن

داروهای مسکن یکی از راه های کاهش درد در آرتروز است. البته اگر مسکن های معمولی جوابگو نبودند پزشکان معمولاً به سراغ داروهای مسکن قوی مانند زامادول (Zamadol) و زیدول (Zydol) می روند.

• درمان های دارویی

اگر روشهای اولیه به از بین بردن علائم آرتروز پا و درمان آن کمک نکنند، پزشک ابتدا از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی استفاده می کند. اگر این داروها نیز درد شما را کم نکرد داروهای مخصوص  برای  بیماری آرتروز پا و درمان آن تجویز می شود.

• استفاده از ارتز و بریس

ارتز و بریس وسایلی هستند که حرکت پا را کنترل و حمایت می کنند. استفاده از آنها نه تنها به درمان آرتروز پا و رفع درد و تورم و دیگر علائم آرتروز پا کمک شایانی می کنند، بلکه در تقویت عضلات و مفاصل قسمتهای دیگر بدن نیز بسیار موثر است. می توانید برای تهیه آنها به کلینیک فوق تخصصی دکتر میر پا مراجعه کنید.

• تزریق کورتیکواستروئید

تزریق کورتیکواستروئید یک روش دیگر برای درمان آرتروز پا است. تزریق مستقیم داروهای ضد التهابی در محل مفصل، درد پا را تا چندین ماه کاهش می دهد. ممکن است نیم الی یک ساعت محل تزریق بی حس باشد و بعد از آن درد شروع شود. در این روش معمولاً چند روز طول می کشد تا اثر تزریق در کاهش درد دیده شود.

• ازون تراپی

در ازون تراپی، ازون را در محل تزریق می کنند. ازون تزریق شده باعث کاهش التهاب و رشد غصروف می شود که در نتیجه از پیشرفت آرتروز  جلوگیری و به رفع علائم آن کمک می کند. برای انجام ازون تراپی می توانید به کلینیک دکتر میر مراجعه کنید. 

• پی آر پی

پی آر پی یک شیوه نوین در درمان بسیاری از بیماریها ست. این روش در رفع آرتروز پا و درمان آن نیز بسیار موثر است.

• جراحی

جراحی آخرین مرحله برای درمان آرتروز پا است و در صورتیکه روشهای دیگر نتوانند در کنترل درد و علائم آرتروز پا و درمان آن جوابگو باشند انجام می شود.

 

 

اگرشما هم به دنبال درمان آرتروز پا هستید و از درد آن رنج می برید، می توانید با متخصصان برتر ما در ارتباط باشید. کلینیک دکتر میر با بهره گیری از بهترین متخصصان، شما را در رفع مشکلات آرتروز پا و درمان آن همراهی می کنند تا آرامش و زندگی بهتری را به شما هدیه دهند. مشاورین ما در کلینیک دکتر میر هر روز هفته آماده پاسخگویی و مشاوره رایگان هستند.