درمان التهاب پاشنه پا برای کسانی که سابقه ابتلا به این عارضه را دارند اهمیت بسیاری دارد. این عارضه معمولاً به دلیل تاندونیت، خار پاشنه و … در سنین مختلف بروز می‌کند و گاهی درد آن بسیار طاقت‌فرساست به طوری که کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. درد ناشی از التهاب را می‌توان با فیزیوتراپی، ارتز پاشنه و … کاهش داد؛ اما اگر این مشکل را نادیده بگیرید و برای درمان آن اقدام نکنید با مشکلات مزمن و طولانی‌مدت مواجه می‌شوید که بهبود آن به صرف زمان و هزینة بیشتری نیاز دارد. تشخیص علت این عارضه نیز اهمیت بسیاری دارد که فقط به وسیله پزشکان باتجربه امکان‌پذیر است. سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود اینکه برای درد پاشنه پا به کدام دکتر مراجعه کنیم؟ پاسخ، پزشکان ارتوپد است. در این مقاله به ابعاد این بیماری و کم‌هزینه‌ترین روش‌های درمان و درمان آن در زنان باردار پرداخته‌ایم پس تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
علل بروز التهاب پاشنه پا
التهاب پاشنه پا عارضه‌ای شایع است که خوشبختانه روش‌های درمانی گوناگونی دارد. اما خوب است قبل از پرداختن به انواع درمان آن در ابتدا با علل بروز آن آشنا شویم تا بدانیم برای هر کدام چه درمانی را در پیش بگیریم.
علل التهاب و درد پاشنه پا متعددند. این عارضه ممکن است در هر سنی بروز کند و به سن و سال خاصی مربوط نیست اما معمولاً دلیل بروز آن در هر سنی متفاوت از سن دیگر است. در زیر به شایع‌ترین علل بروز التهاب پاشنه پا اشاره می‌کنیم؛
-
خار پاشنه
خار پاشنه از رشد کردن استخوان‌های مفصل کف پا و پاشنه به طور غیر طبیعی بروز می‌کند. خار پاشنه باعث می‌شود تا عضلات و ماهیچه‌های ناحیه پا و پاشنه پا به صورت دائم کشیده شوند. خار پاشنه معمولاً در افرادی که اضافه وزن دارند و چاق هستند یا ورزشکارانی که در حوزه دو و میدانی فعالیت می‌کنند بیشتر از دیگران رخ می‌دهد.
-
بورسیت (التهاب کیسه بورس)
کیسه بورس نام بافت کیسه‌مانندی است که در فضای اطراف مفصل‌های بدن از جمله مفصل مچ و پاشنه پا وجود دارد و بورسیت به معنای التهاب همین کیسه‌هاست. کیسه بورس به حرکت راحت عضله‌ها و تاندون‌های اطراف مفاصل کمک می‌کند. اگر این کیسه‌ها ملتهب شوند، کف و پاشنه پا دچار درد می‌شوند. مهم‌ترین علامت عارضه بورسیت، احساس درد هنگام راه رفتن و راه رفتن به طور غیر طبیعی است.
-
آپوفیزیت کالکانه
نام عارضه‌ای است که به دردناک شدن استخوان‌های کف و پاشنه پا به دنبال زیاده‌روی در انجام فعالیت‌های ورزشی یا پوشیدن کفش‌های نامناسب و تنگ و همچنین پوشیدن کفش نو منجر می‌شود؛ البته درد در این عارضه معمولاً در ناحیه پشتی پاشنه پا و مچ پا بروز می‌کند و نه دقیقاً در کف پا.
-
فاسئیت پلانتار
التهاب رباطی است که از پاشنه تا انگشتان پا امتداد دارد. وقتی این رباط یا غلاف فیبری به دلیل بالا بودن وزن یا حمل بار سنگین، فشار زیادی را متحمل می‌شود درد بروز می‌کند. در واقع در این ناحیه به ویژه در بخشی که به استخوان پاشنه پا متصل می‌شود تعدادی پارگی کوچک و جزئی شکل می‌گیرد. این پارگی‌ها به‌رغم جزئی و کوچک بودن درد بسیار زیادی را به فرد تحمیل می‌کنند تا حدی که امکان انجام فعالیت‌های عادی و روزمره از فرد سلب می‌شود. این عارضه در ورزشکاران، افراد دارای اضافه وزن، زنان باردار، افراد دارای کف پای صاف و همچنین افرادی که شغلی سنگین دارند و دائماً بار حمل می‌کنند بیشتر از سایر افراد بروز می‌کند.
-
گیر کردن عصب
گیر کردن یا گیر افتادن عصب کوچک پا به ویژه یک شاخه از عصب پلانتار در ناحیه کف و پاشنه و مچ پا می‌تواند منجر به بروز درد، سوزش یا التهاب در ناحیه پاشنه و کف پا شود. گیر کردن یا در اصطلاح گیر افتادن عصب، می‌تواند به دلایلی همچون التهاب و ورم سیاهرگ‌های ناحیه پاشنه پا، شکستن یا ترک برداشتن استخوان پا و پیچ خوردن مچ پا در حین ورزش رخ دهد.
-
تاندونیت آشیل
معمولاً بر اثر فعالیت‌های ورزشی بیش از حد به ویژه ورزش‌هایی که با پریدن همراه هستند رخ می‌دهد؛ تاندونیت آشیل به دلایل دیگری از جمله استفاده از کفش نامناسب، آرتریت‌ها و همچنین بیماری‌های التهابی از جمله نقرس رخ می‌دهد.
-
آسیب‌های موضعی و جزئی
پاشنه پا ممکن است به هر دلیلی از جمله ضربه خوردن دچار التهاب شود. زمین خوردن و فرو رفتن یک جسم سخت مانند سنگ یا یک جسم تیز در کف پا نیز می‌تواند منجر به بروز درد و التهاب در ناحیه پاشنه و کف پا شود.
-
صافی کف پا یا قوس بیش از حد پا
این شرایط باعث توزیع نامناسب وزن روی پا می‌شود و منجر به بروز درد در پاشنه پا می‌شود.
روش‌های درمان التهاب پاشنه پا
درمان التهاب پاشنه بسته به شدت و علت آن متفاوت است. برخی از روش‌های درمانی رایج عبارت‌اند از:
-
استراحت
راحت‌ترین و بهترین روش درمان التهاب پاشنه استراحت کردن است. وقتی پاشنه پا دچار کوفتگی است از ایستادن‌های طولانی و دویدن خودداری کنید و به پاهای‌تان استراحت دهید و از فعالیت‌هایی که باعث درد می‌شوند بپرهیزید.
-
یخ درمانی
استفاده از کمپرس یخ برای اکثر دردهای پاشنه پا مؤثر است این کار را به مدت 20 دقیقه و چهار بار در روز انجام دهید این کار می‌تواند به شکل قابل توجهی التهاب پاشنه پا را کاهش دهد حتماً توجه داشته باشید که یخ را در یک حوله نرم قرار دهید تا به صورت مستقیم با پوست‌تان در تماس نباشد.
-
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)
داروهای تسکین‌دهنده درد معمولاً برای درمان موقتی و دردهای جزئی و کم خطر استفاده می‌شوند؛ اما زمانی که التهاب در ناحیه کف و پاشنه پا بروز می‌کند باید از داروهای ضد درد قوی‌تری استفاده کرد. از جمله اصلی‌ترین این مسکن‌ها داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن هستند که درد و التهاب را کاهش می‌دهند. معمولاً افراد درگیر با عارضه پلانتار فاسیتیس، کاندید استفاده از این نوع داروها هستند.
-
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی به منظور شل کردن بافت‌های اطراف استخوان پاشنه پا انجام می‌شود و به تقویت عضلات پا و بهبود انعطاف‌پذیری تاندون آشیل کمک می‌کند. تمرین‌هایی که این بیماران در حین فیزیوتراپی انجام می‌دهند باعث می‌شود تا حس بهتری پیدا کنند.
-
کفی‌های طبی
استفاده از کفی‌های طبی مناسب می‌تواند فشار بر پاشنه را کاهش دهد؛ این کفی‌ها نقش ضربه‌گیر را دارند و در تصحیح مشکلات مربوط به استخوان کف پا مثل حفظ قوس طبیعی در افراد مبتلا به کف پای صاف نیز مؤثر هستند؛ البته پزشک بنا به علت درد پاشنه، موارد گوناگونی را برای حمایت از پا تجویز می‌کند؛ مثلاً برای نوار تاندونی کف پا آتلی برای شب هنگام به منظور صاف نگه داشتن آن پیشنهاد می‌کند. علاوه بر این پوشش‌های محکم، کفش‌های راحت (کفش‌هایی که بخش‌های حمایتی برای قوس و پاشنه دارد) یا کفی‌های مخصوص (کفی‌های ژله‌ای یا پیاله پاشنه) می‌توانند در کاهش درد نوار تاندونی کف پا مؤثر باشند. به همین شکل استفاده از گوه پاشنه یا دیگر ابزارهای استفاده شده در کفش به منظور درمان تورم تاندون آشیل پیشنهاد می‌شود.
-
تزریق کورتیکواستروئید
در موارد شدیدتر و مقاوم به درمان پزشکان ممکن است از تزریق کورتیکواستروئید برای کاهش التهاب استفاده کنند. کورتیکواستروئید ضد التهاب قوی است و در درمان التهاب و درد پاشنه به سرعت عمل می‌کند این تزریق معمولاً به منطقه مبتلا به درد و توسط پزشک متخصص انجام می‌شود. باید توجه داشته باشید که تزریق‌های استروئیدی به عنوان راه‌حل آخر توصیه می‌شوند. زیرا عوارض جانبی گوناگونی دارند که از جمله آنها می‌توان به تخریب بافت‌ها در طولانی‌مدت اشاره کرد.
-
ویوتراپی
ویو تراپی همراه با شوک یک روش درمانی نوین برای بهبود درد و التهاب ناحیه پاشنه و کف پاست؛ البته توجه داشته باشید که این روش درمانی زمانی استفاده می‌شود که درد برای مدت طولانی ادامه‌دار شده باشد. روش درمان در ویو تراپی شوک به این صورت است که امواج صوتی روی ناحیه درگیر با درد متمرکز شده و اعصاب و تاندون‌های آن ناحیه را تحریک می‌کند. به این ترتیب درد تا حد زیادی کاهش می‌یابد یا به طور کامل رفع می‌شود.
-
درمان‌های جایگزین
برخی افراد از روش‌های درمانی جایگزین مانند طب سوزنی، ماساژ و رول کردن کف پا با یک توپ تنیس برای تسکین درد استفاده می‌کنند.
-
جراحی
در موارد بسیار نادر و زمانی که درمان‌های دیگر مؤثر نباشند، ممکن است جراحی لازم باشد. درمان التهاب پاشنه به کمک عمل جراحی آخرین روش درمانی توصیه‌شده توسط پزشکان است. در واقع زمانی از عمل جراحی برای درمان درد و التهاب پاشنه پا استفاده می‌شود که روش‌های درمانی موجود در خطوط ابتدایی درمان مثل مصرف دارو، استفاده از وسایل کمکی، فیزیوتراپی، شوک درمانی و … پاسخگو نباشند.
ورزش برای درمان درد پاشنه پا + عکس
همه می‌دانیم که یکی از روش‌های مؤثر و کم هزینه در درمان دردهای پاشنه پا، حرکات اصلاحی و تمرین‌های کششی است. این تمرین‌ها به تقویت عضلات، تاندون‌ها و رباط‌های پا منجر می‌شود؛ اما باید برای دستیابی به نتیجه انجام آنها را با جدیت دنبال کنید و زمان مشخصی در طول روز به آن اختصاص دهید. در زیر به تعدادی از ورزش‌ها اشاره می‌کنیم؛
-
کشش با حوله
صبح‌ها قبل از خارج شدن از رختخواب چند حرکت کششی انجام دهید. در حالت نشسته یک حوله یا شال را زیر پای خود قرار دهید و دو طرف آن را با دست بکشید و 10 ثانیه نگه دارید.
-
کشش عضلات کف پا
در حالی که روی صندلی نشسته‌اید و یک زانو را روی زانوی دیگر قرار داده‌اید پنجه پا را با یک دست بگیرید و به طرف بالا بکشید و به مدت 10 ثانیه نگه دارید همزمان با دست دیگرتان کف پا را ماساژ دهید. اگر این حرکت را 3 بار در روز 10 الی 20 مرتبه انجام دهید خوب است.
-
کشش عضلات پشت پا
مقابل دیوار بایستید به طوری که کف دست‌های‌تان روی دیوار قرار داشته باشد. یک پا را کمی جلوتر از پای دیگر قرار دهید و زانوی‌تان را خم کنید اما پای دیگر را بدون خم شدن یا بلند شدن پاشنه‌اش از زمین عقب‌تر قرار دهید به گونه‌ای که با خم کردن زانوی پای جلو، در پشت ساق پای عقب احساس کشش ایجاد شود. این حرکت به مدت 10 ثانیه انجام شود و روزی سه بار و در هر بار 10 مرتبه انجام دهید.
-
تقویت فاشیای کف پا
در این ورزش باید یک حولة کوچک را زیر پای‌تان قرار دهید و آن را با کمک خم کردن انگشتان پا بردارید و بالا بیاورید. انجام سه بار و در هر بار 10 مرتبه تکرار این ورزش فاشیای کف پا را تقویت می‌کند و انعطاف‌پذیری پا را بهبود می‌بخشد.
-
ماساژ با توپ
یک توپ تنیس را زیر کف پای خود بغلتانید تا جای ممکن پای خود را فشار دهید و سه بار در روز به مدت چند دقیقه آن را انجام دهید.
روش‌های خانگی درمان التهاب پاشنه پا
- برای درمان درد و التهاب پاشنه پا با استفاده از روش‌های درمانی خانگی و گیاهی، حتماً با پزشک و همچنین کارشناس متخصص طب سنتی مشورت کنید؛ زیرا ممکن است این داروها با داروهای مصرفی دیگرتان تداخل داشته باشند و شما را با آسیب‌های جبران‌ناپذیری مواجه کنند. به طور کلی داروهای گیاهی که برای درمان درد و التهاب پاشنه پا استفاده می‌شوند، عبارت‌اند از:
-
کرکمین
کرکمین از ریشه کرکم به دست می‌آید و ترکیبات ضد التهابی قوی به نام کرکومین دارد. مصرف آن به بهبود درد و التهاب‌های مرتبط با درد پاشنه پا کمک می‌کند. کرکمین به صورت پودر یا کپسول در بازار موجود است.
-
آلوئه‌ورا
ژل آلوئه‌ورا ویژگی‌های آرام‌بخشی و ضد التهابی دارد و در تسکین درد پاشنه مؤثر است. می‌توانید ژل آلوئه‌ورا را روی محل درد ماساژ دهید.
-
زعفران
زعفران دارای ترکیبات ضد التهابی و ضد دردی است. می‌توانید زعفران را در غذاها یا چای خود استفاده کنید.
-
گلیسین
گلیسین یک اسیدآمینه است که به تسکین درد عضلات و تقویت عملکرد عضلات مفصلی کمک می‌کند. می‌توانید از مکمل گلیسین بهره ببرید.
-
روغن‌ها
ترکیب روغن رزماری، روغن اکالیپتوس و روغن نعنا با آب داغ و قرار دادن پا در آن به مدت 10 الی 15 دقیقه
-
روغن نارگیل
ماساژ کف و پاشنه پا با استفاده از روغن نارگیل
-
روغن زیتون
ماساژ کف و پاشنه پا با روغن زیتون قبل از خواب
-
فلفل هندی
استفاده موضعی از ترکیب فلفل هندی و روغن زیتون بر روی محل درد به مدت 15 دقیقه و 3 مرتبه در طول روز
-
زنجبیل
مصرف دمنوش زنجبیل و لیموترش و عسل به صورت روزانه
-
زردچوبه
مصرف معجون بی‌نظیر زردچوبه، شیر و عسل که با هم ترکیب شده و روی حرارت گرم شده‌اند.
-
دانه خردل
استفاده موضعی از مخلوط دانه خردل پودرشده مقدار زیادی آب ولرم
-
سرکه سیب
مصرف موضعی مخلوط سرکه سیب طبیعی و آب به نسبت یک به دو به این صورت که این مخلوط را بر روی گاز حرارت می‌دهید؛ سپس یک پارچه جاذب را درون محلول گرم می‌اندازید و حدود 20 دقیقه روی محل درد قرار می‌دهید.
-
یخ
استفاده از کمپرس یخ در تسکین درد مناسب است.
-
آب سرد و گرم
استفاده از آب سرد و گرم؛ به این صورت که پای خود را حدود 5 دقیقه در آب داغ و سپس 5 دقیقه در آب سرد قرار دهید.
-
نمک
قرار دادن پا و ماساژ پا با نمک مرطوب به مدت 5 الی 10 دقیقه
درمان التهاب پاشنه پا در زنان باردار و مادران شیرده
یکی از مشکلات رایج در میان مادران باردار، درد و التهاب پاشنه پاست که در مواردی می‌تواند در دوران پس از زایمان و شیردهی نیز ادامه داشته باشد. اصلی‌ترین علت بروز درد و التهاب پاشنه پا در دوران بارداری، بروز کم‌خونی و فقر آهن یا کمبود ویتامین است. در برخی موارد نیز به دلیل بالا رفتن وزن مادر و فشار وارده بر کف پا این درد بروز می‌کند. اگر علت درد، بالا رفتن وزن باشد، معمولاً استراحت، ماساژ و فیزیوتراپی توصیه می‌شود؛ اما اگر علت کم خونی یا کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی باشد؛ به دلیل حساس بودن موقعیت مادر حتماً از مکمل‌ها استفاده می‌شود. البته به این نکته توجه داشته باشید که خود درمانی در هیچ موقعیتی به ویژه در زمان بارداری توصیه نمی‌شود. زیرا یک اشتباه کوچک می‌تواند آسیب‌های بسیار بزرگ و جبران‌ناپذیری بر مادر و جنین بر جای بگذارد. همچنین ممکن است علت درد و التهاب پاشنه پای مادر باردار، ابتلا به قند خون بالای بارداری باشد که خطرات جدی به دنبال خواهد داشت. با وجود این اگر جزو زنان باردار هستید؛ برای درمان التهاب پاشنه پا بهتر است با متخصصان این حوزه مشاوره کنید.
نکات مهم درباره التهاب پاشنه پا و درمان آن
برای درمان درد و التهاب پاشنه پا، قطعاً باید معاینه توسط پزشک متخصص ارتوپد و در صورت وجود بیماری‌های سیستمیک معاینه توسط پزشک متخصص بیماری‌های داخلی صورت پذیرد و روش‌های درمان به دنبال آن ارائه شود. از این‌رو خود درمانی به هیچ وجه صحیح نیست و ممکن است عوارض جبران‌ناپذیری در صورت سهل‌انگاری نسبت به درد، گریبان‌گیر فرد مبتلا به التهاب پاشنه پا شود.
از این‌رو مطالب این مقاله صرفاً برای بالا بردن اطلاعات شما و همچنین برای افرادی که از علت درد خود آگاه هستند، می‌تواند مفید باشد. حتماً به این نکته توجه کامل داشته باشید که حتی برای مصرف داروهای گیاهی هم لازم است با پزشک و کارشناس متخصص طب سنتی مشورت کنید.
