فهرست مطالب
- درمان خار پاشنه؛ از درمانهای خانگی تا اتخاذ رویکردهای نوین پزشکی برای رفع درد و التهابات
- خار پاشنه و روش های درمان خار پاشنه چیست؟
- نقش ورزش در ایجاد خار پاشنه
- درمان خار پاشنه با تمرینات ورزشی و تقویتی
- برخی تمرینات کششی که برای درمان خار پاشنه
- روش های درمان خار پاشنه با استفاده از تکنیک های فیزیوتراپی
- اصول درمان خار پاشنه با استفاده از روش های توانبخشی
- تاثیر تغذیه صحیح در درمان خار پاشنه
- چگونگی درمان خار پاشنه با روش های تزریقی
- سخن پایانی
درمان خار پاشنه؛ از درمانهای خانگی تا اتخاذ رویکردهای نوین پزشکی برای رفع درد و التهابات
درد خار پاشنه میتواند به علل مختلفی مانند التهاب پلاسمایی پاشنه، فشار عصبی، آسیب عضلانی، شکستگی استخوان و غیره ایجاد شود و باعث محدودیت در انجام فعالیت های طبیعی افراد گردد و اگر به درستی درمان نشود، موجب بروز مشکلات بیشتر و جدی تری برای پاها و حتی سایر بخش های بدن فرد مبتلا خواهد شد. گاهی درمان خار پاشنه به شکل خانگی نتایج قطعی و درخشان به همراه دارد. اما در مواقعی که درمان موثر نیست و یا فرد علائم دیگری مانند بی حسی یا ناتوانی در انجام حرکت های عادی پا را تجربه میکند، استفاده از این روشها دیگر مجاز نمی باشد و در این حالت ها حتما به ارتوپد با تجربه مراجعه داشته باشید.
خار پاشنه و روش های درمان خار پاشنه چیست؟
پیش از ارائه راهکارهای درمانی لازم است بگوییم خار پاشنه چیست. خار پاشنه یا فاشیا پلانتار (Plantar Fasciitis) یکی از شایعترین علائم دردناک در پاشنه افراد میباشد. این عارضه با درد و التهاب در قسمت زیرین پا از جمله ناحیه میانی پا، پاشنه و انگشتان همراه است.
خار پاشنه معمولاً به دلیل استفاده بیش از حد و نامناسب از پاها، بافت ضخیم کف پا (فاسیا پلانتار) که به عنوان یکی از ستونهای اصلی پشتیبانی بدن عمل میکند، آسیب میبیند. این عارضه معمولاً در افرادی که برای فعالیتهای روزمره خود از پاها استفاده میکنند و یا فعالیتهایی همچون دویدن و پرش را انجام میدهند، رخ میدهد.
درمان خار پاشنه در افرادی که دچار عدم تعادل عضلانی در التهاب فاشیا هستند، به تحقیقات بیشتری نیاز است تا بتوان به دلیل این مشکل پی برد یا بررسی کرد که آیا این مشکل به دلیل عدم تعادل عضلانی است یا خیر.
برخی محققان نیز ضعف در عضلات اطراف مچ پا و عضلات اینترنسیک را در افراد گزارش کردهاند.
( منظور از عضلات اینترنسیک عضلاتی می باشند که وظیفه آن ها حفظ وضعیت پایدار پا می باشد)
در برخی موارد نقص عملکرد عضلات اینترینسیک نادیده گرفته میشود، که این امر یک خطای بزرگ بوده زیرا میتواند به شرایط بدون درمان التهاب فاشیای کف پا منتهی گردد.
فشار ها و کشیدگی های مکرر وارده بر ساختارهای محدود کننده عضلات کف پا، به دلیل گام های زیادی که افراد در طول روز برمیدارند، نهایتاً منجر به بروز درد و علائم خار پاشنه میشوند.
در صورتی که علائم خار پاشنه درمان نشوند، ممکن است باعث ایجاد محدودیت در فعالیتهای روزانه فرد گردد. علاوه بر آن، اگر این عارضه بدون درمان باقی بماند، ممکن است منجر به مشکلات جدیتری همچون شکستگی در ناحیه میانی پا نزدیک به پاشنه که نیاز به عمل جراحی و درد مزمن شود.
برای درمان خانگی خار پاشنه کلیک کنید.
نقش ورزش در ایجاد خار پاشنه
ورزش به عنوان یکی از راه های سلامتی و تندرستی بسیاری از افراد، باعث تقویت عضلات و بهبود عملکرد بدنی میشود. با این حال، انجام ورزشهایی با شدت بالا ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در بدن شود، از جمله خار پاشنه که همان فاسیای کف پا می باشد.
نیام یا فاسیای کف پا، بخشی از بافت عضلانی کف پا است که به شکل یک نوار از پایین پاشنه تا روی پا کشیده میشود.
در صورت کشیدگی یا پارگی این رباط، احساس درد و التهاب در نقاط کشیدگی به وجود می آید و ممکن است ورم و یا کبودی در نیام کف پا نیز شکل بگیرد. برای جلوگیری از پیدایش آسیبهای ورزشی کف پا و کشیدگی نیام کف پا، بهتر است با استراحت و کم کردن فشار به پاها، از تداوم ورزش در زمانهایی که بدن به استراحت نیاز دارد، خودداری کرد.
همچنین مشاوره با متخصص آسیبهای ورزشی در مورد شیوه درمان و انجام برنامه های بازتوانی میتواند به بهبود خار پاشنه کمک کند.
درمان این بیماری شامل چندین روش است که بهبودی و درمان کامل نیام و فاسیای کف پا را ممکن می سازد. درمان التهاب خار پاشنه باید با مشورت و تحت نظر پزشک انجام شود. برخی از این روش های درمانی عبارتند از:
- ♦استراحت و آرامش بخشیدن به پاها
- ♦استفاده از کفش های مخصوص و کف پا پشتیبان
- ♦استفاده از وسایل ماساژی مانند توپ ماساژ و رولر ماساژ برای کاهش التهاب و درد
- ♦انجام تمرینات تقویتی و درمانی مانند تمرینات کشیدگی و کشش نیام و فاسیا
- ♦انجام فیزیوتراپی و جراحی در موارد شدیدتر آسیب
ورزش همچنین می تواند در پیشگیری از پیدایش آسیب های ورزشی کف پا و کشیدگی نیام کف پا مفید باشد. انجام تمرینات تقویتی و کششی مخصوصا قسمت نیام و فاسیای پا، قبل از شروع ورزش و بازی های ورزشی می تواند کمک کننده باشد.
همچنین، استفاده از کفش های مناسب ورزشی و کفی های طبی حالت گیرنده نیز در جلوگیری از پیدایش آسیب های ورزشی کف پا موثر هستند.
درمان خار پاشنه با تمرینات ورزشی و تقویتی
درمان خار پاشنه یکی از مسائل رایج در ورزشکاران و افرادی است که زیاد به پای خود فشار وارد می کنند. این مشکل ممکن است به دلیل کشیدگی نیام کف پا رخ دهد که می توان با تمرینات تقویتی و کشیدگی کف پا درمان کرد.
تمرینات تقویتی که برای خار پاشنه مفید هستند شامل تمرینات اسکات کششی، تمرینات اسکات برگشتی، و تمرینات پوند رینگ می باشند. این تمرینات باعث تقویت عضلات پا می شوند و به کاهش فشار و کشیدگی نیام کف پا کمک می کنند.
همچنین، تمرینات کشیدگی کف پا نیز می توانند در تسکین عارضه خار پاشنه مفید باشند. این تمرینات شامل کشیدن سر پا به سمت بالا و نگه داشتن آن به مدت چند ثانیه، و کشیدن پا به سمت عقب و نگه داشتن آن نیز می باشد. این تمرینات باعث کشیدگی ملایم و تقویت نیام کف پا می شوند.
استراحت نیز در درمان خار پاشنه بسیار مهم است. باید به پاهای خود استراحت کافی داده و در هنگام حرکت از عصا کمک بگیرید تا فشار کمتری به پاهایتان وارد شود.
به طور کلی، تمرینات ورزشی و تقویتی کف پا به همراه استراحت، می توانند به درمان این معضل کمک کنند. اگر مشکل شما حاد می باشد، بهتر است با متخصص آسیبهای ورزشی مشورت کنید تا شیوه درمانی مناسب خود را پیدا کنید.
برخی تمرینات کششی که برای درمان خار پاشنه
- ♦تمرین کششی برای فاسیا کف پا: این تمرین شامل انجام حرکات کششی بر روی فاسیای کف پا است و باعث کاهش درد و التهاب ناشی از خار پاشنه می شود. برای انجام این تمرین، فرد باید روی صندلی بنشیند و پاهای خود را روی زمین یا فرش قرار بدهد.
سپس پاها را به طرف خود کشیده و با دستان خود بر کف پاهای خود فشار بیاورد تا احساس کشش و فشار در این ناحیه احساس بشود. می بایست حدودا 20 ثانیه در همین حالت قرار داشته باشد. - ♦تمرین کششی ران و پا: این تمرین شامل انجام کشش بر روی ران و روی پاها می باشد که به کاهش فشار و تنش در نیام کف پا کمک بسیاری می کند. برای انجام این تمرین، فرد باید روی زمین ایستاده و یک قدم به جلو بردارد، سپس پا را روی زمین قرار داده و به سمت جلو متمایل بشوید. سپس به طور آرام پای خود را به طرفی که در این حالت احساس کشیدگی می کنید، باز کنید و برای ۱۵ تا ۲۰ ثانیه نگه دارید. هر کدام از پاها می بایست 3 دفعه این حرکت را انجام دهید.
- ♦تمرین کششی مچ پا: این تمرین به کاهش فشار بر نیام کف پا کمک می کند. برای انجام این تمرین، فرد باید روی زمین ایستاده و پاهای خود را در فاصله یک قدم از هم قرار دهد. سپس پاهای خود را به طرف خود کشیده و با دستان خود مچ پاهای خود را گرفته و به سمت خود کشیده تا احساس کشیدگی در مچ پا بوجود بیاید و پس از چند ثانیه رها می کنیم.
- ♦تمرین گامهای پهلویی: در این تمرین، باید در حالت ایستاده باشید و یک قدم بردارید، سپس تنه و پاهای خود را به سمت جلو بکشید و در نهایت وزن خود را روی پای دیگر متمرکز کنید. سپس همین اقدامات را برای پای دیگر تکرار کنید. این تمرین به عضلات پا کمک می کند تا قوی شوند و بتوانند فشار پیش آمده در نیام را تحمل کنند.
- ♦تمرین چرخش پا: در این تمرین، باید با نشستن در صندلی، پاهای خود را بر روی زمین قرار دهید. سپس پای چپ خود را با ثابت نگه داشتن پاشنهی پا بر روی زمین، به چپ و راست حرکت دهید. همین کار را برای پای راست تکرار کنید. این تمرین عضلات پا را تقویت کرده و به درمان خار پاشنه کمک می کند.
- ♦تمرین ماساژ با توپ فوتبال: در این تمرین، باید با نشستن در صندلی، توپ فوتبال را زیر پای خود قرار داده. سپس با حرکت پا بر روی توپ به طرفین، باید روی کف پا و مراکز حساس آن فشار بیاوریم.حالتی که انگار در کف پا در حال ماساژ داده شدن می باشد. این تمرین به کاهش درد در نواحی پشتی و کناری پا منجر می گردد.
روش های درمان خار پاشنه با استفاده از تکنیک های فیزیوتراپی
یکی از روش های قطعی برای درمان خار پاشنه استفاده از تمرین های اصلاحی فیزیوتراپی می باشد. یکی از تمریناتی که در این راستا مورد استفاده قرار میگیرد، تمریناتی است که برای کشیدگی عضلات پا و پشت نیام (فاسیا) طراحی شدهاند. این تمرینات میتوانند بهبود جریان خون، افزایش انعطافپذیری و کاهش درد و التهاب در ناحیه پاشنه را به همراه داشته باشند.
ناگفته نماند که یکی از تکنیکهای مهم فیزیوتراپی برای درمان خار پاشنه، تکنیک های ماساژ برای نواحی داخلی و کف پا می باشد. در این تکنیک، فشار خفیفی روی ناحیه پاشنه و اطراف آن اعمال میشود تا بهبود جریان خون، کاهش التهاب و درد، و افزایش انعطافپذیری عضلات و بافتهای عضلانی کف پا (فاسیا) به دست آید.
تمرینات تقویتی نیز بهطور گسترده در درمان خار پاشنه استفاده میشوند. این تمرینات شامل تمرینات انعطافپذیری و قدرتی عضلات پا میشوند که میتوانند بهبود تعادل عضلات، کاهش ریسک آسیب دوباره و کاهش درد و التهاب در ناحیه پاشنه را به همراه داشته باشند.
با این حال، برای درمان خار پاشنه با استفاده از تکنیکهای فیزیوتراپی، باید با یک متخصص فیزیوتراپی مشورت کرد تا روشهای مطمئن و موثری برای کاهش درد و بهبود علائم خار پاشنه پیدا کنید.
اصول درمان خار پاشنه با استفاده از روش های توانبخشی
توانبخشی در پزشکی به مجموعه فرآیندها و تمرینات مربوط به بهبود عملکرد و سلامتی بیماران پس از تحمل بیماری، آسیب یا عمل جراحی اطلاق میشود. این فرآیند به کمک تمرینات فیزیوتراپی، تغذیه، توانبخشی شغلی، روانشناسی و سایر مداخلات ممکن است که به هدف بازگشت بیمار به سلامتی کامل یا بهترین عملکرد ممکن، بهبود کیفیت زندگی و کاهش نیاز به درمانهای دارویی مورد استفاده قرار بگیرند.
توانبخشی در همه مراحل پس از بیماری و جراحی میتواند از مرحله بستری، خانگی و حتی در مراکز توانبخشی صورت بگیرد.
توانبخشی سیستم اسکلتی- عضلانی با استفاده از روش های درمان خار پاشنه، بر اساس رابطه مستقیم بین سیستم عصبی مرکزی و سیستم حرکتی انجام می شود. با بهبود کیفیت اطلاعات و تصمیم گیری سیستم عصبی مرکزی، کیفیت حرکتی بهبود می یابد.
سیستم حرکتی همچنین به عنوان پنجره ای به داخل سیستم عصبی مرکزی عمل کرده و محدودیت های آن را قالب دهی می کند. در فرایند توانبخشی، پاتولوژی تشخیص داده شده ممکن است به طور کلینیکی نامرتبط باشد ولی معمولا محدودیت های فانکشنال ایجاد کرده و نیازمند درمان هستند.
هدف نهایی توانبخشی، بهبود عملکرد سیستم عصبی مرکزی می باشد. برای این منظور، با کسب عملکرد موثر مغز، توانایی های آن همچون توانایی بدنی، عواطف و انعطاف پذیری، با استفاده از تکنیک های توانبخشی، بهبود یافته و بهبود عملکرد سیستم عصبی مرکزی ایجاد می شود.
در زیر به برخی از این روش ها اشاره می نماییم:
- ♦تمرینات قدرتی: این تمرینات شامل تمریناتی هستند که برای تقویت عضلات پا و پاشنه انجام میشود. تمرینات قدرتی میتواند به کاهش درد و افزایش استحکام و انعطاف پا و پاشنه کمک کند.
- ♦تمرینات تعادل و کنترل حرکتی: این تمرینات مختص تقویت عضلات و ارتقای تعادل و کنترل اندام های حرکتی هستند. انجام این تمرینات میتواند بهبود پایداری و استحکام عضلات پا و پاشنه را با خود به همراه داشته باشد.
- ♦تمرینات انعطاف پذیری: این تمرینات به تمریناتی گفته میشود که بهبود انعطاف پذیری عضلات پا و پاشنه را هدف دارند. انجام این تمرینات میتواند به کاهش درد و بهبود انعطاف پذیری حرکات مفصل پا و پاشنه کمک می کنند.
تاثیر تغذیه صحیح در درمان خار پاشنه
تغذیه مناسب یکی از عوامل مهم در بهبود سلامتی و درمان بسیاری از بیماریها است، از جمله درمان خار پاشنه. تغذیه مناسب باعث افزایش سطح سلامت عمومی بدن، افزایش قدرت عضلات و بهبود فرآیندهای التهابی در بدن میشود.
برخی مواد غذایی و ترکیبات غذایی مثل ویتامین دی، کلسیم، منیزیم و اسیدهای چرب امگا ۳ میتوانند در بهبود درمان خار پاشنه موثر باشند. همچنین مصرف مواد غذایی با خاصیت ضد التهابی مانند میوه ها، سبزیجات، ماهی و میوههای خشک نیز مفید است.
از سوی دیگر، مصرف مواد غذایی با خاصیت التهاب زایی کم مانند غذاهای چرب، شیرینی، شکلات و نوشابههای گازدار در بدن التهاب و افزایش درد را تشدید میکنند. به علاوه، مصرف مواد مخدر و الکل نیز بر تاثیرات درمانی در این بیماری اثرات منفی خواهد داشت. در نتیجه، بهبود تغذیه و از بین بردن عوامل غذایی مضر میتواند در درمان خار پاشنه موثر باشد.
چگونگی درمان خار پاشنه با روش های تزریقی
درمان خار پاشنه با روش های تزریقی شامل تزریق مواد دارویی مختلف می شود که به منظور کاهش التهاب، درد و تسکین فوری خارپاشنه مورد استفاده قرار می گیرد. برخی از روش های تزریقی موثر در درمان خار پاشنه عبارتند از:
- ♦تزریق استروئیدها: در این روش، ماده استروئیدی مثل کورتیزون به ناحیه خار پاشنه تزریق می شود تا التهاب و درد در آن ناحیه به سرعت کاهش یابد.
- ♦تزریق پلاسمای غنی از پلاکت: در این روش، پلاسمایی که حاوی پلاکت های خونی غنی است، به ناحیه خار پاشنه تزریق می شود. پلاکت های خونی دارای فاکتورهای رشد هستند که برای بازسازی بافت و بهبود درد های شدید پاشنه پا موثر هستند.
- ♦تزریق اسید هیالورونیک: در این روش، ماده اسید هیالورونیک که به عنوان یک ماده طبیعی در بدن وجود دارد، به ناحیه خار پاشنه تزریق می شود. این ماده می تواند باعث کاهش التهاب و درد شود.
به طور کلی، روش های تزریقی به دلیل کاهش علائم خار پاشنه و بهبودی فوری توصیه می گردند، اما ممکن است نیاز به تزریق مکرر وجود داشته باشد.
همچنین، ممکن است برخی از روش های تزریقی مشکلات جانبی نظیر عفونت، خونریزی و آسیب به بافت های نزدیک را با خود به همراه داشته باشند، بنابراین قبل از انجام هر نوع درمان تزریقی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
بیشتر بدانید : اگر خار پاشنه درمان نشود چه میشود؟
سخن پایانی
اگر بخواهیم به یک جمع بندی جامع از آنچه که در این مقاله مورد بحث قرار گرفته برای شما خوانندگان عزیز ارائه دهیم می توان گفت که موضوع اصلی این مقاله در ارتباط با موضوعاتی حول پدیده ” خار پاشنه ” بوده است. اینکه خار پاشنه چیست و چگونه به وجود می آید و چه عواملی منجر به وخامت این عارضه می شوند.
در ادامه متن برخی تکنیک های تقویتی و کششی برای برای بهبود این وضعیت آزار دهنده مطرح شد و برخی از راه های درمانی نظیر فیزیوتراپی تزریقات ، رژیم غذایی و همچنین اصول توانبخشی و مراقبت پس از درمان آن پرداخته شد.
با وجود تمام توصیه های مثبت و مفید مطرح شده در این مقاله برای درمان خار پاشنه نیاز است تا شما قبل از تصمیم به شروع استفاده از تکنیک درمانی خاص با برخی از پزشکان با تجربه و حاذق ما در این زمینه گفتگویی داشته و در صورت تشخیص آنها از توصیه آنان برای درمان همیشگی خار پاشنه استفاده کنید.