از جمله دردهای سخت و پیچیده که در بین اکثر افراد به خصوص خانم‌های باردار، افراد میانسال و کهنسال بسیار شایع است، درد لگن است. البته این دردها تنها به افراد جوان، خانم های باردار و افراد میانسال و کهنسال محدود نبوده؛ چرا که امروزه درد لگن در بین اطفال و نوجوانان نیز وجود دارد. به مجموعه‌ای از دردها که در پیرامون و داخل مفصل ران به وجود می‌آید، درد مفصل لگن می‌گویند. درمان مفصل لگن از جمله اقداماتی است که باید بلافاصله پس از احساس درد در نواحی ذکر شده به بهترین دکتر متخصص لگن در تهران مراجعه کنید.
فهرست مطالب
انواع شیوه‌های درمان مفصل لگن چیست؟
در سال‌های اخیر با پیشرفت تکنولوژی و صنعت پزشکی، شیوه‌های متفاوتی جهت درمان مفصل لگن به کار گرفته شده است که نتیجه این شیوه‌های درمان، بازگشت شخص بیمار به حرکت بهتر و انجام آسان و بهتر فعالیت‌های روزانه است. مهمترین شیوه‌های درمان مفصل لگن عبارت است از:
-
دارو
زمانی که شما به درد لگن مبتلا شده و برای درمان مفصل لگن به پزشک متخصص مراجعه می‌کنید، امکان دارد که متخصص به منظور رفع درد باسن و لگن شما انواع داروهای ضد ورم غیر استروئیدی که بسیار قوی هستند را برای شما تجویز نماید. بد نیست بدانید که این داروها همانند سایر داروها، عارضه‌های خاصی را از خود باقی می‌گذارند. البته در صورتی که پزشک نسبت به تجویز این داروهای ضد ورم برای شما اقدام کند، برخی از عواملی که می‌بایست جهت کم شدن عوارض مورد توجه قرار بگیرد را نیز رعایت خواهد کرد.
-
تزریق
از دیگر شیوه‌های درمان مفصل لگن، تزریق است. اغلب از تزریق جهت برطرف کردن درد و تشخیص درست دلیل آن، استفاده می‌شود.
-
تشخیص
در صورتی که بدون هیچ فاصله‌ای بعد از انجام تزریق داروی بی‌حس کننده به داخل مفصل، درد کاملا رفع شود، اینطور نتیجه گیری می‌شود که مهمترین علت و منبع درد، ناحیه مفصل است. در صورتی که با بی‌حس شدن مفصل ران، درد این ناحیه به صورت کامل رفع نشد، می‌توان دریافت که مفصل منبع درد است. البته اگر هیچ کدام از این موارد تشخیص داده نشد، باید از شیوه‌های دیگر جهت تشخیص درست دلیل درد استفاده کرد.
-
تسکین و کاهش درد
به منظور کاهش و رفع درد از انواع روش‌های تزریق استفاده می‌شود که این تزریق‌ها به شرح زیر است:
-
تزریق‌های درون مفصلی
انجام یک تزریق ایمن و راست کورتیزون به درون مفصل ران، این قابلیت را دارد که درد ناحیه لگن و باسن را برطرف کند. بد نیست بدانید که این تزریق‌ها از طریق برخی امواج فراصوت با تمرکز و توجه بسیار زیاد صورت می‌گیرد. همچنین این روش تزریق باعث شده تا توانایی لازم جهت تزریق مناسب و دقیق در ناحیه مد نظر به پزشک داده شود که در نتیجه سبب می‌شود تا نتیجه این شیوه درمان به بیشترین میزان خود برسد.
بعد از اتمام تزریقات، کاهش و رفع درد به شخص بیمار بستگی داشته؛ چرا که در بعضی از بیماران امکان دارد که درد به مدت ۲ الی ۵ روز رفع شود و در برخی این زمان کمتر و بیشتر است. در صورتی که درد یک بیمار به مدت ۱۰ روز بعد از انجام تزریق از بین نرفت، می‌بایست از سایر شیوه‌های درمان استفاده نماید تا به نتیجه برسد. -
تزریق به ناحیه پسواس
همانطور که در قسمت قبل گفته شد، تمامی این تزریقات با کمک امواج فراصوت صورت می‌گیرد و اغلب زمانی از طرف متخصص تجویز می‌شود که دلیل اصلی درد، ناحیه تاندون پسواس باشد. این تاندون از ناحیه مفصل ران بیرون می‌آید. در بعضی مواقع تشخیص درست این امر بسیار سخت است؛ چرا که تاندون پسواس دردناک احتمال دارد که سبب ایجاد فشار زیاد و در نتیجه پاره شدن لبروم شود. از این رو درد فقط در قسمت بیرونی مفصل ران رفع می‌شود. در صورتی که لبروم، که درون مفصل واقع شده، به این حالت درگیر شده باشد، متخصص می‌بایست بررسی‌های بیشتری را انجام دهد.
-
انجام تزریق در ناحیه بورس تروکانتر
از این شیوه تزریق درمان مفصل لگن اغلب برای افرادی که به بیماری بورسیت مبتلا شده‌اند و همچنین بیمارهایی که از شیوه درمانی فیزیوتراپی و انواع رژیم‌های ضد ورم استفاده کرده و درد آن‌ها رفع نشده باشد، استفاده می‌گردد.
-
فیزیوتراپی
از دیگر شیوه‌های رایجی که اغلب برای درمان مفصل لگن مورد استفاده قرار می‌گیرد، فیزیوتراپی است. متخصص فیزیوتراپ با استفاده از انواع تمرین‌ها و فعالیت‌های حرکتی، قادر است تا حرکت لگن را تا حدودی حفظ کند. علاوه بر این یک متخصص فیزیوتراپ قادر است از انواع تمرین‌های ویژه و مخصوص برای به وجود آمدن استحکام و حفظ آن در عضلات ناحیه اطراف مفصل ران، استفاده نماید.
علاوه بر این درمان درد مفصل لگن با کمک تمرین‌های ورزشی، تا حد زیادی روش درست راه رفتن در زمان درد لگن و استفاده کردن از عصا را به بیمار آموزش می‌دهد. پیش از استفاده و کمک گرفتن از عصای مخصوص زیر بغل، می‌بایست با متخصص فیزیوتراپیست صحبت کرده و راهنمایی‌های لازم را دریافت نمایید؛ چرا که عصا می‌بایست در قسمت عکس بخش آسیب دیده ناحیه لگن مورد استفاده قرار بگیرد و همچنین ارتفاع آن با قد فرد متناسب باشد.
در صورتی که شما حس می‌کنید برخی از فعالیت‌های شما و البته شغلتان به نحوی است که باعث شده در ناحیه باسن و لگن خود درد خفیف یا شدیدی را تجربه کنید، حتما برای رفع این مشکل با یک متخصص فعال در حوزه کار درمانی مشورت کرده تا متخصص توصیه‌های لازم را به شما ارائه دهد. در واقع کار درمان می‌تواند شما را از حرکاتی که سبب جلوگیری از درد در این نواحی می‌شود، آگاه کند. -
عمل جراحی
برخی از عارضه‌های لگن به جراحی نیاز دارد تا بتواند به حالت اولیه خود بازگردد. از جمله این عارضه‌ها می‌توان به شکستگی، ایجاد ترک در لگن و سایر صدمات اشاره کرد که جهت ترمیم و البته عوض کردن مفصل لگن باید از روش جراحی استفاده می‌شود. در این شیوه درمان مفصل لگن یا همان عمل عوض کردن مفصل لگن، مفصل اصلی برداشته شده و یک مفصل غیرطبیعی جای مفصل صدمه دیده قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است بدانید که پس از عمل، شخص بیمار باید چندین جلسه به فیزیوتراپی مراجعه کند تا روند درمان مفصل لگن او به طور کامل سپری شود.
مهمترین علت درد و سوزش مفصل لگن چیست؟
قبل از آنکه برخی از روش‌های درمان مفصل لگن را ذکر کنیم، بهتر است با مهمترین دلایل و علت درد و سوزش مفصل لگن آشنا شوید. موارد متعددی سبب به وجود آمدن یک درد بسیار زیاد در لگن در افراد با سن‌های متفاوت می‌شود. اگر شما از آن دسته افرادی باشید که به این مبتلا شده اید، بدون شک می‌خواهید بدانید که منشا اصلی درد مفصل لگن از چیست؟
از مهمترین دلایل درد مفصل لگن و مفصل ران می‌توان به آرتروز لگن و ایجاد انواع ترک‌های استخوانی اشاره کرد. زیاد شده مایع داخل مفصل ران و لگن مهمترین علت درد و تورم مفصل ران و لگن است که دلایل بسیاری در ایجاد این مشکل نقش دارند. البته این تنها یکی از دلایل درد مفصل لگن و ران است. علاوه بر این سایر بیماری‌ها از جمله بیماری نکروز آواسکولار نیز امکان دارد که باعث به وجود آمدن درد شدید در لگن شود؛ چرا که در این بیماری به دلیل کاهش گردش خون، بافت لگن تا حد زیادی از بین می‌رود.
از این رو اگر شما از آن دسته افرادی هستید که در ناحیه لگن خود حس درد شدید و یا کوفتگی می‌کنید، حتما در اسرع وقت جهت درمان مفصل لگن به نزد پزشک متخصص بروید. برخی از مشکلات مرتبط به ناحیه مفصل لگن اعم از شکستگی و دررفتگی، به احتمال زیاد به تشخیص و درمان سریع نیاز دارد. در صورتی که درمان این عارضه‌ها در زمان مناسب صورت گیرد، قادر است تا حد زیادی از انواع صدمات و البته محدودیت‌های حرکتی در آینده جلوگیری نماید.
نکروز آواسکولار از دیگر علت‌های مهم درد مفصل لگن است که تعداد بسیار کمی از افراد با آن آشنا هستند. نکروز آواسکولار به معنای مرگ یا نابود شدن بافت استخوانی است که اغلب به علت کاهش خونرسانی به استخوان به وجود می‌آید. با گذشت زمان این مشکل قادر است تا انواع شکستگی‌های کم و جزئی در استخوان را ایجاد کند و در نتیجه منجر به نابودی استخوان شود. همچنین شکستگی استخوان و یا در رفتگی مفصل قادر است تا میزان جریان خون در بخشی از استخوان را متوقف کند.
در بسیاری مواقع، به علت استفاده زیاد و طولانی از انواع داروهای استروئیدی که دارای دوز بالا هستند و حتی به دلیل زیاده روی در مصرف الکل، ممکن است که فرد به بیماری نکروز آواسکولار مبتلا شود. سن رایج این بیماری بین ۳۰ الی ۵۰ سال است. بیماری نکروز آواسکولار در ابتدا علائمی همراه داشته و به مرور زمان و پیشرفت بیماری مفصل‌ها دچار صدمه و آسیب شدید می‌شوند.
هنگامی که شما بر روی مفصل خود فشار وارد می‌کنید، شدت این آسیب‌ها نیز بیشتر می‌شود. در این مواقع حتی هنگام خوابیدن نیز درد را حس می‌کنید. میزان شدت درد در افراد یکسان نبود از کم تا زیاد فرق می‌کند. این درد اغلب در ناحیه ران، باسن و حتی کشاله ران حس خواهد شد. البته بخش‌های دیگری اعم از زانو، دست و پا و حتی شانه را نیز در بر می‌گیرد. مهمترین علل ایجاد نکروز آواسکولار عبارت است از:
- وارد شدن آسیب و صدمه به مفصل و استخوان‌ها
- جمع شدن چربی‌ها در عروق خونی
- انواع بیماری‌های خاص
جهت درمان بیماری نکروز می‌توان از روش جراحی و سایر روش‌های بدون جراحی استفاده کرد. مهمترین هدف پزشکان از درمان نکروز، پرهیز از نابود شدن استخوان است. برای درمان نکروز آواسکولار بدون جراحی باید از انواع داروهای غیر استروئیدی و مسکن مانند ایبوپروفن، داروهای مخصوص پوکی استخوان، قرص‌های کاهش فشار و چربی خون، داروهای رقیق کننده و… استفاده کرد.
با توجه به اینکه برخی از علل منجر به درد مفصل لگن و بعضی از مشکلاتی که سب درگیر شدن مفصل لگن می‌شود مانند نکروز سر استخوان ران، در صورتی که دیر تشخیص داده شود و زمان درمان آن نیز به تاخیر بیفتد، ممکن است فرد را با عوارض بسیار جدی و پایدار روبرو کند. همچنین در رفتگی‌های مفصل و مادر زادی‌های مفصل ران که قادر است دردهای لگن را ایجاد کند، می‌بایست حتما توسط متخصص ارتوپد مورد بررسی قرار بگیرند.
از جمله مشکلاتی که اغلب ناحیه لگن با آن روبرو می‌شود، آرتروز است. به تورم شدید و خفیف مفصل آرتروز گفته می‌شود. این مشکل باعث ایجاد یک درد و التهاب شدید در قسمت‌های مختلفی از مفصل بدن می‌شود که از جمله این مفاصل می‌توان به مفصل ران، مفصل لگن و همچنین زانو اشاره کرد. از فعال‌ترین مفاصل بدن می‌توان دو مفصل ران و لگن را نام برد. این دو مفصل در هنگام استراحت و خوابیدن شما نیز فعال بودن و وزن بدن شما را تحمل می‌نماید.
علاوه بر این هنگامی که شما ایستاده اید، مفصل لگن وزن بدن شما را در حالت‌های مختلف از جمله نشسته، ایستاده، حرکت کردن، دویدن سریع و آهسته و… به صورت کامل تحمل خواهد کرد. در واقع مفصل لگن این امکان را برای شما فراهم کرده تا به راحتی قادر باشید پاهای خود را به چهار جهت بالا و پایین و همچنین عقب و جلو به شکل چرخشی بدون محدودیت به حرکت در آورید. از رو می‌توان دو مفصل ران و لگن را از ثابت‌ترین و برترین مفصل‌های بدن دانست که مبتلا شدن به آرتروز مفصل ران در زندگی روزانه و بر بدن شما تاثیر قابل توجهی خواهد داشت.
از دیگر علت های مهم درد های مفصل لگن و یا ران، افتادن از ارتفاع بر روی زمین، تصادف، ضربه های شدید، سقوط و… است که این دردها اغلب در میان سالمندان نسبت به افراد دیگر شایع تر است. توصیه مهم در این مواقع این است که حتما فرد مصدوم در اسرع وقت به نزدیک ترین کلینیک یا بیمارستان که متخصص ارتوپد در آن حاضر است، رسانده شود تا بررسی و اقدامات لازم و ضروری به منظور جلوگیری از عوارض جدی بعدی صورت بگیرد.
از دیگر نکاتی باید به آن توجه کنید این است که اگر شکستگی مفصل لگن به علت تصادف یا سقوط از ارتفاع اتفاق افتاده است، خیلی خطرناک بوده و از آنجایی که لگن در مجاورت سرخ رگ های حیاتی و مهم بدن قرار گرفته، در صورتی که قطعات استخوانی که در طول شکستگی و در رفتگی ها جابجا شده سبب پاره شدن سرخ رگ ها شود، خونریزی های بسیار شدیدی ایجاد می شود که قادر است در طول چند ساعت فرد به دللی خونریزی زیاد جان خود را از دست بدهد.
بنابراین هنگام روبرو شدن با حوادثی که احتمال آسیب دیدگی یا شکستگی لگن در آن وجود دارد، حتما باید در اسرع وقت با اورژانس تماس گرفته و از جابجا کردن شخص بیمار جدا خودداری نمایید. البته در صورتی که دسترسی سریع و فوری به پزشک اورژانس وجود نداشت، توصیه می کنیم که لگن شخص داخل یک پارچه یا پتو محکم پیچیده شود تا پس از این به نزدیک ترین بیمارستان رسانده شود.
مهمترین علائم آرتروز لگن و چگونگی درمان مفصل لگن چیست؟
از مهمترین و بارزترین نشانه‌های آرتروز یا ساییده شدن لگن، احساس درد شدید در ناحیه مفصل لگن در زمان نشستن می‌باشد که البته این نشانه با یک حالت خشک و بسیار دردناک در ناحیه کشاله ران و باسن ظاهر می‌شود. احتمال دارد که شخص بیمار در قسمت ران خود نیز دردی را حس کند. زمانی که بیمار هنگام صبح از خواب برمی خیزد، درد شدیدی را تجربه خواهد کرد که با گذشت زمان در طول روز این درد کمتر می‌شود.
در زمان انجام انواع فعالیت و حرکت‌های ورزشی و بدنی، درد به مراتب افزایش یافته و بیشتر حس خواهد شد که می‌توان برای تسکین و کاهش آن کمی استراحت کرد. البته گاهی اوقات، این درد زیاد و آزاردهنده با استراحت نیز رفع نشده و از این رو تحرک مفصل به شدت قابل توجهی کم شده که به اصطلاح به آن مفصل خشک می‌گویند. توجه داشته باشید که زمانی که غضروف لگن به طور کامل از بین برود، بین استخوان‌ها کاملا دچار آسیب شده و در نهایت استخوان بر روی استخوان دیگر حرکت خواهد کرد.
در این وضعیت، زمانی که مفصل حرکت کند، شخص بیمار درد سخت و زیادی را احساس می‌کند و نمی‌تواند مفصل‌های بدن خویش را به راحتی به حرکت در آورد. به دنبال این مسئله، بیمار دیگر نمی‌تواند زیاد حرکت کند و از این رو راه رفتن آن نیز کم می‌شود که در نهایت تمامی عضله‌های باسن و ران بیمار به صورت قابل توجهی دچار ضعف شده و سبب شده تا شخص هنگام راه رفتن لنگ بزند. علاوه بر این کسانی که به بیماری آرتروز مبتلا شده اند، احتمال دارد که با کاهش اندازه اندام‌های تحتانی خود روبرو شوند که این عامل از جمله علت‌های لنگ زدن شخص در زمان راه رفتن است.
روش‌های درمان مفصل لگن بدون نیاز به جراحی
قبل از آنکه برخی از روش‌های ساده برای درمان مفصل لگن را ذکر کنیم، بهتر است با مفصل آشنا شوید. به بخشی از بدن که چند استخوان در آن ناحیه واقع شده تا اندام بدن بهتر بتوانند حرکت کنند، مفصل می‌گویند. لگن از جمله قسمت‌های مهم بدن انسان برای حرکت است که دو و چند استخوان در آن قرار گرفته است. به مرور زمان با افزایش سن و برخی از آسیب ها، مفصل لگن دچار صدمه‌های جدی می‌شود که با انجام برخی فعالیت و استفاده از داروهای مختلف می‌توان این عارضه را برطرف کرد.
زمانی که مفاصل لگن به صورت کامل دچار آسیب و ریزش نشده و نابود نشده باشند و همچنین آرتروز به تازگی شروع شده باشد، با استفاده از برخی شیوه‌ها که نیازی به جراحی ندارد، می‌تواند به آسانی بیمار را از این درد نجات داد و به مرور درد فرد را کم کرد. مهمترین تکنیک‌های درمان مفصل لگن بدون نیاز به جراحی عبارت است از:
- اولین تکنیک برای درمان مفصل لگن بدون نیاز به عمل جراحی این است که شخص بیمار نباید به مفصل ران خود فشار زیادی وارد کند. از جمله فعالیت‌هایی که برای این گروه از بیماران بسیار مضر و خطرناک است می‌توان به: نشستن و بلند شدن سریع و زیاد از روی صندلی و به خصوص زمین، استفاده از پله‌های زیاد و بالا و پایین رفتن مدام، قدم زدن و پیاده روی سریع بر روی مسیرهای شیب دار، برداشتن وسایل با وزن زیاد، استفاده مداوم از توالت‌های ایرانی و… اشاره کرد. انجام این فعالیت‌ها برای این بیماران بسیار مضر بوده و باعث افزایش شدن بیماری و درد آن‌ها خواهد شد.
- انجام انواع تمرین‌های ورزشی بسیار سبک مانند شنا، قدم زدن در استخر بخار، انجام دوچرخه سواری و… برای تقویت انواع عضله‌های ران و بهتر شدن حرکت مفصل‌های ران و لگن بسیار عالی و مناسب است.
- استفاده از انواع قرص‌های مسکن مانند ایبوپروفن، برای کمتر شدن درد و ورم مفصل‌ها مفید بوده و اغلب افراد برای درمان مفصل لگن و کاهش درد خود به صورت موقت از این شیوه استفاده می‌کنند.
- استراحت کافی به همراه خواب مناسب از دیگر تکنیک‌های درمان مفصل لگن است؛ چرا که برخی مواقع انجام کارهای سنگین وعدم استراحت و خواب کافی باعث ایجاد درد در ناحیه لگن می‌شود.
- اگر شما به عنوان شخصی که از درد مفصل لگن خود رنج می‌برد، هستید و از اضافه وزن نیز رنج می‌برید، حتما در اولین فرصت به دنبال یک برنامه اصولی برای کاهش وزن خود باشید. برای کم کردن وزن خود می‌توانید با پزشک تغذیه مشورت کرده تا بهتر بتوانید این روند را پشت سر بگذارید. توجه داشته باشید که شما با کم کردن وزن خود از وارد شدن فشار زیاد بر روی مفصل‌های خود جلوگیری کرده و در نهایت مراحل گسترش بیماری خود را نیز کمتر می‌کنید.
- استفاده از عصا در زمان پیاده روی و حتی راه رفتن تاثیر بسیاری در کاهش احساس درد دارد و دیگر نیازی به جراحی نخواهد بود. البته این مورد باید با تجویز پزشک انجام شود.
- گرم نگه داشتن لگن از سرما از دیگر روش‌های درمان مفصل لگن به روش سنتی است. بهتر است در فصل سرما مانند زمستان و دیگر روزهای سرد سال از لباس‌های بسیار گرم مانند شلوار مخمل و گرمکن استفاده نمایید و در فصل تابستان نیز که کولر و پنکه‌ها روشن است، از قرار گرفتن در معرض باد این دو وسیله خودداری نمایید. در برخی مواقع ممکن است که شدت درد افزایش یابد، از این رو می‌توانید در این مواقع از حوله برقی و گرم، انواع کیسه‌های آبگرم نیز به منظور گرم کردن مفصل لگن و ران خود استفاده نمایید.
- در برخی مواقع بسیار خاص، امکان دارد که پزشک متخصص با استفاده از تزریقات دارویی مختلف اعم از کورتیکواستروئیدی، میزان شدن درد شخص بیمار را تا حد زیادی کاهش دهد.
- از شایع‌ترین و بهترین تکنیک‌ها برای درمان مفصل لگن و کاهش ساییدگی، ورزش است که امروزه به طور گسترده‌ای از آن استفاده می‌شود.
سخن پایانی
درد مفصل لگن از جمله دردهای سخت و غیر قابل تحمل است که باید به شیوه‌ای صحیح توسط پزشک متخصص درمان شود. درمان مفصل لگن اصلی‌ترین موضوع بحث ما در این مقاله بود که سعی کردیم تا حد ممکن مطالب مناسب و کافی را به اطلاع شما عزیزان برسانیم تا در صورت مبتلا شدن به ساییدگی و درد لگن بتوانید نسبت به درمان مفصل لگن خود اقدام نمایید.
اگر شما از آن دسته افرادی هستید که به تازگی و یا مدت زمان طولانی به درد مفصل لگن دچار شده اید، حتما در اسرع وقت نسبت به درمان مفصل لگن اقدام کرده تا مشکل جدی‌تری برای شما پیش نیاید. امیدواریم با مطالعه این مقاله با علت این درد و روش‌های درمان مفصل لگن آشنا شده باشید و این مطلب برایتان مفید واقع شده باشد.
