درد پاشنه پا در شب یکی از مشکلات نسبتاً شایع در بین افراد است که به طور قابل‌توجهی بر کیفیت زندگی آنها تأثیر می‌گذارد و به‌عنوان یک عارضه مزاحم معمولاً در طول شب و به‌ویژه هنگام بیدارشدن از خواب بروز می‌کند و باعث اختلال در خواب و استراحت افراد می‌شود. این نوع درد معمولاً به علت عوامل مختلفی از جمله التهاب و آسیب به بافت‌های پاشنه پا ایجاد می‌شود.
تنش و فشار طولانی‌مدت بر روی این قسمت، تغییرات ساختاری در پا و استفاده نادرست از کفش‌ها به بروز این مشکل کمک می‌کنند. درمان پزشکی درد پشت‌پا هنگام شب معمولاً بستگی به علت اصلی آن دارد که به‌عنوان‌مثال یکی از این موارد فیزیوتراپی است. اگر به دنبال راه درمان مطمئن هستید، برای پیداکردن راه و بهترین روش درمان و علت درد پاشنه پا در شب واینکه بدانیم برای درد پاشنه پا به کدام دکتر مراجعه کنیم ادامه مقاله را با ما همراه شوید.
فهرست مطالب
علت درد پاشنه پا در شب چه چیزی است
بیشترین دردی که ناشی از درد پاشنه پا در شب است بیشتر در قسمت پایین کف پا بروز می‌کند. این امر می‌تواند ایستادن یا راه‌رفتن روی پاها را با مشکل و دشواری روبرو کند. همین‌طور ممکن است در حین بیدارشدن و بلندشدن از رختخواب احساس گزگز کردن و تیرکشیدن پا را متوجه شوید.
اگر روز قبل این اتفاق، بیش از اندازه از عضلات پای خود استفاده کرده باشید، یا اینکه از کفش نامناسب برای انجام کارهای روزمره استفاده کرده باشید، در این موارد پا حساس می‌شود، اگر هم عصب پا تحت‌فشار قرار بگیرد درد ناحیه پاشنه ممکن است حالتی تیز و گزنده باشد و این امکان وجود دارد، کوتاه‌مدت این اتفاق بیفتد و به‌خودی‌خود برطرف شود.
اگر به‌مرورزمان این مشکل برطرف نشد و ادامه‌دار بود حتماً باید جهت درمان به یک متخصص طب فیزیکی و توان‌بخشی ماهر و باتجربه مراجعه کنید.
شایع‌ترین علت‌های موضعی که می‌تواند باعث ایجاد درد ناحیه پاشنه هنگام شب شود عبارت‌اند از:
فاسئیت پلانتار
بهتر است بدانید که فاسئیت پلانتار التهاب درد غلاف کف پا می‌باشد که به‌صورت یک نوار فیبری بافت مانند، در کف پا قرار دارد و به حمایت از قوس کف پا کمک می‌کند. فاسئیت پلانتار زمانی که فشار بیش از حد به غلاف کف پا یا کل پا وارد شود به وجود می‌آید. فشار بیش از حد پارگی‌های کوچکی در فیبرهای غلاف ایجاد می‌کند، و بیشترین آسیب به قسمت اتصال غلاف استخوان کف پا وارد می‌شود.
این مشکل ممکن است برای همه افراد اتفاق بیفتد اما بیشترین کسانی که در معرض این بیماری بیشتر قرار دارند افراد مبتلا به دیابت، زنان باردار، افراد دارای اضافه‌وزن، ورزشکاران، دوندگان و کسانی که بیش از اندازه از پله بالا می‌روند، همچنین استفاده‌کردن از کفش‌های فرسوده برای کارکردن باعث ایجاد این مشکل می‌شود.
خار پاشنه
خار پاشنه عبارت از رشد غیرطبیعی استخوان در ناحیه اتصال غلاف کف پا و استخوان کف پا. دلیل ایجاد درد خار کف پا کشیدگی طولانی‌مدت در غلاف کف پا و عضلات مچ پا می‌باشد. این امر بیشتر در دوندگان چاق ایجاد می‌شود.
خار پاشنه یک علت درد ناحیه پاشنه شب‌هنگام است، این مشکل نیز همانند عارضه فاسئیت پلانتار به‌خاطر استفاده‌کردن از کفش‌های فرسوده تنگ یا گشاد و یا بدساخت بدتر شود. گاهی اوقات نیز خار کف پا که وجود آن در عکس‌های رادیولوژی نیز مورد تأیید است، علت درد پاشنه پا در شب نیست در واقع این عارضه در واکنش به فاسئیت پلانتار می‌تواند ایجاد شود.
انواع درد پاشنه پا در شب کدام‌اند؟
بعضی از دردها هستند که در کیفیت خواب تداخل ایجاد می‌کنند، مانند انواع درد در پاشنه شب‌هنگام که باعث ناراحتی افراد می‌شود. این درد انواع گوناگونی دارد که تشخیص و محل درد برای ارائه راه‌حل درمان راحت‌تر است. ما در این قسمت قصد داریم چند نمونه از انواع درد ناحیه پاشنه شب‌هنگام را برای شما عزیزان ذکر کنیم:
درد در پاشنه
ما روزانه هر قدر که از پاهای خود استفاده کنیم فشار زیادی به کف پا وارد می‌شود که معمولاً کف پا در معرض ابتلا به درد شبانه است. معمولاً راه‌رفتن و یا ایستادن بیش از حد روی پاها باعث تشدید این درد می‌شود. فعالیت بیش از اندازه عضلات پا بدون شک بی‌تأثیر در ایجاد درد ناحیه پاشنه نخواهد بود.
معمولاً شب‌ها این درد خود را به شکل یک درد ضربان‌دار نشان می‌دهد. اما اگر این درد ناحیه اثر گیرکردن عصب در ناحیه پاشنه به وجود آید، خود را به شکل دردی تیز و گزنده نمایان خواهد کرد و یا امکان دارد، این درد قطع و وصل شود و پس از مدتی کاملاً رفع شود.
درد شست پا
انگشتان پا اندام‌هایی هستند که مهم‌ترین قسمت پا را در بردارند که در طول روز و انجام‌دادن کارهای روزمره متعدد بسیار نقش بسزایی دارند. هنگام فعالیت‌های روزمره مانند راه‌رفتن دویدن و ایستادن، استخوان‌ها و مفاصل انگشت شست بیشترین وزن بدن را متحمل می‌شوند. لذا این مسئله باعث شده که بیشترین آسیب به شست پا وارد شود. در نهایت، درد پا هنگام شب می‌تواند نشان‌دهنده صدمه به شست پا باشد.
درد بونیون
برجستگی‌های استخوانی که بر روی مفصل انگشت شست پا دیده می‌شوند بونیون نام دارند. اگر این بنیان بنیان‌ها بزرگ شوند پوشیدن کفش و حتی گاهی راه‌رفتن برای افراد مبتلا به این درد آزاردهنده است. ممکن است گاهی اوقات نیز فرد مبتلا در هنگام شب احساس درد کند درد معمولاً خود را به‌صورت یک درد نسبتاً شدید و ضربان‌دار نمایان می‌کند.
احساس درد در انگشتان دیگر
بعضی وقت‌ها درد ناحیه پاشنه شب‌هنگام از انگشتان میانی سرچشمه می‌گیرد. این درد بر اثر استرس و فشار بر روی آنها به‌صورت سوزش و گزگز کردن انگشتان پا ایجاد می‌شود. هنگامی که فرد اعصاب خود فشار وارد می‌کند باعث می‌شود که دردی ناگهانی و یا بی‌حسی در پاها به وجود آید.
درد هنگام درازکشیدن
درد هنگام درازکشیدن ممکن است به‌صورت گرفتگی ساق پا که یکی از حالت‌های ناراحت‌کننده که ممکن است باعث ایجاد درد در پاشنه شب‌هنگام شود. این درد شدید امکان دارد در ساق پا و یاران پا به علت گرفتگی عضلات اتفاق افتد. درد پاشنه پا در شب در اثر گرفتگی عضلات پا به‌صورت دنباله‌دار ممکن است باشد که باید حتماً به یک متخصص توان‌بخشی یا فیزیکی مراجعه کنید و امکان دارد اگر درمان نشود عواقب جدی به همراه داشته باشد.
تشخیص درد پاشنه پا در شب به چه صورت است؟
درد ناحیه پاشنه معمولاً می‌تواند به‌تدریج آغاز شود و به‌مرور شدید گردد. معمولاً هیچ‌گونه آسیبی به ناحیه متأثر وارد نخواهد شد، این مشکل می‌تواند از نتیجه پوشیدن کفش تخت به وجود آید. کفش مسطح می‌تواند سبب کشیدگی نوار تاندونی کف پا و ملتهب شدن این ناحیه شود بااین‌حال اگر پارگی اتفاق افتاده باشد، این درد می‌تواند بسیار شدید باشد.
فرد در زمان واردآمدن آسیب ممکن است با صداهایی نیز روبرو شود و بلافاصله درد آغاز شود. درد ناحیه پاشنه هنگام شب معمولاً در زیر کف پا و در جلوی پاشنه احساس خواهد شد، این نشانه بلافاصله بعد از بیرون آمدن از تخت در صبح و بعد از یک دوره استراحت می‌تواند بدتر شود و سپس می‌تواند با کمی فعالیت بهتر شود. این مسئله در نزدیکی‌های انتهای روز ممکن است، دوباره بدتر شود و در زمان خواب با درد در پاشنه شب‌هنگام روبرو شوید.
بعد از اینکه علائم مچ پای خود را شرح دادید، پزشک از شما درخواست می‌کند جزئیات بیشتری در خصوص درد در پاشنه هنگام شب، تاریخچه پزشکی و همچنین سبک زندگی‌تان را در اختیار او قرار دهید. معاینه پزشک می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
ارزیابی راه‌رفتن: پزشک از شما درخواست خواهد کرد که پابرهنه بایستید و یا راه بروید تا حرکت‌کردن مچ پای شما در زمان راه‌رفتن را ارزیابی کند.
بررسی مچ پاها: پزشک مچ پاهای شما را از لحاظ هرگونه تفاوت با یکدیگر مورد مقایسه قرار خواهد داد، سپس پزشک مچ پای دردناک شما را از لحاظ هرگونه نشانه از حساسیت، تغییر در رنگ، ضعف عضله تورم و کاهش دامنه حرکت مورد بررسی قرار خواهد داد.
معاینه عصبی: اعصاب و عضلات از طریق چک‌کردن قدرت حساسیت و رفلکس‌ها مورد بررسی و ارزیابی قرار خواهد گرفت. ممکن است که پزشک علاوه بر اینکه معاینه برای شما انجام دهد، کفش‌های شما را نیز مورد بررسی قرار دهد.
وجود نشانه‌ای از ساییدگی بیش از اندازه در بعضی قسمت‌های کفش اطلاعات با ارزشی را می‌تواند در خصوص مشکلات راه‌رفتن یا هرگونه ضعف در هم‌ترازی استخوان‌ها برای پزشک معالج فراهم سازد. بسته به نتایج معاینه‌های فیزیکی توسط پزشک ممکن است، برای عکس رادیولوژی و یا دیگر تست‌های تشخیصی برای درد در پاشنه شب‌هنگام نیاز داشته باشید.
چگونه از درد پاشنه پا در شب جلوگیری کنیم؟
عدم انجام بعضی کارها می‌تواند باعث جلوگیری از خیلی بیماری‌ها شود از جمله درد پاشنه پا در شب، همان‌طور که در علت‌ها بیان کردیم، پوشیدن کفش نامناسب و غیراستاندارد به انگشتان و کف پا فشار زیادی وارد می‌کند، سعی کنید اولین گامی که برای جلوگیری از درد ناحیه پاشنه هنگام شب برمی‌دارید عوض‌کردن کفش‌هایتان و جایگزین کفش طبی و راحتی باشد. مزیتی که کفش طبی دارد سبب جلوگیری از فشار به ماهیچه کف پا می‌شود، همچنین از درد در پاشنه شب‌هنگام جلوگیری خواهد کرد.
گاهی اوقات نیز ممکن است درد ناحیه پاشنه در شهر ورزش‌های سنگین مانند دویدن باشد سعی کنید بعد از اتمام ورزش خود حتماً حرکات کششی را به‌صورت منظم انجام دهید که باعث خستگی عضلات کف پا و در نتیجه منجر به درد نشود ورزشی که می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند تا از دردهای شبانه پا کم کنید یوگا است اگر می‌خواهید از درد شبانه کف پا کمی جلوگیری کنید باید موارد ذکر شده را تا حدودی رعایت کنید.
بدن خود را حتماً در هنگام خواب در شرایط مناسب قرار دهید سعی کنید از خوابیدن سمت شکم و پشت، به‌اندازه زیادی جلوگیری کنید، زیرا فشار زیادی به مچ پا وارد می‌کند. بهترین وضعیت برای جلوگیری از درد پا خوابیدن به سمت پهلو است و اینکه اگر امکانش هست پاهای خود را از تخت آویزان کنید تا یک حالت خمیدگی به مچ پا بدهید.
پس حتماً وضعیت بدن خود را در وضعیت مناسب قرار دهید. اگر وضعیت خوابیدن مناسب نباشد بیشترین فشار به کف پا و مچ پا وارد می‌شود که درد را تشدید می‌کند، شما می‌توانید از یک بالش کوچک برای تعادل بدن خودبین پاها استفاده کنید، زیرا این امر باعث می‌شود از گرفتگی عضلات و دردهای عصبی ناشی از درد جلوگیری کند.
همچنین با قراردادن یک بالش می‌توانید از گرفتگی عضلات پا، فشارهای روی کمر باسن و مچ پای خود تا اندازه زیادی پیشگیری کنید. اما اگر این دردها باز هم ادامه داشت باید حتماً به یک متخصص جهت درمان مراجعه کنید.
درمان درد پاشنه پا در شب پس از تشخیص علت
اگرچه نحوه درمان به دلیل اصلی درد در پاشنه شب‌هنگام بستگی دارد اما بااین‌حال اکثر افراد به درمان‌های عصبی محافظه‌کارانه پاسخ می‌دهند برای مثال می‌توان بیان کرد دست‌کم ۹۰ درصد از افراد مبتلا به فاسئیت پلانتار باگذشت ۶ تا ۸ هفته درمان‌های محافظه‌کارانه بهبود می‌یابد کمتر از ۵ درصد از افرادی که مبتلا به فاسئیت پلانتار هستند به عمل جراحی نیاز پیدا خواهند کرد. نحوه درمان درد در پاشنه هنگام شب به علت آن بستگی دارد.
فاسئیت پلانتار: بیشتر پزشکان برای این عارضه یک برنامه ۶ تا ۸ هفته درمان محافظه‌کارانه را در نظر خواهند گرفت که شامل کنارگذاشتن موقعیت ورزش‌هایی که سبب ایجاد این مشکل در مچ پا می‌شود تمرینات کششی ماساژ کف پا با یخ اصلاح کفش و دمپایی و کفی مخصوص انجام تمرینات ورزشی فیزیوتراپی بستن کف پای آسیب‌دیده با کمک نوارهای برچسب‌های مخصوص و داروهای ضدالتهاب برای کاهش درد پاشنه کف پا را توصیه خواهند کرد.
اگر این درمان‌ها جواب ندهد پزشک پوشیدن یک اسپلینت شبانه و یا گچ کوتاه پاشنه را توصیه خواهد کرد یا در ناحیه درد یک داروی کورتیکواستروئید تزریق خواهد کرد انجام عمل جراحی برای درد ناحیه پاشنه به‌ندرت نیاز می‌باشد و همیشه موفقیت‌آمیز نخواهد بود.
خار پاشنه: درمان محافظه‌کارانه برای رفع این مشکل می‌تواند شامل استفاده‌کردن از تکیه‌گاه‌های کفش و تعداد محدودی تزریقات موضعی کورتیکواستروئید باشد در اینجا نیز مانند فاسئیت پلانتار عمل جراحی می‌تواند به‌عنوان آخرین گزینه باشد.
آپوفیزیت کالکانه: این عارضه معمولاً بعد از کوتاه‌مدت می‌تواند به‌خودی‌خود برطرف شود درمان محافظه‌کارانه برای این عارضه می‌تواند در طول این مدت صورت گیرد که عبارت‌اند از استراحت‌کردن و استفاده‌کردن از ضربه‌گیرها و پدهای پاشنه می‌باشد.
بورسیت: درمان این عارضه نیز مانند عارضه پاشنه می‌باشد ممکن است نیاز به تغییر نوع کفش داشته باشید.
ضربه کفش پاشنه‌بلند: درمان این عارضه نیز مانند درمان خار پاشنه و بورسیت می‌باشد در موارد بسیار نادر نیاز می‌باشد که زائده استخوانی با کمک از عمل جراحی برداشته شود تا درد ناحیه پاشنه شب‌هنگام به طور کامل از بین برود.
کبودی‌های موضعی: با کمک از کیسه یخ در چند دقیقه اول می‌توانید بعد از آسیب رسیدن به پا کبودی و درد در پاشنه هنگام شب را درمان کنید.
تاندونیت آشیل: با کمک از استراحت استفاده از داروهای ضدالتهاب انجام فیزیوتراپی و حرکات کششی برای کاهش درد ناحیه پاشنه شب‌هنگام می‌توانید این عارضه را درمان کنید.
گیرافتادن عصب: اگر دچار شکستگی پیچ‌خوردگی و دیگر آسیب‌ها شده‌اید ممکن است که سبب گیرافتادن یک عصب در پاشنه شود باید ابتدا این دلیل زمینه‌ای درمان شود در موارد بسیار نادر برای آزادکردن عصب گیر افتاده نیاز به انجام عمل جراحی است. برای درمان درد ناحیه پاشنه شب‌هنگام روش‌های دیگری نیز مانند استفاده‌کردن از آتل پاشنه و کفی مناسب نیز می‌تواند مؤثر واقع شود.
چه زمانی باید برای تشخیص و دلیل درد پاشنه پا در شب به پزشک مراجعه کرد؟
شایع‌ترین دلیل درد ناحیه پاشنه هنگام شب فاسیای کف پا می‌باشد این موضوع زمانی اتفاق می‌افتد که فاسیای کف پا یک نوار ضخیم از بافت که در امتداد کف پا قرار می‌گیرد ملتهب گردد این درد اغلب در زمان صبح و هنگام برداشتن اولین قدم‌ها از رختخواب یا بعد از استراحت طولانی می‌تواند ایجاد شود.
اگر درد ناحیه پاشنه شب‌هنگام باعث ایجاد ناراحتی و استرس در شما شده، روش‌های خانگی می‌تواند تأثیرگذار باشد مانند استراحت‌کردن که علائم آن را بسیار کاهش می‌دهد. مشکلات درد ناحیه پاشنه هنگام شب اگر ادامه‌دار بود و تا دو الی سه هفته این درد کاهش پیدا نکرد، باید حتماً به یک پزشک متخصص مراجعه کنید و مشکلات خود را در این زمینه با ایشان مطرح کنید. اگر در طول این درد مشکلات زیر را تجربه کرده‌اید بایستی دراسرع‌وقت با پزشک خود صحبت کنید:
درد شدید شود.
درد ناگهان شروع شود.
پاشنه قرمز شده باشد.
در پاشنه تورم داشته باشید.
به دلیل درد در پاشنه نتوانید راه بروید.
اگر تمام اقدامات پیشگیرانه را انجام دادید و همچنان با درد ناحیه پاشنه هنگام شب روبرو هستید یا بدتر شد ضروری است که با یک متخصص در این زمینه مشورت داشته باشید درد ناحیه پاشنه هنگام شب می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری زمینه‌ای باشد که نیاز به مداخله پزشکی دارد.
سخن پایانی
درد پاشنه پا در شب بر تنظیم خواب و کیفیت زندگی فرد تأثیر منفی می‌گذارد و ما در این مطلب، تلاش کردیم تا به بررسی علت درد پاشنه پا در شب و عوامل مختلف این نوع درد، روش‌های پیشگیری و درمان سنتی و تکمیلی، و تأثیر برخی عوامل مانند وزن بر تشدید آن بپردازیم. در واقع کاهش وزن بهبود قابل‌توجهی در این عارضه در شب به ارمغان می‌آورد.
با کاهش وزن، فشار بر پاها و بار زیاد روی کف پا کاهش می‌یابد که به کاهش درد و تسکین علائم مربوطه منجر می‌شود. برنامه‌های تغذیه مناسب و فعالیت‌های ورزشی منظم در کاهش وزن کمک‌کننده هستند. شما می‌توانید با حفظ‌کردن وزن مناسب، گرم نگه‌داشتن بدن در هنگام شرکت در و فعالیت‌های ورزشی و پوشیدن کفش‌های مناسب از قوس کف پای خود حمایت کنید و از ایجاد ضربه به کف پا جلوگیری کنید.
اگر مستعد فاسئیت پلانتار هستید، انجام تمریناتی که غلاف کف پا را تحت پوشش قرار می‌دهد، می‌تواند به جلوگیری از آسیب در این ناحیه کمک کند. توصیه می‌کنیم برای بهترشدن دردهایتان به کلینیک ما مراجعه کنید زیرا پزشکان متخصص ما آماده ارائه خدمات به شما عزیزان هستند پس در اولین فرصت تماس گرفته و وقت خود را رزرو کنید.
