برای درد ساق پا به چه دکتری مراجعه کنیم

درد ساق پا یکی از مشکلات شایع است که می‌تواند به دلایل مختلفی مانند گرفتگی عضلات، آسیب‌های ورزشی، مشکلات عصبی یا اختلالات گردش خون ایجاد شود. بسیاری از افراد در مواجهه با این مشکل نمی‌دانند به چه دکتری مراجعه کنند و روند درمان را به تأخیر می‌اندازند. مراجعه به متخصص درد ساق پا می‌تواند به تشخیص دقیق علت و انتخاب بهترین روش درمانی کمک کند. این پزشکان با بررسی کامل وضعیت شما، آزمایش‌ها و تصویربرداری‌های لازم را تجویز کرده و بر اساس نتایج، برنامه درمانی مناسبی ارائه می‌دهند. بی‌توجهی به درد ساق پا ممکن است باعث تشدید مشکل و بروز عوارض جدی‌تر شود. در این مقاله بررسی می‌کنیم چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید، چه تخصص‌هایی در درمان این درد مؤثر هستند و چگونه می‌توانید بهترین متخصص را پیدا کنید.

برای درد ساق پا به چه دکتری مراجعه کنیم؟

درد در ساق و درد پا از نظر نوع و شدت درد می‌تواند بسیار متفاوت باشد و معمولاً عواملی مانند سبک زندگی فرد و مشکلات پزشکی مرتبط می‌تواند تأثیرگذار باشد. علاوه بر آسیب‌شناسی ساق، درد در ساق ممکن است ناشی از شرایط مختلفی باشد که بر ناحیه کمر، لگن یا ناحیه لگن تأثیر می‌گذارد. نوع دردی که احساس می‌شود نیز ممکن است بر اساس علت زمینه‌ای متفاوت باشد.

برخی از بیماری‌ها در قسمت پایین کمر می‌توانند باعث ایجاد درد و علائم دیگر در ساق پا و یا پا شوند که از جمله مهم‌ترین آن می‌توان به سیاتیک اشاره کرد.

با توجه به اینکه بیشتر دلایل ایجاد آسیب و درد در ساق مربوط به سیستم اسکلتی و عضلانی است قطعاً در پاسخ به سؤال برای درد ساق پا به چه دکتری مراجعه کنیم باید بگوییم بهترین پزشک در مرحله اول یک متخصص ارتوپد باتجربه در این زمینه است؛ اما گاهی ممکن است مشکل به قدری پیچیده باشد که یک ارتوپد معمولی نتواند آن را تشخیص داده و برطرف کند.

در این شرایط یک کلینیک پای معتبر، شما را به یک فوق تخصص پا ارجاع می‌دهد که به دلیل گذراندن دوره‌های اضافی به‌عنوان فلوشیپ در مورد تشخیص و درمان آسیب‌های قسمت‌های مختلف پا تخصص بیشتری در این زمینه دارد و می‌تواند بهتر به شما کمک کند.

برای درد ساق پا به چه دکتری مراجعه کنیم تا دچار عواقب ناشی از آن نشویم؟

ممکن است شما با مراجعه به یک پزشک عمومی یا کلینیک معمولی با گرفتن نسخه‌های شامل مسکن‌ها درد کمتری را حس کنید؛ اما در مورد دردهای اسکلتی و عضلانی باید بدانید که بسیاری از آسیب‌هایی که منجر به علائمی مانند درد می‌شوند پیش‌رونده هستند و مصرف مسکن کمکی به درمان آن‌ها نمی‌کند. از طرفی بی‌توجهی به تشخیص صحیح و درمان به‌موقع باعث پیشروی سریع آن شده و می‌تواند مشکلات عدیده دیگری را برایتان ایجاد کند. حتی می‌تواند توانایی حرکت را از شما سلب کرده و شما را از انجام فعالیت‌های روزانه که قبلاً انجام می‌دادید باز دارد.

دلایل درد ساق پا چیست و چه عواملی آن را ایجاد می‌کند؟

درد ساق پا یک مشکل شایع است که می‌تواند از عوامل مختلفی ناشی شود. شناخت این دلایل، به شما کمک می‌کند بهتر تصمیم بگیرید برای درد ساق پا به چه دکتری مراجعه کنیم و درمان مناسب را دریافت کنید.

مشکلات ستون فقرات و دردهای ارجاعی

آسیب‌ها یا تغییرات در بخش تحتانی ستون فقرات می‌تواند باعث فشار بر ریشه‌های عصبی و انتشار درد به ساق پا شود. این وضعیت که با عنوان رادیکولوپاتی شناخته می‌شود، ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:

• فتق دیسک: خروج مواد داخلی دیسک و فشار بر عصب، ایجاد بی‌حسی، گزگز و درد ساق.
• تنگی کانال نخاعی: کاهش فضای عبور عصب و ایجاد فشار روی ریشه‌های عصبی.
• بیماری‌های دژنراتیو: آرتروز یا پوکی استخوان که با تغییر ساختار مهره‌ها باعث فشار به اعصاب می‌شود.

مشکلات عروقی

اختلالات شریانی یا وریدی می‌توانند باعث درد ساق شوند، از جمله:

• بیماری شریان محیطی (PAD): کاهش خون‌رسانی به عضلات پا.
• ترومبوز ورید عمقی (DVT): لخته خون در وریدهای عمقی که خطرناک و اورژانسی است.
• ترومبوفلبیت سطحی: التهاب و لخته در وریدهای سطحی پا.
• پارگی رگ‌های خونی: خونریزی داخلی همراه با درد و تورم شدید.

مشکلات لگن و ران

برخی بیماری‌ها در ناحیه لگن یا ران می‌توانند درد را به ساق منتقل کنند:

• سندرم پیریفورمیس
• اختلال عملکرد مفصل ساکروایلیاک
• آرتروز مفصل ران (هیپ)
• بورسیت تروکانتریک
• شکستگی لگن

آسیب عصبی

عوامل متابولیک (مثل دیابت)، کم‌کاری تیروئید، عفونت‌ها یا بیماری‌های خودایمنی مانند سندرم گیلن‌باره می‌توانند اعصاب پا را تخریب کرده و باعث درد ساق شوند.

کمبودهای تغذیه‌ای و مسمومیت‌ها

کمبود ویتامین‌های B12، B6، مس یا مصرف الکل و فلزات سنگین می‌تواند به اعصاب آسیب بزند.

فشردگی یا گیر افتادن اعصاب محیطی

سندرم تونل تارسال، نوروپاتی پرونئال، گیر افتادن عصب سوری یا رادیکولوپاتی L5 و S1 از علل شایع هستند.

گرفتگی عضلات

انقباض ناگهانی و شدید عضلات ساق به‌خصوص بعد از فعالیت ورزشی یا کم‌آبی بدن.

شکستگی‌ها و آسیب‌های مستقیم

شکستگی استخوان ساق یا ضربه شدید باعث درد، کبودی و تورم می‌شود و نیاز به درمان فوری دارد.

تشخیص دقیق علت درد ساق پا توسط پزشک

پزشک با گرفتن شرح حال، معاینه فیزیکی و در صورت لزوم انجام آزمایش‌ها یا تصویربرداری، می‌تواند منشأ درد را پیدا کند. این تشخیص گام اول برای انتخاب روش درمان درست است.

علائم هشداردهنده درد ساق پا

با مشاهده این علائم لازم است فوری به پزشک مراجعه کرد:

• تورم ناگهانی ساق پا
• تغییر رنگ پوست (قرمزی یا کبودی)
• احساس گرما در ناحیه دردناک
• درد شدید و غیرقابل تحمل

عوامل خطر درد ساق پا چیست؟

برخی از عوامل خطر درد ساق پا که می‌تواند احتمال دردهای ساق پا را برای شما افزایش دهد عبارت‌اند از:

• سن بالا
• ژنتیک
• وضعیت بدنی ضعیف
• مشاغلی مانند کارهای سنگین، خدمت سربازی یا ورزش‌های سخت و حرفه‌ای
• بارداری

دلایل متعددی برای پا درد می‌تواند علائم و نشانه‌های مختلف را به‌صورت همپوشانی ایجاد کند. طوری که شما نمی‌توانید خودتان تشخیص دهید علت درد واقعاً چیست و تشخیص دقیق علت اصلی درد پا و عوامل خطر درد ساق پا برای درمان مؤثر این بیماری و همچنین رد مشکلات جدی مانند تومورها، عفونت‌ها یا آسیب عصبی توسط یک متخصص ارتوپد خوب بسیار مهم است تا درمان‌های لازم به‌موقع و به‌طور کامل انجام شود. در غیر این صورت ممکن است عواقب خطرناکی مانند کاهش توانایی پا و یا حتی فلج اندام رخ دهد.

بهترین دکتر برای درمان درد ساق پا
متخصص ارتوپدی و نقش او در درمان
متخصص ارتوپدی بهترین گزینه برای مشکلات استخوانی، مفصلی و عضلانی ساق است. او می‌تواند شکستگی‌ها، کشیدگی‌ها و التهاب‌های عضلانی را تشخیص و درمان کند.
متخصص مغز و اعصاب برای مشکلات عصبی ساق
اگر درد ناشی از فشار بر اعصاب، دیسک کمر یا نوروپاتی باشد، مراجعه به متخصص مغز و اعصاب ضروری است. این پزشک با استفاده از تست‌های عصبی و تصویربرداری، مشکل را شناسایی می‌کند.
متخصص عروق برای دردهای ناشی از اختلال گردش خون
درد ساق پا که با پیاده‌روی تشدید و با استراحت بهبود می‌یابد، ممکن است به دلیل مشکلات عروقی باشد. متخصص جراحی عروق با انجام سونوگرافی داپلر، انسداد یا تنگی رگ‌ها را بررسی می‌کند.
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی
برای دردهای مزمن یا آسیب‌های ناشی از استفاده بیش‌ازحد، متخصص طب فیزیکی با تمرینات اصلاحی و روش‌های غیرجراحی، به بهبود عملکرد عضلات و مفاصل کمک می‌کند.

متخصص ارتوپد چگونه دلایل درد ساق پا را تشخیص می‌دهد؟‌

تشخیص علت اصلی درد در ساق برای تدوین یک برنامه درمانی مؤثر بسیار ضروری است. روش تشخیصی معمولاً شامل گرفتن شرح‌حال جامع از بیمار همراه با معاینه فیزیکی دقیق و کامل است. آزمایشات تصویربرداری پزشکی یا تزریق بلوک عصبی تشخیصی نیز ممکن است در برخی موارد برای تشخیص دقیق‌تر انجام شود.

هدف از انجام معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی، شناسایی الگوی درد در ساق پا و پا و همچنین بررسی شرایط پزشکی هم‌زمان و یا قبلی است. در طول معاینه فیزیکی، متخصص ارتوپد ممکن است موارد زیر را بررسی کند:

• درد در ناحیه کمر، ران، باسن، ساق پا و یا پا
• تورم و تغییرات پوستی در ساق پا یا پا
• میزان پاسخ نواحی مختلف به محرک‌های خاص، مانند فشار دادن آرام انگشتان پا یا ناحیه ساق پا

پزشک همچنین ممکن است به نواحی خاصی در زانو یا مچ پا با ابزار خاصی ضربه بزند تا رفلکس‌های مفصلی را بررسی کند. این رفلکس‌ها به پزشک در ارزیابی قدرت عضلانی کمک می‌کنند.

سابقه پزشکی نیز بسیار مهم است که به پزشک در تشخیص و درمان بهتر کمک می‌کند و ممکن است شامل بررسی موارد زیر توسط پزشک باشد:

• نوع، ماهیت، شروع و مدت درد
• وجود گرفتگی یا اسپاسم در عضلات در ساق پا
• تغییر در قدرت عضلات ساق پا و پا
• عواملی که درد را بهتر یا بدتر می‌کند
• ضربه یا آسیب به کمر، لگن یا ساق پا در چند روز یا چند سال اخیر
• شرایط پزشکی فعلی یا درمان‌ها و یا جراحی‌های انجام شده در گذشته

در صورت مشکوک شدن پزشک به یک علت خاص، تصویربرداری یا تست‌های تشخیصی بلوک عصبی نیز ممکن است تجویز شود. این آزمایش‌ها معمولاً به متخصص ارتوپدی کمک می‌کنند تا علت مشکوک درد پا را تأیید کند و شرایط جدی مانند تومور یا عفونت را بهتر و دقیق‌تر شناسایی کند. تصویربرداری پزشکی یا تزریق‌های تشخیصی همچنین به برنامه‌ریزی جراحی یا سایر درمان‌های تهاجمی در صورت نیاز کمک می‌کند.

تست‌های تصویربرداری پزشکی برای تشخیص علت درد پا نیز عبارت‌اند از:

• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
• توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن
• سونوگرافی
• اشعه ایکس ساده

تست‌های تصویربرداری به شناسایی دقیق فتق دیسک، رشد غیرطبیعی استخوان (خار استخوان)، شکستگی استخوان و تومورها کمک می‌کنند. پزشکان ممکن است بلوک‌های عصبی تشخیصی را برای تشخیص فشرده‌سازی یا تحریک عصب تجویز کنند. این تزریق‌ها معمولاً حاوی محلول بی‌حسی هستند که در نزدیکی عصب یا ریشه عصبی مشکوک تزریق می‌شود. اگر تسکین درد رخ دهد، می‌توان تشخیص درد عصبی (نوروپاتی یا رادیکولوپاتی) از عصب آسیب‌دیده را در نظر گرفت.

تزریقات تشخیصی معمولاً تحت هدایت فلوروسکوپی (اشعه ایکس زنده) با رنگ کنتراست برای قرار دادن دقیق سوزن انجام می‌شود؛ مانند هر روش تزریقی دیگر، خطر پایین خونریزی، آسیب عصبی و آسیب بافت نخاعی برای انجام این آزمایش وجود دارد؛ اما درصورتی‌که توسط افراد ماهر و باتجربه در این زمینه انجام شود معمولاً مشکلی ایجاد نخواهد کرد.

هنگامی‌که علت درد پا تشخیص داده شد، یک رویکرد درمانی ساختاریافته برای شرایط خاص تدوین می‌شود. برای درمان ساق پا از درمان‌های غیرجراحی و جراحی مختلفی بسته به علائم و شرایط بیمار و بیماری استفاده خواهد شد.

رویکردهای درمان درد ساق پا چیست؟

پا درد خفیف تا متوسط ​​ممکن است در ابتدا با مراقبت از خود و تغییر سبک زندگی درمان شود؛ اما دردی که شدید است، به‌تدریج افزایش می‌یابد، در عرض چند هفته بهبود نمی‌یابد و یا در فعالیت‌های روزانه اختلال ایجاد می‌کند، باید حتماً توسط یک پزشک متخصص درمان شود.

درمان درد ساق پا بسته به علت ایجاد آن به دو دسته غیرتهاجمی و تهاجمی تقسیم می‌شوند. درمان‌های غیرجراحی، مانند داروها، فیزیوتراپی و یا تزریق اوزون، کورتون یا استروئید اپیدورال است که معمولاً در نظر گرفته می‌شوند.

زمانی که درمان‌های غیرجراحی بی‌اثر باشند و یک یا چند عامل زیر وجود داشته باشد، ممکن است جراحی به عنوان درمان درد ساق پا توصیه شود:

• عفونت شدید، سرطان یا تومور
• نقایص پیش‌رونده عصبی، مانند ضعف پا و یا بی‌حسی
• کاهش یا از دست دادن کامل عملکرد روده و یا مثانه

توجه داشته باشید که برای دستیابی به عملکرد بهتر ساق پا و بازگشت به فعالیت طبیعی، باید به سرعت درد پا و ساق پا را درمان کرد.

اگر درمان درد ساق پا در زمان مناسب انجام نشود، انواع خاصی از درد پا ممکن است پیشرفت کند و یا ادامه یابد که منجر به عوارض بعدی، مانند از دست دادن کامل عملکرد پا می‌شود. متخصص ارتوپد خوب و باتجربه در یک مرکز تخصصی ارتوپدی مانند مرکز ما می‌تواند به کمک تجهیزات پزشکی بروز به تشخیص علت خاص ایجاد درد و تدوین یک برنامه درمانی دقیق برای درد در ساق کمک کند.

در چه شرایطی و برای درد ساق پا به چه دکتری مراجعه کنیم؟

برخی از بیماری‌ها مانند آرتروز به آرامی در افراد ایجاد می‌شود، بنابراین در ابتدا درد در ساق را به چیزی جدی‌تر مرتبط نکنید. پا درد می‌تواند حاد یا مزمن باشد. درد حاد دردی کوتاه‌مدت و ناگهانی است که به دلیل چیزی مانند کشیدگی عضله یا تاندون یا رباط رگ به رگ شده ایجاد می‌شود. اغلب این دردها جدی نیست مگر اینکه استخوان شکسته شود. علائم رایج همراه یا ایجاد کننده درد در ساق عبارت‌اند از:

• انقباضات عضلانی با یک توده عضلانی سفت
• تورم
• حساسیت به لمس
• التهاب

نحوه تجربه درد در ساق برای افراد مختلف متفاوت است. به‌عنوان‌مثال، درد در ساق صبحگاهی در بزرگسالان می‌تواند نشان دهنده ضعف گردش خون باشد. درد مبهم در ساق پا ممکن است نشانه‌ای از مشکلات در قسمت تحتانی ستون فقرات، وریدهای واریسی یا یک آسیب جزئی باشد.

همچنین بیماری قلبی و پا درد می‌تواند مرتبط باشد. درواقع، پا درد می‌تواند یک علامت هشداردهنده اولیه بیماری قلبی یا بیماری شریان محیطی باشد. انسداد رگ‌های خونی به دلیل بافت اسکار، کلسترول و لخته شدن خون در جریان خون اختلال ایجاد می‌کند. اگر شخصی به دلیل PAD درد پا را تجربه کند، به‌احتمال‌زیاد خطر حمله قلبی یا سکته مغزی وجود دارد.

پا درد حاد و به دلیل آسیب جزئی یا استفاده بیش‌ازحد در منزل قابل درمان است. به‌عنوان‌مثال، گرفتگی عضلات پا معمولاً چند دقیقه طول می‌کشد. ماساژ دادن و کشش عضله می‌تواند به شل شدن عضله سفت کمک کند. درد مبهم پا به دلیل استفاده بیش‌ازحد معمولاً پس از یک دوره استراحت که در آن پاها بالا نگه‌داشته می‌شوند بهتر می‌شود.

آسیب جزئی مانند کشیدگی عضلات پا یا رگ به رگ شدن رباط را می‌توان با گذاشتن یخ در ناحیه درد و تورم درمان کرد. پا را بالا بیاورید و استراحت دهید تا بهبود یابد و سعی کنید از بانداژ فشاری استفاده کنید. البته حواستان باشد بانداژ را به قدری محکم نبندید که مانع از جریان خون شود.

باوجود تمام این راهکارها در صورت بروز شرایط زیر حتماً باید به متخصص ارتوپد مراجعه کنید:

• درد شدید و غیرقابل‌تحمل
• دردهای طولانی و مداوم
• درد ایجاد شده به دلیل آسیب جدی
• دردی که با گذشت زمان بدتر می‌شود و هرگز ناپدید نمی‌شود.
• دردی که بیش از چند روز در فعالیت‌های زندگی تداخل ایجاد کرده است.

در شرایط زیر نیز باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• تورم، به خصوص در هر دو پا
• هنگام لمس احساس خنکی غیرطبیعی دارید.
• رنگ پریدگی پوست پا
• تورم در پا همراه با علائم دیگری مانند مشکلات تنفسی
• علائم جدی که به‌طور ناگهانی و بدون دلیل ظاهری ایجاد می‌شوند.
• آسیب آشکار استخوان، به‌عنوان‌مثال شکستگی که باعث علائمی مانند درد، کبودی، تورم و بدشکلی پا شده است.
• نمی‌توانید هیچ فشاری به پا وارد کنید.
• علائم عفونت، مانند گرمی و قرمزی
• درد در ساق که پس از مدتی نشستن ایجاد می‌شود.

سوالات متداول

برای درد ساق پا به چه دکتری باید مراجعه کنم؟

بسته به علت درد، معمولاً ابتدا به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید و در صورت لزوم به متخصص عروق یا مغز و اعصاب ارجاع داده می‌شوید.

اگر درد ساق پا به علت مشکلات عروقی باشد به کدام پزشک بروم؟

برای مشکلات عروقی، بهترین گزینه متخصص جراحی عروق است که گردش خون پا را بررسی و درمان می‌کند.

کدام پزشک برای درد عصبی ساق پا مناسب است؟

اگر درد ناشی از فشار بر اعصاب یا دیسک کمر باشد، باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.

درد ساق پا در اثر شکستگی یا ضربه را چه پزشکی درمان می‌کند؟

شکستگی‌ها و آسیب‌های اسکلتی را متخصص ارتوپدی یا جراح استخوان درمان می‌کند.

آیا پزشک طب فیزیکی می‌تواند درد ساق پا را درمان کند؟

بله، متخصص طب فیزیکی با تمرینات اصلاحی و روش‌های غیرجراحی به کاهش درد و بازیابی عملکرد ساق کمک می‌کند.

سخن پیانی

همان‌طورکه ملاحظه کردید عوامل مختلفی می‌توانند منجر به درد در ساق شوند و در پاسخ به سؤال برای درد ساق پا به چه دکتری مراجعه کنیم باید بگوییم در وهله اول بهترین متخصصی که می‌تواند به تشخیص و درمان درد ساق پای شما کمک کند یک متخصص ارتوپد باتجربه است.

شما می‌توانید جهت ارزیابی‌های کامل ساق پا برای تشخیص دقیق دلایل درد ساق پا و علائم آن و عوامل خطر درد ساق پا توسط متخصصانی حاذق و باتجربه به مرکز تخصصی ارتوپدی ما نیز مراجعه کنید تا با تجهیزات بروز دنیا بهترین تشخیص و درمان درد ساق پا برایتان انجام شود. جهت گرفتن نوبت از متخصصان ما در این زمینه از شماره تلفن‌های درج شده در بخش تماس با ما استفاده کنید.